ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက
ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
===========================
တတိယဓညဝတီေခတ္ စႏၵသူရိယအႏြယ္ေတာ္ ေျခာက္ဆက္ေျမာက္ျဖစ္ေသာ သူရိယစကၠမင္း (BC 332-278)သည္ ေဂါဓမဘုရား႐ွင္၏ဗ်ာဓိအရ ႐ွင္မဟာတသႏွင့္ ဗာကုလာမေထရ္ ႏွစ္ပါးတို႔ ေပးအပ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ၂၄၈ဆူကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ဥႆလင္းေစတီကို သူရိယစကၠမင္းကပင္ သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၂၂(ဘီစီ_၃၃၂)တြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဥႆလင္းေစတီမွာ ရခိုင္နယ္ေျမ၏ ေမြေတာ္ငါးရပ္ဝင္ေစတီလည္းျဖစ္သည္။ " ေမြေတာ္ငါးရပ္၊ မျပတ္ဆီမီး၊ မေသေစရ "ဟု ေ႐ွးေဟာင္းေက်ာက္စာတခ်ပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ထိုေမြေတာ္ငါးရပ္မွာ ဦးရာဇ္ေမြေတာ္၊ က်ိန္းေမြေတာ္၊ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ဥႆလင္းေမြေတာ္တို႔ ျဖစ္သည္။
ပုဏၰားကြၽန္းၿမိဳ႕႐ွိ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကား ဦးေခါင္းတည္း။ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကိ်န္းေတာင္ေစတီကား လည္ပင္းတည္း။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္ကား သည္းပြတ္တည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္ေစတီကား ေက်ာကုန္းတည္း။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ဥႆလင္းေစတီကား အၿမီးတည္း ဟုပါ႐ွိသည္။
ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ဥႆလင္းေက်းရြာ၏ အေ႐ွ႕ဖက္ ကစၧပနဒီျမစ္ကမ္းေစတီေတာင္ေျခကိုင္းျပင္တြင္ ေစတီကိုအစြဲျပဳ၍ ေစတီကိုင္းအမည္႐ွိရြာ တည္ေထာင္ထား႐ွိသည္။ ဥႆလင္းေစတီသည္ ေစတီကိုင္းရြာေနာက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ကိန္းဝပ္သည္။
ဥာဏ္ေတာ္ ေပ ၄၀ျမင့္၏ ဓာတ္ေတာ္ေလးဆူ ကိန္းဝပ္သည္။ ေဝသာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္ မဟာတိုင္းစျႏၵားမင္း(ေအဒီ ၃၂၇-၃၈၄)လက္ထက္တႀကိမ္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ႆရာဇာမင္း လက္ထက္တစ္ႀကိမ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္(ေအဒီ ၁၃၄၀-၁၄၃၃) လက္ထက္တႀကိမ္ႏွင့္ မင္းဖေလာင္း လက္ထက္တြင္တႀကိမ္ အသီးသီးမြမ္းမံျပဳျပင္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ရခိုင္သမိုင္းေခတ္တေလွ်ာက္လံုးမွ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ မင္းမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ရခိုင္ျပည္၌ ေမြေတာ္ငါးရပ္ကို အဓိဌာန္ဝင္ၿပီး ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဥႆလင္းေစတီ၌ ကိုးရက္ သို႔မဟုတ္ ၄၅ရက္ဥပုတ္ေဆာင္ဝင္၍ ေအာင္ေျမနင္းၾကေလသည္။
ရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆလင္းျဖစ္တည္ခဲ့ပံုမွာ
ရခိုင္ေဒသသို႔ ေ႐ွးဦးရခိုင္သားမ်ားဝင္ေရာက္လာမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အသွ်င္စကၠိႏၵ၏ ရခိုင္ပံုေသဝတၳဳမ်ား ပထမတြဲစာအုပ္တြင္ မဇ်ၥီမေဒသ မာလရာဇ္တိုင္း မာဃေဒဝမင္း၏ေျမးေတာ္ သာဂရေဒဝမင္းႏွင့္ လူသူအေျမာက္အျမားပါဝင္သည့္ ရခိုင္ေ႐ွးဦးလူသားမ်ားသည္ ကစၧပနဒီျမစ္ဖ်ားမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ျမစ္ညႇာတြင္အေျခခ်ခဲ့ဖူးစဥ္ ျမစ္၏လက္ဝဲဖက္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းတြင္ ၿမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ေနခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုတိုင္းျပည္ကို ရကၡပူရတိုင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။ ဤ ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ကိုပင္ ေနာင္အခါ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေမြေတာ္ငါးရပ္ကိုျပဳစုရန္ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကို ဗုဒၶဟူးသား၊ က်ိန္းေတာင္ေစဆီက္ို ၾကာသပေတးသား၊ ေဝသာလီကို အဂၤါသား၊ ဥႆလင္းေစတီကို တနလၤာသားတို႔က အႀကီးအမႉးျပဳ၍ ထီး တံခြန္ ဆီမီး ေပါက္ေပါက္တို႔ျဖင့္ အျမဲမျပတ္ပူေဇာ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္း႐ွိ မင္း မႉးမတ္ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ဘုန္းႀကီးသက္႐ွည္ေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးရ႐ွိလိမ့္မည္ဟုပါ႐ွိသည္။
အခ်ိဳ႕က ဥႆလင္းေစတီကို ကႆပဘုရား႐ွင္လက္ထက္က ေအာင္သလင္းေစတီဟုေခၚထြင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေ႐ွးရခိုင္မင္းမ်ား စစ္ခ်ီရာတြင္ စစ္ႏိုင္ပါက ဤေနရာတြင္ ဘုရားတည္မည္ဟု ကတိသစၥာျပဳ၍ ေအာင္ေျမနင္းၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ခုႏွစ္ရက္အတြင္းအႏိုင္ရခဲ့ေၾကာင္း အျပန္တြင္ ေစတီတည္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္တြင္ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ကစၧပနဒီအေ႐ွ႕ဖက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္တည္႐ွိသည္ကို အစြဲျပဳ၍ ဥႆလင္းေစတီဟုလည္း ေခၚတြင္ေၾကာင္းပါ႐ွိသည္။
ယင္းဥႆလင္းေစတီေတာ္ကို ၁၉၉၂-၉၃ခုႏွစ္တြင္ျပန္လည္မြမ္းမံ ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ဆီမီးေရာင္ဝါတထိန္ထိန္ျဖင့္ ဓာတ္ေတာ္ေရာင္ျခည္သည္ပင္ ကြန္းျမဴးလွ်က္႐ွိေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးအပ္ပါသည္။
ေမာင္ေမာင္ေက်ာ့(ပလက္ဝ)
ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
===========================
တတိယဓညဝတီေခတ္ စႏၵသူရိယအႏြယ္ေတာ္ ေျခာက္ဆက္ေျမာက္ျဖစ္ေသာ သူရိယစကၠမင္း (BC 332-278)သည္ ေဂါဓမဘုရား႐ွင္၏ဗ်ာဓိအရ ႐ွင္မဟာတသႏွင့္ ဗာကုလာမေထရ္ ႏွစ္ပါးတို႔ ေပးအပ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ၂၄၈ဆူကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ဥႆလင္းေစတီကို သူရိယစကၠမင္းကပင္ သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၂၂(ဘီစီ_၃၃၂)တြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဥႆလင္းေစတီမွာ ရခိုင္နယ္ေျမ၏ ေမြေတာ္ငါးရပ္ဝင္ေစတီလည္းျဖစ္သည္။ " ေမြေတာ္ငါးရပ္၊ မျပတ္ဆီမီး၊ မေသေစရ "ဟု ေ႐ွးေဟာင္းေက်ာက္စာတခ်ပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ထိုေမြေတာ္ငါးရပ္မွာ ဦးရာဇ္ေမြေတာ္၊ က်ိန္းေမြေတာ္၊ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ဥႆလင္းေမြေတာ္တို႔ ျဖစ္သည္။
ပုဏၰားကြၽန္းၿမိဳ႕႐ွိ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကား ဦးေခါင္းတည္း။ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကိ်န္းေတာင္ေစတီကား လည္ပင္းတည္း။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္ကား သည္းပြတ္တည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္ေစတီကား ေက်ာကုန္းတည္း။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ဥႆလင္းေစတီကား အၿမီးတည္း ဟုပါ႐ွိသည္။
ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ဥႆလင္းေက်းရြာ၏ အေ႐ွ႕ဖက္ ကစၧပနဒီျမစ္ကမ္းေစတီေတာင္ေျခကိုင္းျပင္တြင္ ေစတီကိုအစြဲျပဳ၍ ေစတီကိုင္းအမည္႐ွိရြာ တည္ေထာင္ထား႐ွိသည္။ ဥႆလင္းေစတီသည္ ေစတီကိုင္းရြာေနာက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ကိန္းဝပ္သည္။
ဥာဏ္ေတာ္ ေပ ၄၀ျမင့္၏ ဓာတ္ေတာ္ေလးဆူ ကိန္းဝပ္သည္။ ေဝသာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္ မဟာတိုင္းစျႏၵားမင္း(ေအဒီ ၃၂၇-၃၈၄)လက္ထက္တႀကိမ္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ႆရာဇာမင္း လက္ထက္တစ္ႀကိမ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္(ေအဒီ ၁၃၄၀-၁၄၃၃) လက္ထက္တႀကိမ္ႏွင့္ မင္းဖေလာင္း လက္ထက္တြင္တႀကိမ္ အသီးသီးမြမ္းမံျပဳျပင္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ရခိုင္သမိုင္းေခတ္တေလွ်ာက္လံုးမွ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ မင္းမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ရခိုင္ျပည္၌ ေမြေတာ္ငါးရပ္ကို အဓိဌာန္ဝင္ၿပီး ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဥႆလင္းေစတီ၌ ကိုးရက္ သို႔မဟုတ္ ၄၅ရက္ဥပုတ္ေဆာင္ဝင္၍ ေအာင္ေျမနင္းၾကေလသည္။
ရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆလင္းျဖစ္တည္ခဲ့ပံုမွာ
ရခိုင္ေဒသသို႔ ေ႐ွးဦးရခိုင္သားမ်ားဝင္ေရာက္လာမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အသွ်င္စကၠိႏၵ၏ ရခိုင္ပံုေသဝတၳဳမ်ား ပထမတြဲစာအုပ္တြင္ မဇ်ၥီမေဒသ မာလရာဇ္တိုင္း မာဃေဒဝမင္း၏ေျမးေတာ္ သာဂရေဒဝမင္းႏွင့္ လူသူအေျမာက္အျမားပါဝင္သည့္ ရခိုင္ေ႐ွးဦးလူသားမ်ားသည္ ကစၧပနဒီျမစ္ဖ်ားမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ျမစ္ညႇာတြင္အေျခခ်ခဲ့ဖူးစဥ္ ျမစ္၏လက္ဝဲဖက္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းတြင္ ၿမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ေနခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုတိုင္းျပည္ကို ရကၡပူရတိုင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။ ဤ ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ကိုပင္ ေနာင္အခါ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေမြေတာ္ငါးရပ္ကိုျပဳစုရန္ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကို ဗုဒၶဟူးသား၊ က်ိန္းေတာင္ေစဆီက္ို ၾကာသပေတးသား၊ ေဝသာလီကို အဂၤါသား၊ ဥႆလင္းေစတီကို တနလၤာသားတို႔က အႀကီးအမႉးျပဳ၍ ထီး တံခြန္ ဆီမီး ေပါက္ေပါက္တို႔ျဖင့္ အျမဲမျပတ္ပူေဇာ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္း႐ွိ မင္း မႉးမတ္ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ဘုန္းႀကီးသက္႐ွည္ေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးရ႐ွိလိမ့္မည္ဟုပါ႐ွိသည္။
အခ်ိဳ႕က ဥႆလင္းေစတီကို ကႆပဘုရား႐ွင္လက္ထက္က ေအာင္သလင္းေစတီဟုေခၚထြင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေ႐ွးရခိုင္မင္းမ်ား စစ္ခ်ီရာတြင္ စစ္ႏိုင္ပါက ဤေနရာတြင္ ဘုရားတည္မည္ဟု ကတိသစၥာျပဳ၍ ေအာင္ေျမနင္းၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ခုႏွစ္ရက္အတြင္းအႏိုင္ရခဲ့ေၾကာင္း အျပန္တြင္ ေစတီတည္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္တြင္ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ကစၧပနဒီအေ႐ွ႕ဖက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္တည္႐ွိသည္ကို အစြဲျပဳ၍ ဥႆလင္းေစတီဟုလည္း ေခၚတြင္ေၾကာင္းပါ႐ွိသည္။
ယင္းဥႆလင္းေစတီေတာ္ကို ၁၉၉၂-၉၃ခုႏွစ္တြင္ျပန္လည္မြမ္းမံ ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ဆီမီးေရာင္ဝါတထိန္ထိန္ျဖင့္ ဓာတ္ေတာ္ေရာင္ျခည္သည္ပင္ ကြန္းျမဴးလွ်က္႐ွိေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးအပ္ပါသည္။
ေမာင္ေမာင္ေက်ာ့(ပလက္ဝ)
Comments
Post a Comment