ရခုိင္ေတြ စာတတ္သလား( ေဒါက္တာေအးခ်မ္း) **************
ရခုိင္ေတြ စာတတ္သလား( ေဒါက္တာေအးခ်မ္း)
**************
ဒီပုိ႔စ္ကုိေရးရျခင္းကေတာ့ဒီလုိရွိတယ္။
မဟာေတာ္ဝင္ရခိုင္လူမ်ိဳး
တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သူေျပာတာဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီျပီး အစဆြဲထုတ္ၾကည့္လုိက္တဲ႔အခါ …………………………………………………........
ရခုိင္ေတြ စာတတ္မတတ္ ေဝသာလီေခတ္ကေန စၾကည့္ရေအာင္။
ရခုိင္သမုိင္းဟာဓညဝတီေခတ္ကစပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ဓညဝတီေခတ္မွာက ရခုိင္အကၡရာမေပၚေသးဘဲျဗဟၼီအကၡရာနဲ႕ေရးထုိးတဲ႕
ရခုိင္စာပဲရွိေသးတာေၾကာင့္ရခုိင္အကၡရာေခၚ
ရကၡဝဏၰအကၡရာစေပၚတဲ႔ေဝသာလီေခတ္ကေန
စေျပာတာျဖစ္တယ္။
ေဝသာလီေခတ္ဆုိတာ ေအဒီ ၄ရာစုကေန ေအဒီ ၉ ရာစုအထိ
ထြန္းကားခဲ႔ျပီးပ်ဴေတြရဲ႕ပ်ဴေခတ္နဲ႔ေခတ္ျပဳိင္ျဖစ္တယ္။ေဝသာလီေခတ္ ေအဒီ ၆ ရာစုခန္႔
ရခုိင္ဘုရင္သီရိစျႏၵားလက္ထက္မွာ
အမႈထမ္းခဲ႔တဲ႔ စာဆုိပညာရွိအမတ္ၾကီး
ဓမၼေဇယ်ဆုိတာ ဒီေန႔ ေရးသားေနၾကတဲ႔ ရကၡဝဏၰအကၡရာေခၚ
ျမန္မာစာျဖစ္လာမည့္ အကၡရာကုိ တီထြင္ခဲ႔တဲ႕
ပညာရွိသုခမိန္တစ္ဦး ျဖစ္တယ္။
အမတ္ၾကီး ဓမၼေဇယ်ဟာ ရကၡဝဏၰ အကၡရာနဲ႔အတူ
ဂဝိႏၵ ကဗ်ာလကၤာဆန္းက်မ္းကုိ သကၠတဘာသာမွ
ရခုိင္ဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိေရးသားခဲ႔ျပီး
ဗ်ည္း ၃၃ လုံး ေလွေတာ္သံ ကုိပါေရးသားခဲ႔သူျဖစ္တယ္။
-
အဲဒီေဝသာလီေခတ္မွာပဲ ေမဓပညာအမတ္ၾကီးဆုိတာ ရွိခဲ႕တယ္။
အဲဒီေမဓပညာစာဆုိေတာ္အမတ္ၾကီးရဲ႕ ေမဓပညာေမာ္ကြန္းလကၤာနဲ႕ေစာျပည့္ညဳိေခၚသုဝဏၰေဒဝီစာဆုိေတာ္မင္းသမီးရဲ႕ သုဝဏၰေဒဝီရႊန္းလုိက္ရတုဟာ
ကေန႔ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ ေရွ႕ဆုံးက ေနရာယူထားဆဲပါပဲ။
ေအဒီ ၆ ရာစုမွာ ရကၡဝဏၰ ရခုိင္အကၡရာ(ေရွ႕ေျပးျမန္မာစာ)
နဲ႕ ေရးသားခဲ႔တဲ႔သုဝဏၰေဒဝီ ရႊန္းလုိက္ရတုဟာ
ျမန္မာ့အေစာဆုံး ရတုတစ္ခုလည္း ျဖစ္တယ္။
ဆုိေတာ့ ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအငယ္ေတြ ဒီကေန႔ ေရးေနတဲ႕ျမန္မာစာဆုိတာဘယ္မဟာရခုိင္ဆီကေန လာတယ္။
-
ဒီကေန႔ ျမန္မာစာမွာ သင္ေနရတဲ႕ ျမန္မာ့ေရွးအက်ဆုံး ေမဓပညာေမာ္ကြန္းလကၤာနဲ႔သုဝဏၰေဒဝီရႊန္းလုိက္ရတုတုိ႔ဟာ
ဘယ္မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ကဗ်ာလကၤာေတြ၊ရတုေတြလဲဆုိတာ သေဘာေပါက္ဖုိ႕ေကာင္းတယ္။
ေက်းဇူးမတင္ရင္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
-
ပုဂံနဲ႔ေခတ္ျပဳိင္ေလးျမဳိ႕ေခတ္
(ေအဒီ ၉ -ေအဒီ ၁၅ ရာစု )မွာေပၚထြန္းခဲ႔တဲ႕ ရခုိင္စာဆုိပညာရွိ
ရခုိင္သူျမတ္ဆုိ ျမန္မာစာသင္ဖူးသူတုိင္း မသိသူ
မရွိေလာက္ဘူးထင္တယ္။
။ျမန္မာစာေပေလာကမွာထိပ္တန္းကေနရာယူထားတဲ႕
``ေလာကသာရပ်ဳိ႕'' ဆုိတာ ျမန္မာစာေပရဲ႕ ေရွ႕အက်ဆုံး ပ်ဳိ႕တစ္ခုျဖစ္ျပီးအဲဒီပ်ဳိ႕ဟာ
ရုိင္းစုိင္းဆဲဆုိတတ္တဲ႔ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုငယ္ေတြကုိ
လိမၼာေရးျခားရွိလာေအာင္ သြန္သင္ဆုံးမထားတဲ႔ ပ်ဳိ႕တစ္ခုဆုိလည္း မမွားပါဘူး။
အဲဒီ ေလာကသရပ်ဳိ႕ကုိ ေရးသားသူကေတာ့
စာမတတ္ဘူးဆုိျပီး အေစာ္ကားခံထားရတဲ႕
မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားရဟန္းစာဆုိရခုိင္သူျမတ္ပါပဲ။
-
ဆရာေတာ္ဟာေစာကဲ၊ေစာျဖဴ၊ေစာစစ္ဆုိတဲ႔သက္မင္းသားညီေနာင္သုံးပါးကုိပညာသင္ခဲ႔စဥ္
ကေလာကသာရဆုံးမစာကုိဖန္တီးေရးစပ္ခဲ႔တာျဖစ္တယ္။
-
အဲဒီေလာကသာရပ်ဳိ႕ဟာျမန္မာစာေပေလာကအတြင္း
ဒီကေန႔အခ်ိန္ထိထိပ္ဆုံးကေနရာယူထားဆဲဆုံးမစာတစ္ပုဒ္ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးမတင္ရင္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
-
ေျမာက္ဦးေခတ္ (ေအဒီ ၁၄၃၀-ေအဒီ ၁၇၈၄)
ကုိၾကည့္မလား။
မဟာပညာေက်ာ္အမတ္ၾကီး၊
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံက်မ္း
(ဓမၼသတ္က်မ္း)ကုိ ေရးသားစီရင္ခဲ႔တဲ႔ သ်ွင္ျမတ္ဝါ၊
စာဆုိေတာ္ဥကၠာပ်ံ၊
ဖဒူမင္းညဳိ၊နန္းတြင္းမိညဳိ အစရွိသျဖင့္ အမ်ားၾကီး
ေပၚထြန္းခဲ႔တယ္။
ဖဒူမင္းညဳိေရးသားခဲ႕တဲ႔ ``ရခုိင္မင္းသမီးဧျခင္း'' ဆုိရင္လည္း
ျမန္မာစာေပ
အေဝးသင္ေလာကမွာခုခ်ိန္ထိေနရာယူထားဆဲပါပဲ။
-
ရခုိင္မင္းသမီးဧျခင္းဟာျမန္မာစာေပေလာကရဲ႕ ေရွးအက်ဆုံး ဧျခင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္။
တစ္ခါမဟာပညာေပ်ာ္တုိ႔၊စာဆုိဥကၠာပ်ံတုိ႕ဆုိလည္းရခုိင့္သမုိင္းစာမ်က္ႏွာတင္မက
ဗမာ့သမုိင္းစာမ်က္ႏွာေတြမွာပါလုံးဝဖယ္ထားလုိ႕မရ၊အသိအမွတ္မျပဳလုိ႔မရတဲ႔စာဆုိပညာရွင္ေတြျဖစ္တယ္။
-
ဒီကေန႔ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမွာ သင္ေနရတဲ႕
ျမန္မာဖတ္စာထဲက ကဗ်ာ၊လကၤာ၊
ရတု၊ဧျခင္းေတြဟာ မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔
မကင္းစင္ေသးသလုိျမန္မာစာေပတစ္ခုလုံးကအစ
မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြနဲ႕ လုံးဝကင္းလုိ႔ မရပါဘူး။
-
ျမန္မာစာရဲ႕ဇစ္ျမစ္နဲ႕မူလဓူတပုိင္ရွင္ဟာ
မဟာရခုိင္ေတြျဖစ္တယ္ဆုိတာ ``ပင့္ရစ္မႏုိင္ရခုိင္ေမး၊ပင့္ရစ္မသိရခုိင္ႏွင့္ညွိ''ဆုိျပီးလကၤာေတြဖြဲ႔သီထားရတာက
သက္ေသျပေနတယ္မဟုတ္လား။
-
ျမန္မာစာမွာ ``ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံ''ဆုိတာရွိတယ္။အဲဒီအဆုိကုိ ၾကည့္ရုံနဲ႕ျမန္မာစာဆုိတာ
ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဴိးစုငယ္ရဲ႕ စာမဟုတ္ေၾကာင္း ဝန္ခံေနတာ ျဖစ္တယ္။
ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံ ဆုိတဲ႔ အဓိပၸာယ္ဟာ
ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့ ေစာက္တလြဲလုိ႔ေျပာတာျဖစ္တယ္။တစ္နည္းအားျဖင့္ကုိယ္ပုိင္စာမဟုတ္။ခုိးယူကူးခ်ထားတယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ဝန္ခံထားမွန္းမသိဘဲ
ဝန္ခံျပီးသားလ်က္သား ျဖစ္ေနတာျဖစ္တယ္။
-
ျမန္မာစာထဲက ``ကြ်ဲေက်ာင္းသံ'' ကဗ်ာ ဆုိလည္း အားလုံးသိၾကမွာပါ။
သူလည္းရခုိင္ရုိးရာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ပါပဲ။
အဲေတာ့ ျမန္မာစာ ျမန္မာအကၡရာတင္မက
ျမန္မာဖတ္စာအုပ္ပါ ကဗ်ာလကၤာရတုဧျခင္းေတြကအစ
မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေတာ္ေၾကာင့္ ဗမာတုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျမန္မာစာ သင္ခြင့္ရေနတယ္။
စာတတ္ခြင့္ရေနတယ္။ လူေတာတုိးခြင့္ရေနတာျဖစ္တဲ႔အတြက္
မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးကုိ မဆပ္ခ်င္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
ကုန္ကုန္ ေျပာရရင္ မႏၲေလးမဟာမုနိနဲ႔ သ်ွင္ေက်ာ္မုနိ၊
၊ျပည္က ေရႊဘုံသာမုနိ၊ဇလြန္က ျပည္ေတာ္ျပန္ မာန္ေအာင္ျမင္မုနိစတဲ႕ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြ
ကုိးကြယ္ေနတဲ႔ဘုရားေတြဟာ မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ဘုရားေတြဆုိတာ မေမ့ပါနဲ႕။
ေက်းဇူးမတင္ခ်င္ေနပါ။ ဖင္ေတာ့လွန္မျပနဲ႔ ကြယ္ရုိ႕။
ကုိလုိနီေခတ္ ၁၉-၂၀ ရာစုကုိၾကည့္မလား။
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးမီးရွဴးတန္ေဆာင္ အသ်ွင္ဥတၱမဆုိရင္ ဘာသာစကား ၉ မ်ဳိးကုိ ကြ်မ္းက်င္စြာေျပာတတ္ျပီး ဂ်ပန္တကၠသုိလ္မွာ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဖူးတယ္။
ျမန္မာစာေပကုိ တစ္ေခတ္ဆန္းေစခဲ႔တဲ႔ စြယ္စုံပညာသ်ွင္ ဝတ္လုံေတာ္ဘြဲ႔ရ( Barrister at Law)ဦးေမေအာင္ (အဂၤလိပ္ေခတ္ ျပည္ထဲရဲဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၊ဥပေဒပညာကုိ အဂၤလန္ျပည္ ကိန္းဘရစ္တကၠသုိလ္တြင္ သင္ၾကားခဲ႔)၊ျမန္မာ့ပထမဆုံး ေလထီးသူရဲေကာင္းလည္းျဖစ္၊မႏၲေလးတကၠသုိလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္လည္းျဖစ္တဲ႔ မီးပုံပ်ံဦးေက်ာ္ရင္၊
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္၊ေက်ာက္စာပညာသ်ွင္၊ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ရူပေဗဒပါေမာကၡ၊အထက္တန္း ပညာဦးစီးဌါန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစံသာေအာင္(ဘီအက္စ္ ဂုဏ္ထူး၊မဟာဝိဇၨာရူပေဗဒ ဟားဗတ္တကၠသုိလ္)
၊ရခုိင္-ျမန္မာပ႑ိတ္ ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ ဦးဦးသာထြန္း၊ဝတ္လုံေတာ္ရ နန္းရင္းဝန္ေဟာင္း ဆာေပၚထြန္း၊ဆူးေလဘုရားအား ကာကြယ္ခဲ႔သူ အဂၤလန္ဝိတုိရိယ ေရႊတံဆိပ္ဆုရ ဦးခ်န္ထြန္း၊ဗုဒၶဘာသာကုိ ျမန္မာဘာသာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ပထမဆုံး ျပန္ဆုိေရးသားထားတဲ႔ အဘိဓမၼသဂၤဟက်မ္း ကုိျပဳစုေရးသားခဲ႔သူ၊ဗုဒၶဘာသာကုိ ကမၻာသုိ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ပထမဆုံး ပြဲထုတ္ႏုိင္ခဲ႔သူ စာေပပါရဂူ ဦးေရႊဇံေအာင္ စသျဖင့္ ကုိလုိနီေခတ္မွာ ရခုိင္ပညာတတ္ေတြ ထင္ရွားတဲ႔ ပုဂၢဳိလ္ေတြ အမ်ားၾကီးေပၚထြန္းခဲ႔တယ္။
အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားေလာကမွာ ဝန္ၾကီးေနရာအမ်ားစုကုိ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြ ရယူႏုိင္ခဲ႔သလုိ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ ရခုိင္အမ်ဳိးသားလူမ်ဳိးေတြက်ိက်ိတက္လည္း
ခ်မ္းသာခဲ႔ၾကတယ္။ဒီလုိ ခ်မ္းသာခဲ႔ၾကလုိ႔လည္း အဂၤလန္ျပည္ထိသြားျပီးေတာ့ ဥပေဒပညာဘြဲ႔ရ ဝတ္လုံေတာ္ဘြဲ႔ရ ဘိလပ္ျပန္ရခုိင္ေတြ ရုိက္သတ္မကုန္ေအာင္ ေပၚထြန္းခဲ႔တာ ျဖစ္တယ္။အဂၤလိပ္ေခတ္ ရခုိင္သူေဌးၾကီး ဦးရဲေက်ာ္သူဆုိရင္ ျမန္မာ့ပထမဆုံး ဘဏ္လုပ္ငန္းကုိ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ႕အထိ က်ိက်ိတက္ခ်မ္းသာခဲ႔တယ္။သူ႕သားသမီးေတြ အားလုံး အဂၤလန္ျပည္မွာပဲ ပညာသင္ခဲ႔ျပီး အကုန္ပညာတတ္ေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။
ဖဆပလေခတ္ ပါလီမန္ေခတ္ တုိ႔ကုိ
ၾကည့္မယ္ဆုိလည္း ရခုိင္ဝန္ၾကီးေတြ ပညာတတ္ေတြသတ္စားမကုန္ေအာင္အမ်ားၾကီးရွိခဲ႔တယ္။ဒါေပမယ့္ပညာဘယ္ေလာက္တတ္တတ္အမ်ဳိးသားေရးကုိယ္ခံအား တစ္စက္မွ မရွိခဲ႔ေလေတာ့ အမ်ားစုကဗမာလက္ကုိင္တုတ္ ပညာတတ္ရခုိင္အမ်ဳိးသားသစၥာေဖာက္ေတြ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။
ဗမာလူမ်ဳိးစုေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ အရင္လုိ ထင္ရွားတဲ႔ ပညာတတ္ ရခုိင္ေတြသိပ္မေတြ႔ရေတာ့ပါဘူး။
ဒါဟာကုိလုိနီအဂၤလိပ္ထက္ကုိလုိနီဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုက အဆေပါင္းမ်ားစြာ ယုတ္မာ ဆုိးသြမ္းေနတယ္ဆုိတာကုိ ျပေနတာျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာလည္း ထင္ရွားတဲ႔ ရခုိင္ပညာတတ္ေတြရွိပါေသးတယ္။ဗမာလူမ်ဳိးစုေတြ ခ်ီးေသးထြက္ေအာင္ေၾကာက္ရတဲ႔
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ အေမရိကန္တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ကြယ္လြန္)၊
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ ဂ်ပန္တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၊ကမၻာ့အေတာ္ဆုံး သိပၸံပညာ ၁၀၀ စာရင္းဝင္ ရူပေဗဒဆုိင္ရာ နာႏုိသိပၸံပညာသ်ွင္ ရခုိင္အမ်ဳိးသား ေဒါက္တာ ေစာေဝလွ၊လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံကြန္ပ်ဴတာအသင္း ဥကၠဌ၊ MICT Park.ကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔သူ ဦးသိန္းဦး အစရွိသျဖင့္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား ရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏုိင္၊ေဒါက္တာညဳိထြန္းေအာင္
ဗုိလ္မွဴးၾကီးေက်ာ္ဟန္၊ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ဦးေအးသာေအာင္၊ဦးဦးလွေစာ၊ဦးေဖသန္း၊ေဒၚခင္ေစာေဝ တုိ႔ဆုိရင္ရခုိင္ႏုိင္ငံေရး ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရး ေလာကတြင္မက ဗမာလူမ်ဳိးစုႏုိင္ငံေရးဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးသားေရးေလာကမွာပါ မသိသူမရွိတဲ႔ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား ရခုိင္အမ်ဳိးသား/သမီး ေတြ ျဖစ္တယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ ရခုိင္ေတြ စာတတ္မတတ္ သိေလာက္ျပီလုိ႔ ယူဆမိတယ္။ဒါေတာင္ မိမိတစ္ဦးတည္းသိထားတဲ႔ဗဟုသုတေတြထဲကမွ တစ္ခ်ဳိ႕တစ္ဝက္ကုိ နမူနာအေနနဲ႔ ထုတ္ႏႈတ္ ျပတာထားတာ ျဖစ္တယ္။ေနာက္ထပ္လည္း သိထားတာေတြ အမ်ားၾကီး က်န္ေသးသလုိ မိမိ မသိေသးတဲ႔ ရခုိင္ပညာရွင္ပညာတတ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိအုံးမွာျဖစ္တယ္။ေျပာခ်င္တာကမဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားလူမ်ဳိးေတြဟာ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ ေဝသာလီေခတ္ကေန ဗမာေတြသိမ္းျပီး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခ်ိန္ထိ ပညာေရး စီးပြားေရး စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာေရး စတဲ႔ က႑နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ထိပ္တန္းက ပါဝင္ခဲ႔ျပီး ပညာတတ္လူတန္းစား
ခ်မ္းသာတဲ႔ လူတန္းစား ပညာရွင္ပညာတတ္ ပညာရွိေတြ သူရဲေကင္းေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚထြန္းခဲ႔တယ္ဆုိတာကုိ သိေအာင္ ေျပာျပတာ။
ရခုိင္ေတြ စာတတ္လုိ႔လည္း ရကၡဝဏၰအကၡရာ ေခၚ ေရွ႕ေျပးျမန္မာစာ ျမန္မာအကၡရာကုိ တီထြင္ခဲ႔ၾကတာျဖစ္သလုိကေန႔ျမန္မာဖတ္စာထဲက အေစာဆုံးဆုိတဲ႔ ကဗ်ာလကၤာရတု ေတြကုိဖန္တီးေရးသာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
စာေပယဥ္ေက်းမႈဘာသာေရးနယ္ပယ္ေတြမွာ ေနာက္ေကာက္က်ခဲ႔တဲ႔ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုငယ္ေတြအေနနဲ႔စာေပေလာကဘာသာေရးေလာကယဥ္ေက်းမႈေလာကမွာဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ လက္ဦးဆရာ ေက်းဇူးရွင္ေတြျဖစ္တဲ႔ မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြအေပၚဆဲဆုိမုိက္ရုိင္းေစာ္ကားျပီးေက်းဇူူကန္းေနတာေတြ ေတာ္ေလာက္ျပီထင္တယ္။ေခြးေတာင္မွ ထမင္းေကြ်းတဲ႔လက္ကုိ ျပန္မကုိက္မတတ္ပါဘူး။
ရ နဲ႔ ယ၊ရရစ္ နဲ႔ ယပင့္ကုိေတာင္အသံပီသေအာင္ မထြက္တတ္လုိ႔``ပင့္ရစ္မႏုိင္ရခုိင္ေမး။ပင့္ရစ္မသိရခုိင္ႏွင့္ညွိ''ဆုိျပီးျမန္မာစာနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ရခုိင္ေတြကုိ ဆရာတင္ထားရတဲ႔ သူေတြက ရခုိင္ေတြ စာမတတ္ဘူးလုိ႕ မေျပာခင္
ျမန္မာစာကုိသတ္ပုံအတုိင္းအသံထြက္မွန္ေအာင္ဖတ္တတ္ဖုိ႔၊ရနဲ႔ယ ရရစ္နဲ႔ယပင့္ကုိ ကြဲျပားစြာ ေရးတတ္ဖတ္တတ္ဖုိ႔၊ျမန္မာစာကုိ သတ္ပုံမွန္ေအာင္ ေရးတတ္ေအာင္ ေသခ်ာ ေလ့က်င့္ျပီးမွ ျမန္မာအကၡရာ ျမန္မာစာေပကုိ တီထြင္သူ မဟာရခုိင္ေတြကုိ လာယွဥ္ပါလုိ႔ ေျပာၾကားရင္းးးး
Copy. Chan Aye
**************
မဟာေတာ္ဝင္ရခိုင္လူမ်ိဳး
တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သူေျပာတာဟုတ္မဟုတ္ဆုိတာ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီျပီး အစဆြဲထုတ္ၾကည့္လုိက္တဲ႔အခါ …………………………………………………........
ရခုိင္ေတြ စာတတ္မတတ္ ေဝသာလီေခတ္ကေန စၾကည့္ရေအာင္။
ရခုိင္သမုိင္းဟာဓညဝတီေခတ္ကစပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ဓညဝတီေခတ္မွာက ရခုိင္အကၡရာမေပၚေသးဘဲျဗဟၼီအကၡရာနဲ႕ေရးထုိးတဲ႕
ရခုိင္စာပဲရွိေသးတာေၾကာင့္ရခုိင္အကၡရာေခၚ
ရကၡဝဏၰအကၡရာစေပၚတဲ႔ေဝသာလီေခတ္ကေန
စေျပာတာျဖစ္တယ္။
ေဝသာလီေခတ္ဆုိတာ ေအဒီ ၄ရာစုကေန ေအဒီ ၉ ရာစုအထိ
ထြန္းကားခဲ႔ျပီးပ်ဴေတြရဲ႕ပ်ဴေခတ္နဲ႔ေခတ္ျပဳိင္ျဖစ္တယ္။ေဝသာလီေခတ္ ေအဒီ ၆ ရာစုခန္႔
ရခုိင္ဘုရင္သီရိစျႏၵားလက္ထက္မွာ
အမႈထမ္းခဲ႔တဲ႔ စာဆုိပညာရွိအမတ္ၾကီး
ဓမၼေဇယ်ဆုိတာ ဒီေန႔ ေရးသားေနၾကတဲ႔ ရကၡဝဏၰအကၡရာေခၚ
ျမန္မာစာျဖစ္လာမည့္ အကၡရာကုိ တီထြင္ခဲ႔တဲ႕
ပညာရွိသုခမိန္တစ္ဦး ျဖစ္တယ္။
အမတ္ၾကီး ဓမၼေဇယ်ဟာ ရကၡဝဏၰ အကၡရာနဲ႔အတူ
ဂဝိႏၵ ကဗ်ာလကၤာဆန္းက်မ္းကုိ သကၠတဘာသာမွ
ရခုိင္ဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိေရးသားခဲ႔ျပီး
ဗ်ည္း ၃၃ လုံး ေလွေတာ္သံ ကုိပါေရးသားခဲ႔သူျဖစ္တယ္။
-
အဲဒီေဝသာလီေခတ္မွာပဲ ေမဓပညာအမတ္ၾကီးဆုိတာ ရွိခဲ႕တယ္။
အဲဒီေမဓပညာစာဆုိေတာ္အမတ္ၾကီးရဲ႕ ေမဓပညာေမာ္ကြန္းလကၤာနဲ႕ေစာျပည့္ညဳိေခၚသုဝဏၰေဒဝီစာဆုိေတာ္မင္းသမီးရဲ႕ သုဝဏၰေဒဝီရႊန္းလုိက္ရတုဟာ
ကေန႔ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ ေရွ႕ဆုံးက ေနရာယူထားဆဲပါပဲ။
ေအဒီ ၆ ရာစုမွာ ရကၡဝဏၰ ရခုိင္အကၡရာ(ေရွ႕ေျပးျမန္မာစာ)
နဲ႕ ေရးသားခဲ႔တဲ႔သုဝဏၰေဒဝီ ရႊန္းလုိက္ရတုဟာ
ျမန္မာ့အေစာဆုံး ရတုတစ္ခုလည္း ျဖစ္တယ္။
ဆုိေတာ့ ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအငယ္ေတြ ဒီကေန႔ ေရးေနတဲ႕ျမန္မာစာဆုိတာဘယ္မဟာရခုိင္ဆီကေန လာတယ္။
-
ဒီကေန႔ ျမန္မာစာမွာ သင္ေနရတဲ႕ ျမန္မာ့ေရွးအက်ဆုံး ေမဓပညာေမာ္ကြန္းလကၤာနဲ႔သုဝဏၰေဒဝီရႊန္းလုိက္ရတုတုိ႔ဟာ
ဘယ္မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ကဗ်ာလကၤာေတြ၊ရတုေတြလဲဆုိတာ သေဘာေပါက္ဖုိ႕ေကာင္းတယ္။
ေက်းဇူးမတင္ရင္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
-
ပုဂံနဲ႔ေခတ္ျပဳိင္ေလးျမဳိ႕ေခတ္
(ေအဒီ ၉ -ေအဒီ ၁၅ ရာစု )မွာေပၚထြန္းခဲ႔တဲ႕ ရခုိင္စာဆုိပညာရွိ
ရခုိင္သူျမတ္ဆုိ ျမန္မာစာသင္ဖူးသူတုိင္း မသိသူ
မရွိေလာက္ဘူးထင္တယ္။
။ျမန္မာစာေပေလာကမွာထိပ္တန္းကေနရာယူထားတဲ႕
``ေလာကသာရပ်ဳိ႕'' ဆုိတာ ျမန္မာစာေပရဲ႕ ေရွ႕အက်ဆုံး ပ်ဳိ႕တစ္ခုျဖစ္ျပီးအဲဒီပ်ဳိ႕ဟာ
ရုိင္းစုိင္းဆဲဆုိတတ္တဲ႔ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုငယ္ေတြကုိ
လိမၼာေရးျခားရွိလာေအာင္ သြန္သင္ဆုံးမထားတဲ႔ ပ်ဳိ႕တစ္ခုဆုိလည္း မမွားပါဘူး။
အဲဒီ ေလာကသရပ်ဳိ႕ကုိ ေရးသားသူကေတာ့
စာမတတ္ဘူးဆုိျပီး အေစာ္ကားခံထားရတဲ႕
မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားရဟန္းစာဆုိရခုိင္သူျမတ္ပါပဲ။
-
ဆရာေတာ္ဟာေစာကဲ၊ေစာျဖဴ၊ေစာစစ္ဆုိတဲ႔သက္မင္းသားညီေနာင္သုံးပါးကုိပညာသင္ခဲ႔စဥ္
ကေလာကသာရဆုံးမစာကုိဖန္တီးေရးစပ္ခဲ႔တာျဖစ္တယ္။
-
အဲဒီေလာကသာရပ်ဳိ႕ဟာျမန္မာစာေပေလာကအတြင္း
ဒီကေန႔အခ်ိန္ထိထိပ္ဆုံးကေနရာယူထားဆဲဆုံးမစာတစ္ပုဒ္ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးမတင္ရင္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
-
ေျမာက္ဦးေခတ္ (ေအဒီ ၁၄၃၀-ေအဒီ ၁၇၈၄)
ကုိၾကည့္မလား။
မဟာပညာေက်ာ္အမတ္ၾကီး၊
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ပုံက်မ္း
(ဓမၼသတ္က်မ္း)ကုိ ေရးသားစီရင္ခဲ႔တဲ႔ သ်ွင္ျမတ္ဝါ၊
စာဆုိေတာ္ဥကၠာပ်ံ၊
ဖဒူမင္းညဳိ၊နန္းတြင္းမိညဳိ အစရွိသျဖင့္ အမ်ားၾကီး
ေပၚထြန္းခဲ႔တယ္။
ဖဒူမင္းညဳိေရးသားခဲ႕တဲ႔ ``ရခုိင္မင္းသမီးဧျခင္း'' ဆုိရင္လည္း
ျမန္မာစာေပ
အေဝးသင္ေလာကမွာခုခ်ိန္ထိေနရာယူထားဆဲပါပဲ။
-
ရခုိင္မင္းသမီးဧျခင္းဟာျမန္မာစာေပေလာကရဲ႕ ေရွးအက်ဆုံး ဧျခင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္တယ္။
တစ္ခါမဟာပညာေပ်ာ္တုိ႔၊စာဆုိဥကၠာပ်ံတုိ႕ဆုိလည္းရခုိင့္သမုိင္းစာမ်က္ႏွာတင္မက
ဗမာ့သမုိင္းစာမ်က္ႏွာေတြမွာပါလုံးဝဖယ္ထားလုိ႕မရ၊အသိအမွတ္မျပဳလုိ႔မရတဲ႔စာဆုိပညာရွင္ေတြျဖစ္တယ္။
-
ဒီကေန႔ ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမွာ သင္ေနရတဲ႕
ျမန္မာဖတ္စာထဲက ကဗ်ာ၊လကၤာ၊
ရတု၊ဧျခင္းေတြဟာ မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔
မကင္းစင္ေသးသလုိျမန္မာစာေပတစ္ခုလုံးကအစ
မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြနဲ႕ လုံးဝကင္းလုိ႔ မရပါဘူး။
-
ျမန္မာစာရဲ႕ဇစ္ျမစ္နဲ႕မူလဓူတပုိင္ရွင္ဟာ
မဟာရခုိင္ေတြျဖစ္တယ္ဆုိတာ ``ပင့္ရစ္မႏုိင္ရခုိင္ေမး၊ပင့္ရစ္မသိရခုိင္ႏွင့္ညွိ''ဆုိျပီးလကၤာေတြဖြဲ႔သီထားရတာက
သက္ေသျပေနတယ္မဟုတ္လား။
-
ျမန္မာစာမွာ ``ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံ''ဆုိတာရွိတယ္။အဲဒီအဆုိကုိ ၾကည့္ရုံနဲ႕ျမန္မာစာဆုိတာ
ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဴိးစုငယ္ရဲ႕ စာမဟုတ္ေၾကာင္း ဝန္ခံေနတာ ျဖစ္တယ္။
ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံ ဆုိတဲ႔ အဓိပၸာယ္ဟာ
ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့ ေစာက္တလြဲလုိ႔ေျပာတာျဖစ္တယ္။တစ္နည္းအားျဖင့္ကုိယ္ပုိင္စာမဟုတ္။ခုိးယူကူးခ်ထားတယ္ဆုိတာ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ဝန္ခံထားမွန္းမသိဘဲ
ဝန္ခံျပီးသားလ်က္သား ျဖစ္ေနတာျဖစ္တယ္။
-
ျမန္မာစာထဲက ``ကြ်ဲေက်ာင္းသံ'' ကဗ်ာ ဆုိလည္း အားလုံးသိၾကမွာပါ။
သူလည္းရခုိင္ရုိးရာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ပါပဲ။
အဲေတာ့ ျမန္မာစာ ျမန္မာအကၡရာတင္မက
ျမန္မာဖတ္စာအုပ္ပါ ကဗ်ာလကၤာရတုဧျခင္းေတြကအစ
မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးေတာ္ေၾကာင့္ ဗမာတုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျမန္မာစာ သင္ခြင့္ရေနတယ္။
စာတတ္ခြင့္ရေနတယ္။ လူေတာတုိးခြင့္ရေနတာျဖစ္တဲ႔အတြက္
မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ေက်းဇူးကုိ မဆပ္ခ်င္ေနပါ။
ေစာ္ကားတာေတာ့ လက္မခံဘူး။
ကုန္ကုန္ ေျပာရရင္ မႏၲေလးမဟာမုနိနဲ႔ သ်ွင္ေက်ာ္မုနိ၊
၊ျပည္က ေရႊဘုံသာမုနိ၊ဇလြန္က ျပည္ေတာ္ျပန္ မာန္ေအာင္ျမင္မုနိစတဲ႕ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြ
ကုိးကြယ္ေနတဲ႔ဘုရားေတြဟာ မဟာရခုိင္ေတြရဲ႕ ဘုရားေတြဆုိတာ မေမ့ပါနဲ႕။
ေက်းဇူးမတင္ခ်င္ေနပါ။ ဖင္ေတာ့လွန္မျပနဲ႔ ကြယ္ရုိ႕။
ကုိလုိနီေခတ္ ၁၉-၂၀ ရာစုကုိၾကည့္မလား။
ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးမီးရွဴးတန္ေဆာင္ အသ်ွင္ဥတၱမဆုိရင္ ဘာသာစကား ၉ မ်ဳိးကုိ ကြ်မ္းက်င္စြာေျပာတတ္ျပီး ဂ်ပန္တကၠသုိလ္မွာ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဖူးတယ္။
ျမန္မာစာေပကုိ တစ္ေခတ္ဆန္းေစခဲ႔တဲ႔ စြယ္စုံပညာသ်ွင္ ဝတ္လုံေတာ္ဘြဲ႔ရ( Barrister at Law)ဦးေမေအာင္ (အဂၤလိပ္ေခတ္ ျပည္ထဲရဲဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၊ဥပေဒပညာကုိ အဂၤလန္ျပည္ ကိန္းဘရစ္တကၠသုိလ္တြင္ သင္ၾကားခဲ႔)၊ျမန္မာ့ပထမဆုံး ေလထီးသူရဲေကာင္းလည္းျဖစ္၊မႏၲေလးတကၠသုိလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္လည္းျဖစ္တဲ႔ မီးပုံပ်ံဦးေက်ာ္ရင္၊
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္၊ေက်ာက္စာပညာသ်ွင္၊ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ရူပေဗဒပါေမာကၡ၊အထက္တန္း ပညာဦးစီးဌါန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစံသာေအာင္(ဘီအက္စ္ ဂုဏ္ထူး၊မဟာဝိဇၨာရူပေဗဒ ဟားဗတ္တကၠသုိလ္)
၊ရခုိင္-ျမန္မာပ႑ိတ္ ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ ဦးဦးသာထြန္း၊ဝတ္လုံေတာ္ရ နန္းရင္းဝန္ေဟာင္း ဆာေပၚထြန္း၊ဆူးေလဘုရားအား ကာကြယ္ခဲ႔သူ အဂၤလန္ဝိတုိရိယ ေရႊတံဆိပ္ဆုရ ဦးခ်န္ထြန္း၊ဗုဒၶဘာသာကုိ ျမန္မာဘာသာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ပထမဆုံး ျပန္ဆုိေရးသားထားတဲ႔ အဘိဓမၼသဂၤဟက်မ္း ကုိျပဳစုေရးသားခဲ႔သူ၊ဗုဒၶဘာသာကုိ ကမၻာသုိ႔ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ပထမဆုံး ပြဲထုတ္ႏုိင္ခဲ႔သူ စာေပပါရဂူ ဦးေရႊဇံေအာင္ စသျဖင့္ ကုိလုိနီေခတ္မွာ ရခုိင္ပညာတတ္ေတြ ထင္ရွားတဲ႔ ပုဂၢဳိလ္ေတြ အမ်ားၾကီးေပၚထြန္းခဲ႔တယ္။
အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားေလာကမွာ ဝန္ၾကီးေနရာအမ်ားစုကုိ ရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြ ရယူႏုိင္ခဲ႔သလုိ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ ရခုိင္အမ်ဳိးသားလူမ်ဳိးေတြက်ိက်ိတက္လည္း
ခ်မ္းသာခဲ႔ၾကတယ္။ဒီလုိ ခ်မ္းသာခဲ႔ၾကလုိ႔လည္း အဂၤလန္ျပည္ထိသြားျပီးေတာ့ ဥပေဒပညာဘြဲ႔ရ ဝတ္လုံေတာ္ဘြဲ႔ရ ဘိလပ္ျပန္ရခုိင္ေတြ ရုိက္သတ္မကုန္ေအာင္ ေပၚထြန္းခဲ႔တာ ျဖစ္တယ္။အဂၤလိပ္ေခတ္ ရခုိင္သူေဌးၾကီး ဦးရဲေက်ာ္သူဆုိရင္ ျမန္မာ့ပထမဆုံး ဘဏ္လုပ္ငန္းကုိ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ႕အထိ က်ိက်ိတက္ခ်မ္းသာခဲ႔တယ္။သူ႕သားသမီးေတြ အားလုံး အဂၤလန္ျပည္မွာပဲ ပညာသင္ခဲ႔ျပီး အကုန္ပညာတတ္ေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။
ဖဆပလေခတ္ ပါလီမန္ေခတ္ တုိ႔ကုိ
ၾကည့္မယ္ဆုိလည္း ရခုိင္ဝန္ၾကီးေတြ ပညာတတ္ေတြသတ္စားမကုန္ေအာင္အမ်ားၾကီးရွိခဲ႔တယ္။ဒါေပမယ့္ပညာဘယ္ေလာက္တတ္တတ္အမ်ဳိးသားေရးကုိယ္ခံအား တစ္စက္မွ မရွိခဲ႔ေလေတာ့ အမ်ားစုကဗမာလက္ကုိင္တုတ္ ပညာတတ္ရခုိင္အမ်ဳိးသားသစၥာေဖာက္ေတြ ျဖစ္ခဲ႔တယ္။
ဗမာလူမ်ဳိးစုေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ အရင္လုိ ထင္ရွားတဲ႔ ပညာတတ္ ရခုိင္ေတြသိပ္မေတြ႔ရေတာ့ပါဘူး။
ဒါဟာကုိလုိနီအဂၤလိပ္ထက္ကုိလုိနီဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုက အဆေပါင္းမ်ားစြာ ယုတ္မာ ဆုိးသြမ္းေနတယ္ဆုိတာကုိ ျပေနတာျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာလည္း ထင္ရွားတဲ႔ ရခုိင္ပညာတတ္ေတြရွိပါေသးတယ္။ဗမာလူမ်ဳိးစုေတြ ခ်ီးေသးထြက္ေအာင္ေၾကာက္ရတဲ႔
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ အေမရိကန္တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ကြယ္လြန္)၊
ရခုိင္သမုိင္းပညာသ်ွင္ ဂ်ပန္တကၠသုိလ္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၊ကမၻာ့အေတာ္ဆုံး သိပၸံပညာ ၁၀၀ စာရင္းဝင္ ရူပေဗဒဆုိင္ရာ နာႏုိသိပၸံပညာသ်ွင္ ရခုိင္အမ်ဳိးသား ေဒါက္တာ ေစာေဝလွ၊လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံကြန္ပ်ဴတာအသင္း ဥကၠဌ၊ MICT Park.ကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔သူ ဦးသိန္းဦး အစရွိသျဖင့္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား ရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ထြန္းျမတ္ႏုိင္၊ေဒါက္တာညဳိထြန္းေအာင္
ဗုိလ္မွဴးၾကီးေက်ာ္ဟန္၊ေဒါက္တာေအးေမာင္၊ဦးေအးသာေအာင္၊ဦးဦးလွေစာ၊ဦးေဖသန္း၊ေဒၚခင္ေစာေဝ တုိ႔ဆုိရင္ရခုိင္ႏုိင္ငံေရး ရခုိင္အမ်ဳိးသားေရး ေလာကတြင္မက ဗမာလူမ်ဳိးစုႏုိင္ငံေရးဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးသားေရးေလာကမွာပါ မသိသူမရွိတဲ႔ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား ရခုိင္အမ်ဳိးသား/သမီး ေတြ ျဖစ္တယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ ရခုိင္ေတြ စာတတ္မတတ္ သိေလာက္ျပီလုိ႔ ယူဆမိတယ္။ဒါေတာင္ မိမိတစ္ဦးတည္းသိထားတဲ႔ဗဟုသုတေတြထဲကမွ တစ္ခ်ဳိ႕တစ္ဝက္ကုိ နမူနာအေနနဲ႔ ထုတ္ႏႈတ္ ျပတာထားတာ ျဖစ္တယ္။ေနာက္ထပ္လည္း သိထားတာေတြ အမ်ားၾကီး က်န္ေသးသလုိ မိမိ မသိေသးတဲ႔ ရခုိင္ပညာရွင္ပညာတတ္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိအုံးမွာျဖစ္တယ္။ေျပာခ်င္တာကမဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားလူမ်ဳိးေတြဟာ ရခုိင္ႏုိင္ငံေတာ္ ေဝသာလီေခတ္ကေန ဗမာေတြသိမ္းျပီး အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခ်ိန္ထိ ပညာေရး စီးပြားေရး စာေပ ယဥ္ေက်းမႈ ဘာသာေရး စတဲ႔ က႑နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ထိပ္တန္းက ပါဝင္ခဲ႔ျပီး ပညာတတ္လူတန္းစား
ခ်မ္းသာတဲ႔ လူတန္းစား ပညာရွင္ပညာတတ္ ပညာရွိေတြ သူရဲေကင္းေတြ အမ်ားၾကီး ေပၚထြန္းခဲ႔တယ္ဆုိတာကုိ သိေအာင္ ေျပာျပတာ။
ရခုိင္ေတြ စာတတ္လုိ႔လည္း ရကၡဝဏၰအကၡရာ ေခၚ ေရွ႕ေျပးျမန္မာစာ ျမန္မာအကၡရာကုိ တီထြင္ခဲ႔ၾကတာျဖစ္သလုိကေန႔ျမန္မာဖတ္စာထဲက အေစာဆုံးဆုိတဲ႔ ကဗ်ာလကၤာရတု ေတြကုိဖန္တီးေရးသာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
စာေပယဥ္ေက်းမႈဘာသာေရးနယ္ပယ္ေတြမွာ ေနာက္ေကာက္က်ခဲ႔တဲ႔ဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုငယ္ေတြအေနနဲ႔စာေပေလာကဘာသာေရးေလာကယဥ္ေက်းမႈေလာကမွာဗမာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ လက္ဦးဆရာ ေက်းဇူးရွင္ေတြျဖစ္တဲ႔ မဟာရခုိင္အမ်ဳိးသားေတြအေပၚဆဲဆုိမုိက္ရုိင္းေစာ္ကားျပီးေက်းဇူူကန္းေနတာေတြ ေတာ္ေလာက္ျပီထင္တယ္။ေခြးေတာင္မွ ထမင္းေကြ်းတဲ႔လက္ကုိ ျပန္မကုိက္မတတ္ပါဘူး။
ရ နဲ႔ ယ၊ရရစ္ နဲ႔ ယပင့္ကုိေတာင္အသံပီသေအာင္ မထြက္တတ္လုိ႔``ပင့္ရစ္မႏုိင္ရခုိင္ေမး။ပင့္ရစ္မသိရခုိင္ႏွင့္ညွိ''ဆုိျပီးျမန္မာစာနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ရခုိင္ေတြကုိ ဆရာတင္ထားရတဲ႔ သူေတြက ရခုိင္ေတြ စာမတတ္ဘူးလုိ႕ မေျပာခင္
ျမန္မာစာကုိသတ္ပုံအတုိင္းအသံထြက္မွန္ေအာင္ဖတ္တတ္ဖုိ႔၊ရနဲ႔ယ ရရစ္နဲ႔ယပင့္ကုိ ကြဲျပားစြာ ေရးတတ္ဖတ္တတ္ဖုိ႔၊ျမန္မာစာကုိ သတ္ပုံမွန္ေအာင္ ေရးတတ္ေအာင္ ေသခ်ာ ေလ့က်င့္ျပီးမွ ျမန္မာအကၡရာ ျမန္မာစာေပကုိ တီထြင္သူ မဟာရခုိင္ေတြကုိ လာယွဥ္ပါလုိ႔ ေျပာၾကားရင္းးးး
Copy. Chan Aye
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက
ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
===========================
တတိယဓညဝတီေခတ္ စႏၵသူရိယအႏြယ္ေတာ္ ေျခာက္ဆက္ေျမာက္ျဖစ္ေသာ သူရိယစကၠမင္း (BC 332-278)သည္ ေဂါဓမဘုရား႐ွင္၏ဗ်ာဓိအရ ႐ွင္မဟာတသႏွင့္ ဗာကုလာမေထရ္ ႏွစ္ပါးတို႔ ေပးအပ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ၂၄၈ဆူကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ဥႆလင္းေစတီကို သူရိယစကၠမင္းကပင္ သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၂၂(ဘီစီ_၃၃၂)တြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဥႆလင္းေစတီမွာ ရခိုင္နယ္ေျမ၏ ေမြေတာ္ငါးရပ္ဝင္ေစတီလည္းျဖစ္သည္။ " ေမြေတာ္ငါးရပ္၊ မျပတ္ဆီမီး၊ မေသေစရ "ဟု ေ႐ွးေဟာင္းေက်ာက္စာတခ်ပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ထိုေမြေတာ္ငါးရပ္မွာ ဦးရာဇ္ေမြေတာ္၊ က်ိန္းေမြေတာ္၊ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ဥႆလင္းေမြေတာ္တို႔ ျဖစ္သည္။
ပုဏၰားကြၽန္းၿမိဳ႕႐ွိ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကား ဦးေခါင္းတည္း။ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကိ်န္းေတာင္ေစတီကား လည္ပင္းတည္း။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္ကား သည္းပြတ္တည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္ေစတီကား ေက်ာကုန္းတည္း။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ဥႆလင္းေစတီကား အၿမီးတည္း ဟုပါ႐ွိသည္။
ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ဥႆလင္းေက်းရြာ၏ အေ႐ွ႕ဖက္ ကစၧပနဒီျမစ္ကမ္းေစတီေတာင္ေျခကိုင္းျပင္တြင္ ေစတီကိုအစြဲျပဳ၍ ေစတီကိုင္းအမည္႐ွိရြာ တည္ေထာင္ထား႐ွိသည္။ ဥႆလင္းေစတီသည္ ေစတီကိုင္းရြာေနာက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ကိန္းဝပ္သည္။
ဥာဏ္ေတာ္ ေပ ၄၀ျမင့္၏ ဓာတ္ေတာ္ေလးဆူ ကိန္းဝပ္သည္။ ေဝသာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္ မဟာတိုင္းစျႏၵားမင္း(ေအဒီ ၃၂၇-၃၈၄)လက္ထက္တႀကိမ္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ႆရာဇာမင္း လက္ထက္တစ္ႀကိမ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္(ေအဒီ ၁၃၄၀-၁၄၃၃) လက္ထက္တႀကိမ္ႏွင့္ မင္းဖေလာင္း လက္ထက္တြင္တႀကိမ္ အသီးသီးမြမ္းမံျပဳျပင္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ရခိုင္သမိုင္းေခတ္တေလွ်ာက္လံုးမွ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ မင္းမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ရခိုင္ျပည္၌ ေမြေတာ္ငါးရပ္ကို အဓိဌာန္ဝင္ၿပီး ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဥႆလင္းေစတီ၌ ကိုးရက္ သို႔မဟုတ္ ၄၅ရက္ဥပုတ္ေဆာင္ဝင္၍ ေအာင္ေျမနင္းၾကေလသည္။
ရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆလင္းျဖစ္တည္ခဲ့ပံုမွာ
ရခိုင္ေဒသသို႔ ေ႐ွးဦးရခိုင္သားမ်ားဝင္ေရာက္လာမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အသွ်င္စကၠိႏၵ၏ ရခိုင္ပံုေသဝတၳဳမ်ား ပထမတြဲစာအုပ္တြင္ မဇ်ၥီမေဒသ မာလရာဇ္တိုင္း မာဃေဒဝမင္း၏ေျမးေတာ္ သာဂရေဒဝမင္းႏွင့္ လူသူအေျမာက္အျမားပါဝင္သည့္ ရခိုင္ေ႐ွးဦးလူသားမ်ားသည္ ကစၧပနဒီျမစ္ဖ်ားမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ျမစ္ညႇာတြင္အေျခခ်ခဲ့ဖူးစဥ္ ျမစ္၏လက္ဝဲဖက္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းတြင္ ၿမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ေနခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုတိုင္းျပည္ကို ရကၡပူရတိုင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။ ဤ ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ကိုပင္ ေနာင္အခါ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေမြေတာ္ငါးရပ္ကိုျပဳစုရန္ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကို ဗုဒၶဟူးသား၊ က်ိန္းေတာင္ေစဆီက္ို ၾကာသပေတးသား၊ ေဝသာလီကို အဂၤါသား၊ ဥႆလင္းေစတီကို တနလၤာသားတို႔က အႀကီးအမႉးျပဳ၍ ထီး တံခြန္ ဆီမီး ေပါက္ေပါက္တို႔ျဖင့္ အျမဲမျပတ္ပူေဇာ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္း႐ွိ မင္း မႉးမတ္ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ဘုန္းႀကီးသက္႐ွည္ေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးရ႐ွိလိမ့္မည္ဟုပါ႐ွိသည္။
အခ်ိဳ႕က ဥႆလင္းေစတီကို ကႆပဘုရား႐ွင္လက္ထက္က ေအာင္သလင္းေစတီဟုေခၚထြင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေ႐ွးရခိုင္မင္းမ်ား စစ္ခ်ီရာတြင္ စစ္ႏိုင္ပါက ဤေနရာတြင္ ဘုရားတည္မည္ဟု ကတိသစၥာျပဳ၍ ေအာင္ေျမနင္းၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ခုႏွစ္ရက္အတြင္းအႏိုင္ရခဲ့ေၾကာင္း အျပန္တြင္ ေစတီတည္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္တြင္ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ကစၧပနဒီအေ႐ွ႕ဖက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္တည္႐ွိသည္ကို အစြဲျပဳ၍ ဥႆလင္းေစတီဟုလည္း ေခၚတြင္ေၾကာင္းပါ႐ွိသည္။
ယင္းဥႆလင္းေစတီေတာ္ကို ၁၉၉၂-၉၃ခုႏွစ္တြင္ျပန္လည္မြမ္းမံ ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ဆီမီးေရာင္ဝါတထိန္ထိန္ျဖင့္ ဓာတ္ေတာ္ေရာင္ျခည္သည္ပင္ ကြန္းျမဴးလွ်က္႐ွိေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးအပ္ပါသည္။
ေမာင္ေမာင္ေက်ာ့(ပလက္ဝ)
ေ႐ွးေဟာင္းရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆႆလင္းေစတီ
တတိယဓညဝတီေခတ္ စႏၵသူရိယအႏြယ္ေတာ္ ေျခာက္ဆက္ေျမာက္ျဖစ္ေသာ သူရိယစကၠမင္း (BC 332-278)သည္ ေဂါဓမဘုရား႐ွင္၏ဗ်ာဓိအရ ႐ွင္မဟာတသႏွင့္ ဗာကုလာမေထရ္ ႏွစ္ပါးတို႔ ေပးအပ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ ၂၄၈ဆူကို ရခိုင္ျပည္အႏွံ႕တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္ဥႆလင္းေစတီကို သူရိယစကၠမင္းကပင္ သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၂၂(ဘီစီ_၃၃၂)တြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ဥႆလင္းေစတီမွာ ရခိုင္နယ္ေျမ၏ ေမြေတာ္ငါးရပ္ဝင္ေစတီလည္းျဖစ္သည္။ " ေမြေတာ္ငါးရပ္၊ မျပတ္ဆီမီး၊ မေသေစရ "ဟု ေ႐ွးေဟာင္းေက်ာက္စာတခ်ပ္တြင္ ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ထိုေမြေတာ္ငါးရပ္မွာ ဦးရာဇ္ေမြေတာ္၊ က်ိန္းေမြေတာ္၊ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ဥႆလင္းေမြေတာ္တို႔ ျဖစ္သည္။
ပုဏၰားကြၽန္းၿမိဳ႕႐ွိ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကား ဦးေခါင္းတည္း။ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကိ်န္းေတာင္ေစတီကား လည္ပင္းတည္း။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ ေဝသာလီဘုရားေမြေတာ္ကား သည္းပြတ္တည္း။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕ ေက်ာက္ေတာ္ေတာင္ေစတီကား ေက်ာကုန္းတည္း။ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ ဥႆလင္းေစတီကား အၿမီးတည္း ဟုပါ႐ွိသည္။
ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ဥႆလင္းေက်းရြာ၏ အေ႐ွ႕ဖက္ ကစၧပနဒီျမစ္ကမ္းေစတီေတာင္ေျခကိုင္းျပင္တြင္ ေစတီကိုအစြဲျပဳ၍ ေစတီကိုင္းအမည္႐ွိရြာ တည္ေထာင္ထား႐ွိသည္။ ဥႆလင္းေစတီသည္ ေစတီကိုင္းရြာေနာက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ကိန္းဝပ္သည္။
ဥာဏ္ေတာ္ ေပ ၄၀ျမင့္၏ ဓာတ္ေတာ္ေလးဆူ ကိန္းဝပ္သည္။ ေဝသာလီေက်ာက္ေလွကားေခတ္ မဟာတိုင္းစျႏၵားမင္း(ေအဒီ ၃၂၇-၃၈၄)လက္ထက္တႀကိမ္ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ ႆရာဇာမင္း လက္ထက္တစ္ႀကိမ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ မင္းေစာမြန္(ေအဒီ ၁၃၄၀-၁၄၃၃) လက္ထက္တႀကိမ္ႏွင့္ မင္းဖေလာင္း လက္ထက္တြင္တႀကိမ္ အသီးသီးမြမ္းမံျပဳျပင္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားအရ ရခိုင္သမိုင္းေခတ္တေလွ်ာက္လံုးမွ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ မင္းမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ရခိုင္ျပည္၌ ေမြေတာ္ငါးရပ္ကို အဓိဌာန္ဝင္ၿပီး ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဥႆလင္းေစတီ၌ ကိုးရက္ သို႔မဟုတ္ ၄၅ရက္ဥပုတ္ေဆာင္ဝင္၍ ေအာင္ေျမနင္းၾကေလသည္။
ရခိုင္သမိုင္းဝင္ ဥႆလင္းျဖစ္တည္ခဲ့ပံုမွာ
ရခိုင္ေဒသသို႔ ေ႐ွးဦးရခိုင္သားမ်ားဝင္ေရာက္လာမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အသွ်င္စကၠိႏၵ၏ ရခိုင္ပံုေသဝတၳဳမ်ား ပထမတြဲစာအုပ္တြင္ မဇ်ၥီမေဒသ မာလရာဇ္တိုင္း မာဃေဒဝမင္း၏ေျမးေတာ္ သာဂရေဒဝမင္းႏွင့္ လူသူအေျမာက္အျမားပါဝင္သည့္ ရခိုင္ေ႐ွးဦးလူသားမ်ားသည္ ကစၧပနဒီျမစ္ဖ်ားမွ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ျမစ္ညႇာတြင္အေျခခ်ခဲ့ဖူးစဥ္ ျမစ္၏လက္ဝဲဖက္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းတြင္ ၿမိဳ႕ျပတည္ေထာင္ေနခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုတိုင္းျပည္ကို ရကၡပူရတိုင္း ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။ ဤ ဥတၱရမဓူၿမိဳ႕ကိုပင္ ေနာင္အခါ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤေမြေတာ္ငါးရပ္ကိုျပဳစုရန္ ဦးရာဇ္ေတာင္ေစတီကို ဗုဒၶဟူးသား၊ က်ိန္းေတာင္ေစဆီက္ို ၾကာသပေတးသား၊ ေဝသာလီကို အဂၤါသား၊ ဥႆလင္းေစတီကို တနလၤာသားတို႔က အႀကီးအမႉးျပဳ၍ ထီး တံခြန္ ဆီမီး ေပါက္ေပါက္တို႔ျဖင့္ အျမဲမျပတ္ပူေဇာ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္း႐ွိ မင္း မႉးမတ္ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ဘုန္းႀကီးသက္႐ွည္ေစႏိုင္သည့္ အက်ိဳးရ႐ွိလိမ့္မည္ဟုပါ႐ွိသည္။
အခ်ိဳ႕က ဥႆလင္းေစတီကို ကႆပဘုရား႐ွင္လက္ထက္က ေအာင္သလင္းေစတီဟုေခၚထြင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေ႐ွးရခိုင္မင္းမ်ား စစ္ခ်ီရာတြင္ စစ္ႏိုင္ပါက ဤေနရာတြင္ ဘုရားတည္မည္ဟု ကတိသစၥာျပဳ၍ ေအာင္ေျမနင္းၿပီး တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ခုႏွစ္ရက္အတြင္းအႏိုင္ရခဲ့ေၾကာင္း အျပန္တြင္ ေစတီတည္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေနာင္တြင္ ဥႆလင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ဥႆလင္းေခ်ာင္းစီးဝင္ရာ ကစၧပနဒီအေ႐ွ႕ဖက္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္တည္႐ွိသည္ကို အစြဲျပဳ၍ ဥႆလင္းေစတီဟုလည္း ေခၚတြင္ေၾကာင္းပါ႐ွိသည္။
ယင္းဥႆလင္းေစတီေတာ္ကို ၁၉၉၂-၉၃ခုႏွစ္တြင္ျပန္လည္မြမ္းမံ ခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ဆီမီးေရာင္ဝါတထိန္ထိန္ျဖင့္ ဓာတ္ေတာ္ေရာင္ျခည္သည္ပင္ ကြန္းျမဴးလွ်က္႐ွိေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးအပ္ပါသည္။
ေမာင္ေမာင္ေက်ာ့(ပလက္ဝ)
ဗမာေတြမေရးရဲတဲ့ သမိုင္းအမွန္သိရန္မျဖစ္မေနဖတ္ပါ
==============================
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္း ဂ်ိန္းေဖါ့ ေၿပာက္က်ား စစ္သည္ မ်ား၏
ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး ၊ ကရင့္ ေတာ္လွန္ေရး အစပိုင္းတြင္ ကခ်င္ တပ္မ်ား ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈ ( မွတ္တမ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ) ႏွင့္ တေက်ာ့ျပန္ ဗိုလ္ လဖိုင္ ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့ စစ္သည္မ်ား
ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပထမတန္းစား စစ္သည္မ်ား
(Kachins were the first class warrior)
ျဖစ္သည္ဟု ကမၻာေက်ာ္ သမိုင္းဆရာ ေဂ်ဂ်ီစေကာ့တ္က
Burma and beyond အမည္ရွိ စာအုပ္တြင္
ေရးသားေလသည္။ ထို႔အတူ ဒုတိယကမၻာစစ္
အတြင္း ျမန္မာျပည္အတြင္း အေမရိကန္ ဂ်ိန္းေဖါ့ရိန္းဂ်ာ
ေျပာက္က်ား တပ္ဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ဖလက္ခ်ာ
ကလည္း ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးမ်ားအား တုႏိႈင္းမမီႏိုင္ေသာ
ေတာတြင္း တိုက္ခိုက္ ေရးသမားမ်ား (Unmatch jungle fighters) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်
ကခ်င္ေလဗီးစ္တပ္မွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး အီယန္ဖဲလိုး
ေဂၚဒြန္ကလည္း (Amicable assassins)
အမည္ရွိ သူ၏ စာအုပ္တြင္ (The best guerrillas in the world) ကမၻာ့အေတာ္ဆံုးေသာ ေျပာက္က်ား
စစ္သည္မ်ားဟု ေရးသားေလသည္။
ထို႔ျပင္ ကိုလိုနီေခတ္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္
ေနာက္ဆံုး ပါေမာကၡခ်ဳပ္ Hugh Tinker
ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျပည္ေထာင္စု
ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရာတြင္ တ႐ုတ္နယ္စပ္အေရး
အတြက္ လိုအပ္ေသာ စစ္သည္မ်ားအျဖစ္ အကူအညီ
ရယူႏိုင္ရန္ ကခ်င္မ်ားအား ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္
ပါဝင္ရန္ အတြက္ စည္း႐ံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ……
အမည္ရွိသူ၏ စာအုပ္တြင္ ေရးသားေလသည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္မီး အာရွတိုက္သို႔
ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး
လႈပ္ရွားမႈ ပိုမိုျပင္းလာခဲ့ရာ သခင္ေအာင္ဆန္း
ဦးေဆာင္ေသာ လူငယ္မ်ားသည္လည္း
တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္အတြက္ ပိုမိုလႈပ္ရွား
ေဆာင္ရြက္လာၾကေလရာ ေရွးဦးစြာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ား
ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရရွိၾက ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာ
လူငယ္ ၃ဝ အားေခၚေဆာင္ကာ တ႐ုတ္ျပည္
ဟိုင္နန္ကြ်န္းတြင္ ၿဗိတိ သွ်တို႔အား တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္
စစ္ပညာ သင္ၾကားၾကေလသည္။ စစ္ပညာ
သင္ၾကားၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဂ်ပန္ တပ္မေတာ္ႏွင့္
အတူ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအား
ၿဗိတိသွ်ထံမွ ျပန္လည္ သိမ္းယူ ၾကေလ သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး
တပ္မေတာ္ ႏွင့္အတူ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တပ္မ်ား ျမန္မာျပည္သို႔
ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသွ် တပ္မ်ား ေရေၾကာင္း၊
ေလေၾကာင္း၊ ကုန္းေၾကာင္းမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အိႏၵိယျပည္သို႔
ဆုတ္ခြာၾကေလသည္။ ကုန္းေၾကာင္း ဆုတ္ခြာရာတြင္
ရခိုင္ကမ္းေျမာင္၊ ခ်င္းေတာင္တန္းႏွင့္ အမ်ားဆံုးမွာ
ကခ်င္ေဒသ ဟူးေကာင္းေတာင္ ၾကားမွတစ္ဆင့္
ဆုတ္ခြာၾကေလသည္။ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္မ်ား သိမ္းပိုက္ၿပီး
မ်ားမၾကာမီ ကခ်င္ေဒသ သို႔ ေရာက္ရွိလာၾကရာ
ၿဗိတိသွ်တို႔အား အစဥ္အဆက္ သစၥာခံၿပီး စစ္တပ္ဝန္ထမ္း
မ်ားအျဖစ္ အမႈထမ္းေနၾကေသာ
ကခ်င္လူမ်ိဳးတို႔အေပၚ မုန္းတီးစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ ညႇဥ္းပန္း
ရက္စက္မႈမ်ား ျပဳလာၾကေလသည္။
ဖက္ဆစ္မ်ား၏ ရက္စက္မႈမ်ားေၾကာင့္
ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားမွ အိႏၵိယျပည္သို႔ ၿဗိတိသွ်မ်ား
ဆုတ္ခြာရာတြင္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာ
ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္အခ်ိဳ႕မွာ လိုက္ပါသြား ျခင္းမျပဳဘဲ၊
ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေဒသ တြင္ ေနရာယူကာ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းၿပီး ရရာလက္နက္ျဖင့္ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္မ်ားအား
ခုခံေတာ္လွန္ရန္ အတြက္ ျပင္ဆင္ ၾကေလသည္။
အိမ္တြင္းလုပ္ တူမီးေသနတ္မ်ားျဖင့္ ခုခံၾကရာတြင္
အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ အတြင္း အသံုးျပဳခဲ့ေသာ
တစ္လံုးထိုး တူမီး ေသနတ္မွာ ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အေကာင္းဆံုး လက္နက္ ျဖစ္ခဲ့ ေလသည္။
ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးတြင္ မည္သူ၏ အကူအညီမွ်
မပါဘဲ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္အား ပထမဆံုး
ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ တိုက္ခိုက္ေနသူ မ်ားမွာ
ဂ်ိန္းေဖါ့တိုင္းရင္းသား မ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
ၿဗိတိသွ်မ်ား ဆုတ္ခြာၿပီးခ်ိန္တြင္ အဆက္အသြယ္
လံုးဝျပတ္ေတာက္သြား ခဲ့ရာ ၆ လမွ် ၾကာျမင့္ခဲ့ေလသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္မ်ား ထံတြင္ ဝိုင္ယာလက္
ဆက္သြယ္ေရး စက္ရွိေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်တို႔ ၾကားသိရ
သျဖင့္ အဆက္အသြယ္ ျပဳလုပ္ ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းၾကေတာ့သည္။ ဆက္သြယ္ေရးတပ္ ရဲေဘာ္မ်ား တစ္ရက္တြင္ ၂၄ နာရီ
ဆက္သြယ္ေရး စက္ ဖြင့္ၿပီး ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အဆက္အသြယ္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကေပရာ ၄ လခန္႔အၾကာ
၁ ရက္တြင္ တီတီ.. တီတီတီ.. တီတီတီတီတီတီ…
ဆို ေသာ ဆက္သြယ္မႈ အခ်က္ျပသံ ျမည္လာရာ
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာဂ်ိန္းေဖ့ါေျပာက္က်ားမ်ားထံမွ
ေရဒီယို ဆက္သြယ္မႈျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ယင္း သို႔
အဆက္အသြယ္ ရၿပီး ၿပီးခ်င္း ၿဗိ တိသွ်တို႔မွဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား အား အကူအညီေပးရန္ ႀကိဳးစားေလ ေတာ့သည္။
ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔သည္ အိႏၵိယျပည္အား ေအာင္ျမင္ေအာင္
တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ပူတာအိုေဒသအား မျဖစ္ မေန
ရရွိရန္မွာ အလြန္တရာမွ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိၾကရသျဖင့္
ပူတာအို ေဒသသိမ္းပိုက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း ၾကေလရာ
ပူတာအိုေဒသသို႔ ေရာက္ရွိရန္ အတြက္မူ ဆြမ္ပရာဘြမ္
ေဒသအား ေက်ာ္ျဖတ္သြားရမည္ျဖစ္ေလ သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေဒသတြင္ ရဝမ္ေျပာက္က်ားမ်ား
ေနရာယူထားၿပီးျဖစ္ေလရာ ဖက္ဆစ္ မ်ားအတြက္
အလြန္တရာမွ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။
အစတြင္ ဂ်ပန္တို႔သည္ ရဝမ္ ေျပာက္က်ားမ်ားအား
အထင္အျမင္ ေသးစြာျဖင့္ ခ်ီတက္လာရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္
လံုးတြင္ရဝမ္ေျပာက္က်ား မ်ား၏ ဆီးႀကိဳ တိုက္ခိုက္မႈအား
ႀကံဳေတြ႕ရေလေတာ့သည္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္
ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ား မ်ား အဆက္အသြယ္ ေကာင္းမြန္စြာ
ျပန္လည္ ရရွိၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ ဆြမ္ပရာဘြမ္ေဒသ
ေဂါ့နန္ေက်းရြာ (Fort Hertz) တြင္ ၿဗိတိသွ်မ်ား
ေလထီး ျဖင့္ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာၿပီးကာ နယ္ဖိုဒ္ဦးစီးကာ
ၿဗိတိသွ် ကခ်င္ ေလဗီးစ္ (…) တပ္ဖြဲ႕စတင္ဖြဲ႕စည္း ၾကရာ
ေနာက္ပိုင္း တြင္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အင္ အား ၄ ေထာင္မွ်ရွိခဲ့ေလသည္။ ထို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အိႏၵိယသို႔ ဆုတ္ခြာခဲ့ၾကေသာ
ၿဗိတိသွ်တို႔မွလည္း ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ ဝင္းဂိတ္ဦးေဆာင္
ကာ ခ်င္းဒစ္(ျခေသၤ့)အမည္ရွိ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းရာ ဂ်ိန္းေဖစစ္သည္ ေထာင္ဂဏန္းမွ်
ပါဝင္ခဲ့ၾကေလသည္။
ထိုသို႔ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္း ၿပီးေနာက္
ေလဗီးစ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ဆြမ္ပရာဘြမ္ေဒသသို႔
က်ဴးေက်ာ္လာ ေသာ ဖက္ဆစ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ ျခင္းႏွင့္
ခ်င္းဒစ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ျမစ္ႀကီးနား မႏၱေလး မီးရထားလမ္း
အေနာက္ဘက္ပိုင္းမ်ားထိ ထိုးေဖာက္ ဝင္ေရာက္ကာ
ဖက္ဆစ္မ်ားအား စတင္ တိုက္ခိုက္ၾကေလသည္။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ မဟာမိတ္ အဂၤလိပ္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား
ျမန္မာအိႏၵိယ နယ္စပ္သို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး ပန္ေဆာင္၊
နန္းယြန္း၊ ရွင္ ေဗြယန္ေဒသမွ ဗမာျပည္နယ္တြင္းသို႔
ထိုးစစ္ဆင္ႏြဲရန္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ေဒသခံ ရွမ္းနီ ဂ်ိန္းေဖါ့မ်ား၏
အကူအညီျဖင့္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲအား
ေအာင္ျမင္စြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထို႔ေနာက္
အဂၤလိပ္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ကို ဆက္လက္ဖြဲ႕စည္းရာ
ဂ်ိန္းေဖါ့ လီဆူ ရဝမ္ လခ်ိတ္ ေလာ္ေဝၚစစ္သည္
တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾက ေလသည္။
ထိုသို႔ျဖင့္ ေလးဗီးစ္၊ ခ်င္းဒစ္၊ ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္
မဟာ မိတ္တို႔ႏွင့္အတူ ဖက္ဆစ္မ်ားအား ပူးေပါင္း
တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ မႏၱေလး၊ သာ စည္၊ ေတာင္ႀကီး၊
လြယ္လင္၊ ရပ္ ေစာက္ စသည့္ ေဒသမ်ားထိ ဖက္ဆစ္
မ်ားအား လိုက္လံ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကေလသည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္
မတ္ ၂ဝ ရက္တြင္ ေဒသအႏွံ႔သို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ အေမရိကန္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား ဗန္းေမာ္သို႔ ေလယာဥ္အစီး
၃ဝ ျဖင့္ ျပန္လည္ေခၚယူ ကာ မတ္ ၂၄၊ ၂၅၊ ၂၆ ရက္တြင္
စိန္လံုကဘားတြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အား စစ္ႏိုင္ေသာ
အထိမ္းအမွတ္ မေနာပြဲ ေတာ္ႀကီးကို ၃ ရက္တိုင္ ၿခိမ့္ၿခိမ့္
သဲ က်င္းပခဲ့ၾကေလသည္။ အေမရိ ကန္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား
တပ္ဖြဲ႕ဝင္ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား ျပန္သြားၾကေသာ္လည္း
ၿဗိတိသွ်တပ္ဖြဲ႕ဝင္၊ ကခ်င္ေလဗီးစ္ (British Kachin Levis) တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ျခင္းဒစ္ (Chindit) ကခ်င္စစ္သည္ မ်ားက
ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ တာခ်ီလိတ္ စသည့္ ေဒသမ်ားထိ
သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ၾကေလသည္။ သို႔ ျဖင့္
ဒုတိယကမၻာစစ္ ၿပီးတြင္ ကခ်င္ စစ္သည္မ်ားတြင္ ဘီဂ်ီအမ္ (Burma Gallantry Medal)၊ အယ္မ္စီ (Militry Cross) သူရဲေကာင္းဘြဲ႕ရ ၂ဝဝ ခန္႔ႏွင့္ အျခား သူရဲေကာင္း
ဘြဲ႕တံဆိပ္ရ ၄ဝဝ ခန္႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရေလသည္။ ဂ်ိန္းေဖါ့
ေျပာက္က်ားမ်ား၏ ခုခံတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဖက္ဆစ္မ်ားသည္
ပူတာအို ေဒသအား မသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံအား
မသိမ္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္တြင္ ဖက္ဆစ္ မ်ား
စစ္႐ံႈးမႈ စတင္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
ထို႔အတူ ဖက္ဆစ္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္ေနာက္ေက်ာ
ျဖစ္ေသာ ယူနန္နယ္မွ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္
ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္လည္း ပန္ ဆိုင္းၾကဴကုတ္၊ စိန္လံုကဘား၊
လိုင္ ဇာေဒသမ်ားတြင္ ကခ်င္ေျပာက္က်ား မ်ား၏
တိုက္ခိုက္မႈအား မထိုးေဖာက္ ႏိုင္သျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔
ဝင္ေရာက္ ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ၾကေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္ သို႔
ေနာက္ေက်ာမွ မဝင္ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွပင္ တ႐ုတ္ အေမရိကန္ အဂၤလိပ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ေခ်မႈန္းျခင္းကို
ခံလိုက္ရေလသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲျဖစ္ၿပီး ဖက္ဆစ္တို႔သည္
ဧရာဝတီ ျမစ္ ေၾကာင္းမွ ဝါးလံုး တစ္ေခ်ာင္းတည္းျဖင့္
လည္းေကာင္း၊ အုန္းသီးတစ္လံုးအား ဖက္တြယ္၍
လည္းေကာင္း၊ ၿခံဳဖုတ္ကေလးမ်ား၊ ဒိုက္ကေလးမ်ား
အား ဖက္တြယ္၍ လည္းေကာင္း ညအခ်ိန္တြင္
ေရစုန္ေမ်ာကာ ထြက္ေျပးရာ ကခ်င္ေျပာက္က်ား
လက္ေျဖာင့္ တပ္သားမ်ား၏ လက္ခ်က္ျဖင့္
တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် လြတ္ထြက္သြား ျခင္းမရွိေၾကာင္း …
. အမည္ရွိ စာ အုပ္တြင္ General Donovan Webstar
က ေရးသားေလသည္။ သို႔ျဖင့္ ကိုလိုနီ ျမန္မာျပည္၏
ေနာက္ဆံုး ဒုတိယ ဘုရင္ခံ ျဖစ္ေသာ ဆာေဒၚမန္စမစ္သည္ Col.Ian Fellowes Gordon ၏ Battle for Naw Seng’s Kingdom အမည္ရွိ စာအုပ္တြင္
ေအာက္ပါအတိုင္း အမွာစာ ေရးသားခဲ့ေလသည္။
“The battle for Naw Seng’s Kingdom”, foreword by The Rt Hon Sir Reginald Dorman Smith, G.B.E, Governor of Burma, 1941-1946”. I can only envy who had the privilege of fighting alongside the Hill peoples of Burma, without courage and determination the whole history of our generation might have been changed with the Japanese.
ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ ရဲေဘာ္ ကခ်င္ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အကူအညီ မရွိခဲ့လွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ သားစဥ္ ေျမးဆက္မ်ား၏
သမိုင္းသည္ ဂ်ပန္သမိုင္း ျဖစ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို
ဆိုလိုျခင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။
၁၉၄၈ခုႏွစ္ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး
အုပ္စုဖြဲ႔ေသာႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။
အမွန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္လြတ္လပ္ေရး
မရခင္ကတည္းက ရွိေနၿပီးသားျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ေပၚေပါက္လာေသာ
အုပ္စုမ်ားမွာ
(၁)ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ။
(၂) ရဲေဘာ္ျဖဴ။
(၃) အလံနီ။
(၄) ေကအန္န္ဒီအို။
(၅) အမ္မ္အန္န္ဒီအို မ်ား ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာသည္။
၎တို႔အထဲမွ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏွင့္
ရဲေဘာ္ျဖဴတို႔သည္ ဖဆပလကိုမေက်နပ္(ထိုင္ခုံလုၾကသည္)၊
ထို႔ေၾကာင့္ ဦးစြာေတာခိုၾကသည္။
ဖဆပလ အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ၀င္
ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကသည္။
ဂ်ပန္ေခတ္ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္
ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးမရခင္ အဂၤလိပ္အစိုးရက
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စစ္တပ္မ်ားဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္ကိုကာကြယ္ရန္ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ဗမာအမ်ိဳးသား သတ္သတ္ျဖင့္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(Burma Rifle) ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္(၁) တပ္ရင္း(၃)
(၄) (၅) (၆)တို႔ျဖစ္သည္။
ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(၂) (2nd-Burma Rifle)သည္
ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းဟုေခၚေသာ္လည္း ၎တပ္
ထဲတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္မ်ားသာရွိ၍ ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ား လုံး၀မပါ၀င္ေခ်။ ၎တပ္ရင္းသည္ ကုလားျပည္ (India)သို႔ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ေရာက္သြားေသာတပ္ျဖစ္သည္။
General Wingate
(Chin dit force)ျခေသၤ့တပ္ဟုေခၚေသာ (General Wingate)၏ တပ္ျဖစ္သည္။
ထိုတပ္ထဲတြင္ အဂၤလိပ္စစ္သား၊ ေဂၚရခါးစစ္သား၊အာဖရိကန္စစ္သားမ်ားလည္း ေရာေႏွာပါ၀င္ေသးသည္။ (2nd-Burma Rifle)တပ္၏တာ၀န္မွာ (General Wingate)၏ တပ္မ်ားကိုလမ္းျပရန္၊ ေထာက္လွမ္းေရး လုပ္ ငန္းမ်ားလုပ္ရန္ျဖစ္သည္။
လူမ်ိဳးစုမ်ားကိုလည္း ကရင္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(Karen Rifle) (၁) (၂) (၃)၊ ကခ်င္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (Kachin Rifel) (၁) (၂) (၃)၊ ခ်င္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (Chin Rifel) (၁) (၂) (Chin Hill Battalion) ဆိုကာ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ထို႔ေနာက္ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္မ်ား ေတာခိုသည္။
ထိုတပ္ ရင္းမ်ားမွာ (1st-Burma Rifle) (2nd-Burma Rifle) (3rd-Burma Rifle) အခ့်ိဳ(UMPGT) တပ္၊
အျခားတပ္မ်ား အနည္းငယ္ပါ၀င္သည္။
(4th-Burma Rifle)ေန၀င္းကိုင္ေသာတပ္သည္
ေတာခုိျခင္းမရွိ။
၎တို႔ေတာခိုရန္ ပထမ စည္းေ၀းေသာအခါ
ဗိုလ္ေန၀င္းကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း
ေနာက္ပိုင္းမည္ကယ့္သို႔ စိတ္ေျပာင္းလဲသြားသည္ကို မသိရပါ။ ပါ၀င္ျခင္းမရွိပါ။ ေတာခိုရန္ျပႆနာကို ဗိုလ္ေန၀င္းအားလုံးသိသည္။သို႔ေသာ္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းကို အသိမေပးပါ။
ေတာခိုသြားသည့္တပ္မ်ားကို တိုက္ရန္အတြက္
နယ္ေျမခြဲၿပီးစစ္ဆင္ေရးလုပ္ေတာ့သည္။
(2nd-Kachin Rifle)ႏွင့္(2nd-Karen Rifle)
တပ္မ်ား ျပည္ၿမိ့ဳနယ္ကိုတာ၀န္ေပးသည္။
(2nd-Kachin Rifle)မဂၤလာဒုံမွ သာယာ၀တီသို႔၊(2nd-Karen Rifle)မိတၳီလာမွေရနံေခ်ာင္း၊ ေအာင္လံ ျပည္ၿမိ့ဳ
သို႔ ဦးတည္တိုက္ခိုင္းသည္။
ထိုးစစ္ကို (2nd-Kachin Rifle)ႏွင့္(2nd-Karen Rifle)တပ္မ်ားညွပ္ၿပီးျပည္ၿမိ့ဳကို ကြန္ျမဴနစ္လက္မွ သိမ္းယူရန္
ျဖစ္သည္။
(1st-Kachin Rifle)သည္ ပ်ဥ္းမနား၊တပ္ကုန္း၊ ရမည္းသင္း၊ ကန္သာနယ္ေျမမ်ားကို ထိုးစစ္ဆင္သည္။
(3rd-Karen Rifle)စစ္ကိုင္းနယ္၊(1st-Karen Rifle)
သည္ ေတာင္ငူနယ္၊(2nd-Burma Rifle)သည္ ေညာင္ေလး
ပင္ နယ္ေျမ၊ (2nd-Chin Rifle)သည္ ပဲခူးနယ္ေျမ၊ (1st-Chin Rifle) သည္ ရန္ကုန္ၿမိ့ဳလုံၿခံဳေရး ယူထားသည္။
မွတ္ခ်က္ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဗမာတပ္မ်ား ၿမ့ိဳလုံၿခံဳေရးျဖစ္သည္။
ေတာခုိ၍ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာတပ္ရင္း (၆)မွ တပ္သားမ်ား
ပဲခူးခရိုင္တြင္ လႈပ္ရွားမႈအနည္းငယ္ေပးသည္။
(1st-Kachin Rifle)သည္ ပ်ဥ္းမနားနယ္ေျမကို
တိုက္ခိုက္ရွင္းလင္းရန္အတြက္ ေမၿမိ့ဳ ပ်ဥ္းမနား သာ၀တၳိ သို႔
ေရႊ႕ေျပာင္းလာၿပီး သာ၀တၳိတြင္ေရွ႕တန္းရုံးစိုက္လ်က္
၁၉၄၈ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွစ၍ ထိုးစစ္ဆင္ေလေတာ့သည္။
၎ထိုးစစ္တြင္(C-coy, D-coy)မ်ားကိုအသုံးခ်သည္။
ထိုတပ္ခြဲႏွစ္ခြဲကို တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း အၿမဲတမ္းတာ၀န္ယူသည္၊ ေနာက္ပိုင္းလုံၿခံဳေရးကို(A-coy)က တာ၀န္ယူသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈ သိသိသာသာနည္းသြားသည္၊
နယ္ေျမအမ်ားစုကို ထိန္းထားႏိုင္ၿပီျဖစ္ေသာ္ လည္း
ေတာင္တြင္းႀကီးနယ္ေျမ၌ လႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေနေသး၍
ထိုေနရာသို႔(D-coy)ကိုတာ၀န္ေပးသည္။
ေတာင္ညိဳ၊ ဟင္းကုန္း ကို (c-coy)မွ တာ၀န္ယူ
တိုက္ခိုက္ေနခ်ိန္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္ဇႏၷ၀ါရီလကုန္ခါနီး
(ရက္အတိအက် မမွတ္မိေတာ့)တပ္ရင္းမွစာတေစာင္(C, D-coy)တပ္ခြဲမွဴးထံေရာက္လာသည္။
၎စာထဲတြင္ ကရင္သူပုန္ထၿပီ ဤစာရရွိပါက
ခ်က္ျခင္းတပ္ရင္းသို႔ျပန္လာရန္ ဟု ပါရွိပါသည္၊
ထိုစာေၾကာင့္တပ္ေခါက္လာၿပီး သာ၀တၳိသို႔ျပန္စုရုံးၾကသည္။
တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ျပန္ေရာက္ၿပီး ၂ရက္နားၿပီးေသာအခါ
တပ္ဗိုလ္မ်ားစည္းေ၀းၾကသည္။
တပ္ရင္းမွဴး ဒုတိယဗိုလ္ႀကီး ေဇာ္ေဂါင္က
ေျပာၾကားသည္မွာ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔
အစိုးရလခစားသည့္အတြက္ ကရင္ကိုတိုက္ရမည္၊
သို႔ေသာ္ၾကည့္တိုက္ရမည္ ဟုေျပာသည္၊ အျခားဗိုလ္ေတြ
ဘာမွ်မေျပာၾက။
ဗိုလ္ေဇာ္တူး (D-coy)က ေျမြကယ့္သို႔ဥာဏ္ရွိၿပီး
ခ်ိဳး(ဂ်ိဳး)ကယ့္သို႔လိမၼာရမည္ ဟုေျပာေသာအခါလူတိုင္း၀ိုင္း
ရယ္(ရီ)ၾကသည္
ညေနပိုင္း(Mess)တြင္တပ္ဗိုလ္မ်ားအနားယူေသာအခန္း၌ ဘီယာ၊ရမ္ ေသာက္ရင္း အခ့်ိဳက ဗမာအစိုးရ မေကာင္းေၾကာင္
းေျပာၾကေသာအခါ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ တပ္ရင္းမွဴးတို႔
အျငင္းအခုံျဖစ္ေလသည္၊
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆုိင္း၏အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ယခုလက္ရွိ
ကြန္ျမဴနစ္ကို တိုက္၍မၿပီးခင္ ကရင္ကိုျပန္တိုက္ရမည္ျဖစ္
၍ မိမိတို႔အေနျဖင့္ တပ္အကူအညီဘယ္က ရမည္နည္း။
အဓိပၸါယ္သည္ အစိုးရမေကာင္းသျဖင့္ လူတိုင္းမေက်မနပ္
ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ၾကသည္ကို ဆိုလိုျခင္း
ျဖစ္သည္။
ထိုအခါ တပ္ရင္းမွဴးက ေဟ့ ေနာ္ဆိုင္း
ခင္ဗ်ားမလုပ္ခ်င္လ်င္ ထြက္ပါ ဟုဆိုေသာအခါ
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက ထြက္ဘို႔ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး
ဟုျပန္ေျပာေလသည္၊ ညစာစားၿပီးေနာက္ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး
စကားေျပာၾကသည္၊
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းကို ေထာက္ခံေသာသူမ်ားသည္။
ေရတာရွည္၊ ေတာင္ငူဘက္သို႔ခ်ီတက္ရန္
အစီအစဥ္လုပ္ၾကေလသည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘန္လင္ေဇာ္တူး
တေန႔တြင္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းသည္ ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳထဲတြင္
ဗမာအစိုးရတပ္မ်ားဖမ္းထားေသာ ကရင္အရပ္သားမ်ား
ထံသြား၍ ကရင္အလံတခုႏွင့္ကရင္ေယာက္်ားေလး
အသက္ ၁၂ႏွစ္ခန္႔ရွိသူတေယာက္ကိုပါေခၚယူလာၿပီး(C-coy)
ထမင္းခ်က္ရုံ၌ ၀ွက္ထားလိုက္သည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတပ္၌
ဗမာတပ္သားမ်ားပါရွိေနသည့္အျပင္ အျခားလူမ်ား
မသိေစရန္ျဖစ္သည္။
ေတာင္ငူသို႔ဆင္းမည့္ရက္၌္ ထိုကရင္ကေလးကို
တပ္အျပင္ဘက္ ႏွစ္ဖါလုံခန္႔အကြာရွိ ရြာတရြာ၏ဆိုင္တဆုိင္
တြင္ သြားထားေလသည္၊ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း၏ (C-coy)
အရင္ခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္၊ စစ္ခ်ီကားမ်ားအစီအရီ စီ
တန္းထားသည္ကို တပ္ရင္းမွဴးက စစ္ေဆးၾကည့္ရႈၿပီးသည္ႏွင့္
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက တပ္ရင္းမွဴးကိုအေလးျပဳၿပီး
ကားေပၚတက္၍ထြက္ခြါလာခဲ့သည္၊ ကရင္ကေလးကို
ခရီးစဥ္အတြင္းေခၚယူသြားသည္။
ကိုယ္ရံေတာ္၊ စက္ကိုင္ရဲေဘာ္သုံးဦးႏွင့္အတူ
သူ၏ဂ်စ္ကားသည္ ေရွ႕ဆုံးမွထြက္သြားေလသည္။
ထိုအခ်ိန္ ေရတာရွည္ၿမိ့ဳကို ကရင္တပ္ရင္း(၁)မွ
တပ္ခြဲတခြဲေနရာယူထားခ်ိန္ျဖစ္သည္၊ ေရတာရွည္ၿမိ့ဳသို႔ေရာက္
ခါနီးတြင္ ဂ်စ္ကားေပၚ၌ ကရင္အလံႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါအလံတို႔ကို
တဘက္တခ်က္တပ္လွ်က္ ကရင္တပ္ခြဲရွိရာသို႔ ကား
ေမာင္းသြားသည္၊ သို႔ေသာ္ သူ၏တပ္ခြဲမွ တပ္သားမ်ား
ကိုၿမိ့ႏွင့္ ၂မိုင္ခန္႔အကြာတြင္ထားရစ္ခဲ့သည္။
ကရင္စစ္သားမ်ားသည္ ကရင္အလံႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့အလံ
တပ္ဆင္ထားသည့္ ဂ်စ္ကားကိုေတြ႔ေသာအခါ ပစ္ခတ္ျခင္း
မျပဳပဲ ၀င္ခြင့္ျပဳေလသည္။
ဂိတ္ေရာက္ေသာအခါ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက
ခင္ဗ်ားတို႔ဗိုလ္နဲ႔ေတြ႔ခ်င္တယ္ ဟု၀ွက္ၿပီးေခၚလာသည့္
ကရင္ကေလးကို ကရင္ဘာသာျဖင့္ေျပာေစေလသည္။
ထိုအခါကရင္တပ္ခြဲမွဴးႏွင့္စကားေျပာဆိုၿပီး
ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းသို႔ဆက္သြားကာ ကရင္တပ္ရင္းမွဴး
ေစာမင္းေမာင္ႏွင့္ေတြ႔ရန္ စကားေျပာစက္ျဖင့္အေၾကာင္း
ၾကားေပးသည္။
ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ႀကီးေနာင္ဆိုင္းကို ကရင္တပ္ရင္းမွဴးရွိရာ
ေၾကးေတာတပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ လိုက္ပို႔သည္၊ တပ္ရင္း
ဌာနခ်ဳပ္သို႔ေရာက္သည့္အခါ တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္အျခားကရင္လူႀကီးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး သေဘာတူညီမႈယူ လိုက္ၾကသည္။
ေရတာရွည္တြင္ခ်ထားေသာ ကရင္တပ္ကိုရုပ္သိမ္းၿပီး
ကခ်င္တပ္ကိုေရတာရွည္ၿမိ့ဳတြင္ေနေစလွ်က္ ဆက္လုပ္
ရမည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို လက္တြဲလုပ္ေဆာင္သြားရန္
သေဘာတူသျဖင့္ ကရင္တပ္ကိုေနာက္ဆုတ္ေစၿပီးေနာက္
ထိုေန႔ညေန ၆နာရီခန္႔၌ ကခ်င္တပ္ရင္းကို
စက္ျဖင့္အေၾကာင္းၾကားေခၚယူလိုက္သည္။
တပ္ရင္းမွဴး၊ ဒုတပ္ရင္းမွဴး၊ ရုံးထိုင္မွဴးႏွင့္အတူ
အျခားဗိုလ္သုံးေယာက္တို႔ ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္
သို႔ သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ည ၁၂နာရီခန္႔တြင္
မိမိတပ္ရင္းသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိသည္။
ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ဗိုလ္ေဇာ္တူးႏွင့္အတူ
တပ္ဗိုလ္တပ္သားအားလုံးေဆြးေႏြးၾကသည္။
ကရင္ကိုတိုက္မလား မတိုက္ဘူးလား ဟုေမးၾကည့္ေသာအခါ
မတိုက္ခ်င္ေၾကာင္းႏွင့္ အခ့်ိဳကဗမာကိုတိုက္ရန္
ေျပာလာပါသည္။
ဤကယ့္သို႔ ကရင္ကိုမတိုက္လိုသည့္အေၾကာင္းမွာ
ကရင္ႏွင့္ကခ်င္တို႔သည္ေတာင္ေပၚသား ညီအစ္ကိုရင္းျခာ
မ်ားသဖြယ္ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဘာသာေရးႏွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ေျပာရမည္ဆိုပါက
ကရင္နတ္စားႏွင့္ ကခ်င္နတ္စားတို႔သည္
ျခားနားျခင္းမရွိၾကေခ်၊ ကရင္နတ္စားတို႔၏နတ္စင္သည္
၀ါးျခမ္းျပား တစ္ျခမ္း ႏွစ္ျခမ္းျဖင့္လုံေလာက္သည့္နည္းတူ
ကခ်င္နတ္စားတို႔သည္လည္း ထိုနည္းအတိုင္းပင္ျဖစ္သည္။
ေတာင္ေပၚသားမ်ားသည္ ေခါင္ရည္ကိုႏွစ္သက္ၾကသည္
၊ ေတာင္ေပၚသားကရင္မ်ားသည္ ဧည့္သည္လာလ်င္
ခ်က္ျခင္း ေခါင္ရည္ေဖါက္္သကယ့္သို႔ ကခ်င္တို႔သည္လည္း
ထိုအတိုင္းပင္ျဖစ္သည္။
ဆိုလိုသည္မွာ ကရင္ႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့တို႔ တြင္တူညီသည့္
အျခခံအခ်က္အလက္မ်ား မ်ားစြာရွိသျဖင့္ ကိုယ္ခ်င္းစာနာ
စိတ္၊ သနားၾကင္နာစိတ္ရွိသည္ႏွင့္ အတူ ကူညီလိုေသာ
စိတ္ေစတနာေၾကာင့္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္ကရင့္ေတာ္လွန္ေရး
ကို ကခ်င္တပ္ရင္း (၁)ႏွင့္ (၃)မွ တပ္ဗိုလ္တပ္သားမ်ား
ကရင္ႏွင့္ပူးေပါင္းလွ်က္ ဖဆပလ အစိုးရကို
အတူတကြ ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ၾကရန္သေဘာ
တူညီခဲ့ၾကေလသည္။
ထိုအခ်ိန္ ေမၿမိ့ဳတြင္ ဗမာအစိုးရတပ္မွဖမ္းထားေသာ
ကရင္တပ္ဗိုလ္တပ္သား၊ အစိုးရအမႈထမ္း ေယာက္်ား
မိန္းမ ကေလးသူငယ္ စုစုေပါင္းငါးေထာင္ခန္႔ကို ဦးစြာသြားေရာက္ကယ္ထုတ္ၿပီးမွ အင္းစိန္၊ ရန္ကုန္ဆင္းရန္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းတို႔ဘက္မွ တင္ျပခ်က္ကို ကရင္တပ္မ်ားကအစတြင္
လုံး၀လက္မခံၾကေခ်။ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း ႏွင့္ဗိုလ္ေဇာ္တူးတို႔
ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းသို႔ညစဥ္ ရွစ္နာရီမွ ဆယ့္တစ္နာရီအထိ သြားေရာက္ေဆြးေႏြး သည့္တိုင္ ကရင္တပ္မွ တပ္မွဴးမ်ား
လက္မခံခဲ့။
ေနာက္ဆုံး အစၥတု၊ေတာင္ငူအေရွ႕ဘက္ကမ္း ဦးေစာလုံအိမ္၌
ႏွစ္ႀကိမ္တိုတိုင္ကရင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေဆြး
ေႏြးၿပီးေနာက္ မယုံတ၀က္ယုံတ၀က္ျဖင့္လက္ခံခဲ့ၾကသည္။
ရာႏႈံးျပည့္လက္မခံေသာေၾကာင့္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက
ဗိုလ္ေဇာ္တူးကိုေျပာသည္မွာကရင္ေတြကိုေျပာရတာ
ေတာ္ေတာ္ခက္သည္ ဟု ဆိုပါသည္။
ေနာက္ဆုံးတြင္ ၁၃-၀၂-၁၉၄၉ေန႔၌ အစီအစဥ္လုပ္ရန္
သေဘာတူလက္ခံလာသည္။
၁၄-၀၂-၁၉၄၉ ေန႔တြင္ဦးေစာလုံ၏အိမ္၌
ေနာက္တဖန္ထပ္မံေဆြးေႏြးသည္၊၁၅-၀၂-၁၉၄၉ရက္
ည၌ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မွ တပ္ခြဲမွဴး၊ တပ္ဗိုလ္ႏွင့္
ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဆုံးျဖတ္ခ်က္
သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳလိုက္ၾကသည္။
ထိုသေဘာတူညီခ်က္အရ ကရင္ႏွင့္ပူးေပါင္းေသာ
ကခ်င္တပ္၏အင္အားမ်ားမွာ (1st-Kachin) မွ
(A), (C), (D) Coyမ်ားႏွင့္ (3rd-Kachin)မွ
(A) Coy သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ေမာ္ေတာ္ကားတပ္
၊ဘရင္းကယ္ ရီယာ(Bren Carrier)ေလးစင္း၊
ဆက္သြယ္ေရးအဖြဲ႔၊ ရုံးအဖြဲ႔စုစုေပါင္း ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္အင္အား
၇၀၀ေက်ာ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တပ္ခြဲတခြဲတြင္
လူအင္အား ၁၅၀ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ထိုညတြင္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္ဂ်ိန္းေဖါ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား
ဆုံးျဖတ္သေဘာတူညီၾကေသာအခ်က္မ်ားမွာ
(၁) တိုက္ပြဲတြင္က်ဆုံးေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့ရဲေဘာ္မ်ား၏
မိဘမ်ားကို တိုက္ပြဲမၿပီးခင္ တစ္ေယာက္လ်င္ ေငြ၁၀၀၀
ေပး ထားရန္၊ ၎ေငြ ၁၀၀၀သည္ စပ္ကူးမတ္ကူးကာလတြင္
ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
(၂) ေလာေလာဆယ္တြင္ ေက်ာင္းဆရာ အေယာက္ ၅၀ကို
ကခ်င္ျပည္သို႔အကူအညီေပးရန္။
(၃) ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သားမ်ားကို တတ္ႏိုင္သေရြ႕ စစ္သုံးပစၥည္း၊
လက္နက္ခဲယမ္း ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရန္။
(၄) အျခားေသာကိစၥအ၀၀ကို တိုက္ပြဲၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ရန္။
စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
၁၅-၀၂-၁၉၄၉ ည အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သည့္
ကခ်င္တပ္ဗိုလ္မ်ားမွာ
(1st-Kachin) (A-coy)မွ ဗိုလ္ႀကီးေဒါင္ေဒါင္း။
ဗိုလ္လဗ်တန္။
(C-coy)မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း(ဂ်ိန္းေဖါ့
တပ္အားလုံး၏ ေခါင္းေဆာင္)။
(D-coy)တပ္ခြဲမွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးတန္ေဒါင္းခင္။
ဗိုလ္ႀကီးဖရမ္ဂမ္ဒီး။
ဒု တပ္ ခြဲမွဴး သို႔မဟုတ္ (12 Platoon Comdr)
ဗိုလ္အင္ေက်ာတန္။
(11 Platoon Comdr) ဗိုလ္ေဇာ္တူး။
(10 Platoon Comdr)(2rd-Kachin)
(A-coy)မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေဇာရွန္။
ဒုတပ္ခြဲမွဴး သို႔မဟုတ္ (Sun Lut La Myi Chyang)
ဗိုလ္ႀကီး ဆြမ္လြတ္လ (Platoon Comdr) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ဤေဖၚျပပါ ဗိုလ္ႀကီးမ်ားအျပင္ အျခား ဗိုလ္မ်ားလည္း
ပါရွိေသးသည္။
ကရင္ဘက္မွ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ေသာ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ
(၁) ဦးေစာလုံ(အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္)။
(၂) ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မင္းေမာင္။
(၃)ေရႊေလး။
(၄) ေပၚေပၚ။
(၅) ဆရာ ဘထြန္း။
(၆) ဖိုးေညွာ္။
(၇)မိဒီအ။
(၈) တူေရာဦး။
(၉) ေဒၚဒီ။
တို႔ျဖစ္ၿပီး အျခားကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အမည္မ်ားကို
မမွတ္မိေတာ့ပါ။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘန္လင္ေဇာ္တူး
သမိုင္းမွတ္တမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္
ဤသမိုင္းမွတ္တမ္း ကရင္ေတာ္လွန္ေရးအစပိုင္းတြင္
ကခ်င္တပ္မ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ မွတ္တမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္
စာအုပ္ငယ္ကို ေရးသားျပဳစုေပးသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူးအား ရပ္ေ၀းကခ်င္လူငယ္အသင္း(Kachin Youth Association Abroad) မွ အထူးေက်းဇူးဥပကာရ
တင္ရွိပါေၾကာင္း ဦးစြာမွတ္ေက်ာက္တင္အပ္ပါသည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္
ဘာသာေရး၊ သာသနာေရးသမိုင္းေၾကာင္းသာမကပဲ
အမိ်ဳးသားေရးသမိုင္းေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးသမိုင္းေၾကာင္း၊
ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းေၾကာင္းေတြမွာ မည္သို႔နီးစပ္မႈ
ရွိခဲ့သည္ကို ျဖစ္ၿပီးခဲ့ေသာတကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြအရ
သိရွိႏိုင္သည္။
ေနာင္လာေနာက္သား မ်ိဳးဆက္လူငယ္မ်ားသိရွိထားပါက
အက်ိဳးရွိမည္၊ အဖိုးတန္မည္ဟူေသာ မြန္ျမတ္သည့္
ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဤသမုိင္းမွတ္တမ္းကို ရပ္ေ၀း
ကခ်င္လူငယ္အသင္း(KYAA)မွ တာ၀န္ယူၿပီး
ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ပါသည္။
အမႈေဆာင္မ်ား ရပ္ေ၀းကခ်င္လူငယ္အသင္း
(1993 October)
မွတ္တမ္းေရးသားျပဳစုသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး၏
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ကၽြန္ေတာ္ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္တူးသည္ ရွမ္းနီျပည္နယ္
ဗန္းေမာ္ခရိုင္ ဘန္လင္ေက်းရြာတြင္ေမြးဖြါးခဲ့သည္။
အသက္ ၈ႏွစ္အရြယ္ တြင္ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလးႏွင့္
အေဒၚအိမ္၌ ေနထိုင္ခဲ့သည္။
အသက္ ၉ႏွစ္အရြယ္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္ စိန္လုံကဘားၿမ့ိဳရွိ
အစိုးရေက်ာင္းတြင္ စတင္ပညာသင္ၾကားရာ ေက်ာင္းတက္
ေနစဥ္အတြင္းဖ်ားသျဖင့္ မိဘေနရပ္ဘန္လင္ေက်းရြာသို႔ျပန္ၿပီး၊
အသက္ ၁၁ႏွစ္မွ ေက်ာင္းျပန္ဆက္တက္သည္။
စိန္လုံကဘားေက်ာင္းမွ နမ့္ခမ္းၿမိ့ဳ ခရစ္ယာန္သာ
သနာျပဳေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ပညာသင္ၾကားသည္။
ထိုသို႔ပညာသင္ၾကားေနစဥ္အတြင္း ၁၉၄၂ခုႏွစ္တြင္
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္ကာ ေက်ာင္းမ်ားအားလုံးပိတ္၍
ပညာဆက္လက္မသင္ၾကားႏိုင္ေတာ့ပါ။
၁၉၄၂ခုႏွစ္ မတ္လ(၁)ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ရွိ
ပုလိပ္တပ္သို႔၀င္၍ ပုလိပ္၀င္လုပ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က
တလလွ်င္ ၂၄ရူပီး လစာရသည္။
၁၉၄၂ခုႏွစ္ ေမလ ၅ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ရွမ္းနီျပည္နယ္
ဗန္းေမာ္ၿမိ့ဳကို၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္သည္။ထိုအခါ
ၿဗိတိသွ်အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားပ်က္ျပားသြားၿပီျဖစ္၍
ကၽြန္ေတာ္လည္းပုလိပ္မလုပ္ေတာ့ပဲ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလး
ႏွင့္ အေဒၚအိမ္ျပန္ေနသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္
စတင္ေနခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကိုေတာ္လွန္ရန္အတြက္
ၿဗိတိသွ်တပ္တြင္ ေထာက္လွမ္းေရးတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ ကေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိအျဖစ္
တာ၀န္ယူၿပီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာဂၽြန္း က အႏိၵယျပည္မွ
ေလယာဥ္ျဖင့္အေလာဘြမ္ေတာထဲ ေလထီးျဖင့္ခုန္ခ်ကာ
၀ိုင္ယာလက္စက္ျဖင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို
သတင္းယူ သတင္းပို႔ တာ၀န္ယူသည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးေဇာ္ဂၽြန္းတို႔သည္
ၿဗိတိသွ်အစိုးရတပ္မွ ကခ်င္အမ်ိုးသားတပ္မွဴးမ်ားျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ့္အား ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ က
ဗန္းေမာ္ေလယာဥ္ကြင္းတြင္ကူလီေခါင္းလုပ္ခိုင္း၍
ဂ်ပန္မ်ား၏လႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္လွမ္းခိုင္းသည္။
ကၽြန္ေတာ္လည္း ေလယာဥ္ကြင္းေဆာက္လုပ္ရာတြင္
လိုအပ္ေသာအလုပ္သ နားမ်ား စုစည္းေခၚယူရင္း ဗိုလ္
မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ထံ ပုံမွန္သတင္းပို႔ခဲ့သည္။
ေနာက္မ်ားမၾကာမွီ ဂ်ပန္မ်ားရု့းစိုက္ရာ ဗန္းေမာ္ၿမိ့ဳႏွင့္
ေလယာဥ္ကြင္းအား ၿဗိတိသွ်ေလတပ္မွ ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္
သည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ႏွင့္အတူ စိန္လုံကဘားသို႔
ထြက္ေျပးသည္။ ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္မွဴးေဇာဂၽြန္းလႊတ္လိုက္
ေသာ တရုတ္တပ္မွတရုတ္မ်ားႏွင့္လိုက္ပါသြားသည္။
၎တရုတ္တပ္မ်ားျဖတ္သန္းခဲ့ေသာရြာမ်ားတြင္ တရုတ္
တပ္မ်ား ဓါးျပတိုက္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားက ကၽြန္ေတာ္
တို႔ႏွစ္ဦးအားဖမ္းဆီးရန္ ဂ်ပန္ကိုတိုင္သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္၏ သားသမီးမ်ားကို ဒုကၡမေပးပါ။
ေနာက္ပိုင္းျဗိတသွ်တပ္ႏွင့္ေတြ႔ဆုံၿပီး ၿဗိတိသွ်တပ္သို႔၀င္၍
ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကိုေတာ္လွန္ရန္ စစ္မႈထမ္းခဲ့သည္။
ထိုသို႔ၿဗိတိသွ်တပ္တြင္ စစ္မႈထမ္းေနစဥ္အတြင္း
ျမစ္ႀကီးနားခရိုင္ ၀ါးေရွာင္၊ ေဂြထူေဒသမ်ားတြင္တာ၀န္ထမ္း
ေဆာင္ေနစဥ္ ဖ်ားသျဖင့္ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္မွ အိႏၵိယျပည္နယ္ အာသံ(Assam) သို႔ေဆးကုရန္ ေလယာဥ္ျဖင့္ပို႔ လိုက္သည္။
အာသံစစ္ေဆးရုံ၌ တလၾကာ ေဆးကုသမႈခံယူၿပီး
ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္မွ ၁လ နားခြင့္ေပးသည္။
ထို႔ေနာက္ အႏိၵယျပည္ ဥတရာပရာဒက္ျပည္နယ္ရွိ (Deharadun) ၿမိ့ဳသို႔ ကၽြန္ေတာ့္အား စစ္သင္တန္းယူရန္ပို႔
လိုက္သည္။
စစ္သင္တန္းၿပီးသည့္ေနာက္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္
ဟူရွာၿမိ့ဳတြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ၿပီးဆုံးသြားသျဖင့္
ျမန္မာျပည္သို႔ သေဘၤာျဖင့္ျပန္လာခဲ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ မိခင္တပ္ရင္းမွာ (2nd-Burma Rifle)
ျဖစ္သည္။ စစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း (1st-Kachin Rifle)
သို႔ေျပာင္းၿပီး ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကိုတိုက္ရင္း
ဖဆပလ ေခတ္ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးေပၚေပါက္လာသျဖင့္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ႏွင့္
ကရင္တပ္မ်ားပူးေပါင္းေသာ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ
တြင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ဖဆပလ အစိုးရကိုေတာ္လွန္ရင္း ယခုတိုင္
ကရင္နယ္ေျမတြင္က်န္ရစ္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး
(ဤတြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းၿပီး၏)
(၁၅-၀၂-၁၉၄၉)ည သေဘာတူခ်က္မ်ားရရွိၿပီးေနာက္ (၁၆-၀၂-၁၉၄၉)ရက္ နံနက္၁၀နာရီအခ်ိန္တြင္ မည္သို႔ခ်ီ
တက္ၾကမည္ကို စီမံခန္႔ခြဲၾကသည္။ ဂ်ိန္းေဖါ့(၁)မွ
ဗိုလ္ေဇာ္တူး ဦးေဆာင္ေသာ သူ၏တပ္စုသည္ေရွ႕ဆုံးမွ
ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ေနာက္မွ (1st-Karen) ဗိုလ္ႀကီးေမာင္ခ်စ္၏
တပ္ဖြဲ႔မ်ား လိုက္ရန္ျဖစ္သည္။
(1st-Kachin) မွ (D-coy) (C-coy)ႏွင့္
(1st-Karen) တပ္မ်ားခ်ီတက္ၿပီး(1st-Kachin A-coy)၊ (3rd-Kachin) ႏွင့္ (3rd-Kachin A-coy)တို႔
မီးရ ထားျဖင့္ခ်ီတက္သည္။
KNDO လက္နက္မဲ့ရဲေဘာ္မ်ားလည္း
မီးရထားတစ္စီးစာပါလာသည္။
လူအင္အားမည္မွ် ပါသည္ကို အတိအက်မသိပါ။
ဤကယ့္သို႔ခ်ီတက္သြားရာ ဗိုလ္ေဇာ္တူးတပ္ႏွင့္
ကရင္တပ္ရင္း(၁)မွ ဗိုလ္ႀကီးေမာင္ခ်စ္တို႔ ဦးေဆာင္ေသာတပ္
မ်ား ၿမိ့ဳလွၿမိ့ဳကို ေရွးဦးစြာ ကခ်င္ ကရင္တပ္မ်ားပူးေပါင္းကာ
ည ၈နာရီအခ်ိန္တြင္တိုက္ခိုက္ရာ ၂နာရီၾကာမွ ၿမိ့ဳ ကို
သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
၎တိုက္ပြဲတြင္ ကရင္စစ္သား ၂ဦးက်ဆုံးၿပီး၊
ဗမာဘက္မွ ၅၀ဦးက်ဆုံးသည္။
လက္နက္ ၁၀၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္းရမိသည္။
ေရွ႕သို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္ရာ ေရနီၿမိ့ဳ၌ အနည္းငယ္
ခုခံတိုက္ခိုက္မႈ ခံရသည္။
ဆက္လက္ခ်ီတက္သြားရာ မိခင္တပ္ရင္းရွိသည့္သာ၀တၳိႏွင့္
ငါးဖာလုံအကြာတံတားတခုသို႔ေရာက္သည္။ တံတားကို
မိခင္တပ္ရင္းမွတပ္ဖြဲ႔က ေစာင့္ၾကပ္ေနသည္။
ဆက္သြားရာ တံတားေစာင့္မွ ဘယ္သူလဲ
ဟုဂ်ိန္းေဖါ့လိုေမးသည္။
ထိုအခါဗိုလ္ေဇာ္တူးက ဂ်ိန္းေဖါ့လို ျပန္ေျပာေသာအခါ
သြားခြင့္ေပးလိုက္သည္။
ထိုသို႔သြား ခြင့္ျပဳသူမွာ ဗိုလ္ကရိန္လ ျဖစ္သည္။
တပ္ရင္းဂိတ္တြင္ရပ္ေနေသာ တပ္ရင္းမွဴးကို
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
တံတားေစာင့္ၾကပ္ေသာဗိုလ္ကရိန္လကို
ေနာက္ပိုင္းတြင္ရန္သူအစိုးရမွ ေထာင္ခ်လိုက္ေၾကာင္း
သိရသည္။ (၁၇-၀၂-၁၉၄၉)ေန႔ နံနက္ ၈နာရီတြင္
လယ္ေ၀းၿမိ့ဳကိုသိမ္း၍ ၁၀နာရီတြင္ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳကိုသိမ္း
လိုက္သည္။ ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳတြင္ ဗိုလ္ႀကီးသိန္းထြတ္ကို
ဖမ္းဆီးရမိသည္၊ သူ၏ေနာက္လိုက္ ၂၀ဦးကို လက္နက္
သိမ္းယူၿပီး ျပန္ လႊတ္လိုက္သည္။ ထိုည ပ်ဥ္းမနားတြင္
အိပ္သည္။
ေနာက္တေန႔ (၁၈-၀၂-၁၉၄၉) တြင္ တပ္ကုန္း
ရမည္းသင္း ၿမိ့ဳ ကိုသိမ္းရာတိုက္ပြဲ နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာသည္။ (၁၉-၀၂-၁၉၄၉) ေန႔ ေပ်ာ္ဘြယ္ကိုသိမ္းသည္။
တိုက္ပြဲမျဖစ္။ ပုလိပ္ ၂၀ဦးလက္နက္ခ်သည္။
ရန္သူမ်ားဖမ္းဆီးထားေသာ ကရင္(ယူအမ္မ္ပ္ပီ)
တပ္သား ၁၅၀ဦးကိုကယ္တင္ လုိက္သည္။
(၂၀-၀၂-၁၉၉၄) မိတၳီလာၿမိ့ဳအ၀င္ ကုန္းသာတံတားတြင္
တိုက္ပြဲျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးသည္။
ေပ်ာ္ဘြယ္ ေရာက္ေသာအခါ (1st-Kachin)မွ
((D-coy) ႏွင့္ (C-coy)တို႔ မီးရထားႏွင့္ ျပန္သြား၍ (1st-Kachin)မွ (A-coy)၊ (3rd-Kachin) မွ
(A-coy) ထိပ္တိုက္တက္ၿပီး၊ (1st-Karen)က
ဗမာတပ္၏ေနာက္ေက်ာကို ျဖတ္တိုက္ သည္၊ ထိုတိုက္ပြဲတြင္
ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားတစ္ဦးက်ဆုံးၿပီး ဗိုလ္ေဇာ္တူးအပါအ၀င္
ကိုးဦးဒါဏ္ရာရသည္။
ကရင္တပ္၏ ထိခိုက္က်ဆုံးမႈ မည္မွ်ရွိသည္ကို မသိခဲ့ရ။
ထိုတိုက္ပြဲၸ၌ ဗမာတပ္မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေမာင္၊
ဗိုလ္မွဴး ေဒၚစိန္ႏွင့္ အျခားဗိုလ္ ၅ဦး ဖမ္းဆီးရမိၿပီး
မိတၳီလာၿမိ့ဳ ကို ေအာင္ျမင္စြာသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ၿမိ့ဳကိုသိမ္းပုိက္လိုက္ၿပီးေနာက္ ေလယာဥ္ ၂စင္း
ဆင္းသက္လာသည္။ ထိုေလယာဥ္ကို ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္
တစီးကို ဗိုလ္ႀကီးေစာဦးကို ဦးေဆာင္၍ ကရင္တပ္ကို
စီးေစသည္။ က်န္ေလ .ယာဥ္အား ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ကိုစီးေစသည္။
ေလယာဥ္ႏွစ္စင္းေပၚပါ တပ္သားမ်ားအားလုံးကို ဗိုလ္ႀကီး
ေနာ္ဆိုင္းမွ ႀကီးၾကပ္ကြ႔ပ္ကဲကာ ေမၿမိ့ဳသို႔ ပ်ံသန္းသြားသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္သူဗိုလ္ႀကီး
တင္ေမာင္ေရးသားေသာစာထဲမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္အရ
ထို ေလယာဥ္ပ်ံကိုသိမ္းပိုက္ၿပီး အသုံးခ်သြားသည့္
အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည့္ ကခ်င္စစ္ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
ဦးေဆာင္ မႈအခန္းက႑ကို ခ်ီးက်ဴးေရးသားထားသည္ကို
ေတြ႔ရေလသည္။
ဤကြန္မန္ဒိုစစ္ဆင္ေရးသည္ ခက္မေယာင္ႏွင့္
လြယ္ကူလြန္းလွသည္၊ ဤသို႔လြယ္ကူလိမ့္မည္ဟု မည္သူမွ်
ေမွ်ာ္လင့္မထားၾကပါ။
ထိုသို႔မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ေမၿမိ့ဳသည္
သူပုန္လက္တြင္းသို႔ ေသနတ္တခ်က္မွ် မပစ္ေဖါက္
ရပဲ ေရာက္ရွိလာေလသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ ထိုစစ္ဆင္ေရးကို
ႏွလုံးရည္အျပည့္အ၀ျဖင့္ စီစဥ္သူကို
အထူးခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ေလယာဥ္ပ်ံႏွစ္စင္း
မေမွ်ာ္လင့္ပဲေရာက္လာသည္။ ထိုေလယာဥ္ႏွစ္စင္းကို
ရလိုက္သည္ ႏွင့္တခဏျခင္းအတြင္း၌
အခြင့္အေရးေကာင္းတခုဟုျမင္ေသာ ျမင္ႏ္ိုင္စြမ္းရွိေသာ
ထို႔အျပင္ ခ်က္ျခင္းအသုံးခ် ႏုိင္ေသာေၾကာင့္
ရန္သူပင္ျဖစ္ေနေစကာမူ မေလးစားပဲမေနႏိုင္ေခ်။
ထိုသို႔ေသာ အႀကံအစည္ကို ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း
အေကာင္အထည္ေဖၚလိုက္ျခင္းသည္
မ်ားစြာအံ့အားသင့္ဘြယ္ေကာင္းသည္ဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းကို
စာေရးသူအေတာ္ပင္ရင္းႏွီးသည္။
(၁၉၄၆ ခုႏွစ္) ေမၿမိ့ဳတြင္ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ေသာ
တပ္ခြဲမွဴးသင္တန္းသို႔ သူသည္ ၃လၾကာမွ်
စာေရးသူႏွင့္အတူတကြ သင္တန္းတက္ခဲ့ဘူးသည္။
စာေပအားျဖင့္အေျခခံ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း သူသည္
ႏွလုံးရည္လက္ရုံးရည္ႏွင့္ ျပည့္၀သူျဖစ္သည္။
စစ္ႀကီးကာလ တြင္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္ထဲ
သတၱိေျပာင္ေျမာက္စြာျဖင့္ စစိမႈထမ္းခဲ့သည္။
(BGM) သူရဲေကာင္းဆုတံဆိပ္ ႏွစ္ထပ္
ကြမ္းခ်ီးျမွင့္ခံရသူျဖစ္သည္။
ေမၿမိ့ဳကို ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ သြားေရာက္သိမ္းပိုက္သည့္
စစ္ဆင္ေရးကို မည္သူကစ တင္ အႀကံဥာဏ္ေပးသည္ျဖစ္ေစ
ထိုစစ္ဆင္ေရးကို ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းက ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သည္။
အမွန္ဆိုလ်င္ ထို စစ္ဆင္ေရးသည္ သူႏွင့္အကိုက္ညီဆုံး
စစ္ဆင္ေရးပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔အထက္ျမန္မာျပည္သို႔
ထိုးစစ္ဆင္ခ်ိန္ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ တိုက္ခိုက္မႈမရွိေခ်။
ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳကို ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ရမည္းသင္း
ေပ်ာ္ဘြယ္ကို ရဲေဘာ္ျဖဴမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ကရင္ႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တို႔ မိတၳီလာၿမ့ိဳကိုသိမ္းပိုက္ထားသည္။
ေမၿမိ့ဳကို ဗမာဘက္မွ ဗိုလ္က်င္ ျပန္သိမ္းရန္ႀကိဳးစားေနသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္က်င္ထံသို႔ စာတစ္ေစာင္ေရးပို႕လိုက္သည္။
၎စာထဲတြင္ ခင္ဗ်ားတို႔လက္နက္ခ်ပါ။
လက္နက္မခ်လ်င္ အားလုံးျပဳတ္ေအာင္ ေခ်မႈန္းျခင္းခံရမည္
ဟုေရးလိုက္သည္။
၎စာကို ကရင္လူႀကီးမ်ား ျပန္စာေပးရန္ မျပဳလုပ္ပါ။
ထိုအခ်ိန္က ကရင္စစ္ဗိုလ္ႀကီးမ်ား အမ်ားအျပားရွိသည္။
တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး စာျပန္လိုက္သည္။ ၎စာထဲတြင္
လက္နက္မခ်ဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ကို ဆက္တိုက္မည္။
ခင္ဗ်ားတို႔ ဖမ္းထားတဲ့ ကရင္လူႀကီးေတြကို
အရမ္းမလုပ္ပါနဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာလည္း
ခင္ဗ်ားတို႔လူႀကီးေတြ ဖမ္းထားတယ္။
ဟုျပန္စာေရးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္၌
မႏၱေလးေထာင္တြင္ ေစာဖိုးခ်စ္၊ ႏိုင္ေရႊက်င္၊ေစာ
သာဒင္ႏွင့္ အျခားကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားရွိသည္။
မွတ္ခ်က္
ဤေဖၚျပခ်က္ကို ကရင္နီဥကၠဌ မန္းေအာင္သန္းေလး
အေနႏွင့္ အျဖစ္မွန္ကို ျပန္ေျပာျပႏိုင္ပါသည္။
ထိုအခါ မိတၳီလာမွ ကရင္ဌာနခ်ဳပ္ကို မနၱေလးသို႔
ခ်ီတက္သြားရန္စီစဥ္သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ သာစည္ၿမိ့ဳကို ခ်င္းတပ္မ်ားက
ကေလာမွဆင္းလာၿပီး တပ္စြဲထားသည္။
၎ရန္သူမ်ားကို တိုက္ထုတ္ၿပီး မီးရထားျဖင့္မႏၱေလး
ကိုခ်ီတက္ရန္ သာစည္သို႔ခ်ီတက္သြားသည္။
သို႔ေသာ္ စိတ္ကူးသည့္အတိုင္းျဖစ္မလာပဲ
၀မ္းနည္းေၾကကြဲစရာ ျဖစ္ရန္အနည္းငယ္သာ
လိုပါေတာ့သည္။
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေသအျခာမစဥ္းစားခဲ့ၾက၍
မွားျခင္းျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပုံမွာ ရန္သူဘက္မွ ၆ေပါင္တာအေျမွာက္ႏွင့္
သာစည္ဘက္မွပစ္လိုက္သည္။ မီးရထားေဆးရုံတြင္
၃လုံးက် ကြဲသည္၊ သို႔ေသာ္ထိခိုက္မႈမရွိ။ ဆရာမမ်ား
ဟိုေျပးဒီေျပး ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ထိုျဖစ္ရပ္ကို ဆက္သြယ္ေရးစက္သမားက
အေသအျခာမသိ၊ သြားမၾကည့္ပဲ စက္ျဖင့္
ဆရာမမ်ားထိခိုက္ေၾကာင္းေျပာလိုက္သည္။
ရန္သူဘက္မွလည္း အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး
သာစည္ေရွ႕တန္းၿပိဳၿပီ ဆရာမအခ့်ိဳ
ငါတို႔ဖမ္းမိထားသည္ ဆိုၿပီး ကရင္
ဘာသာျဖင့္၀ါဒျဖန္႔လိုက္ရာ မိတၳီလာဌါနခ်ဳပ္မွ
ေကာင္းမြန္စြာမစုံစမ္းပဲ (Chin Hill Bn) တပ္ထံ
လက္နက္ခ်ရန္ ဦးေစာလုံ စီစဥ္လာသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္ မိတၳီလာဌါနခ်ုပ္တြင္ရွိေသာ
ဗိုလ္မ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေ၀းထိုင္ေနစဥ္
တပ္မဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ မင္းေမာင္ သာစည္မွျပန္လာရာ
ေရွ႕တန္းဖရိုဖရဲျဖစ္တယ္တိုတာ ဟုတ္လား ဟုေမးေသာ
အခါ ဘာမွ်မျဖစ္ောကာင္းျပန္ေျပာလိုက္ေသာေၾကာင့္
ဦးေစာလုံသည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးေၾကာင့္ဟု အျပစ္တင္သည္။ ထို႔ေနာက္အရွက္ေျပေစရန္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးကို
မိတၳီလာေထာင္ထဲ တစ္ညသြားထည့္ထားလိုက္သည္။
ဤကယ့္သို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဒီထူးကို တည ေထာင္ထဲ
သြားထည့္ျခင္းသည္ သူ႔အတြက္အေကာင္းျဖစ္သြားသည္။
သူသည္ (KNU) ၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္
တစ္ဦးျဖစ္ေသာ္လည္း ေမၿမိ့ဳကို ဗမာတပ္မ်ား
ျပန္သိမ္းေသာေအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးထုေခ်
ခ်က္ေပးသည္မွာ သူသည္ (KNU) ေခါင္းေဆာင္
မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆို ေသာ္ သူ႔ကို
မိတၳီလာေထာင္တြင္ (KNDO) မ်ား ေထာင္ခ်ျခင္းကို
အေၾကာင္းျပႏိုင္သည့္အတြက္ သူသည္ရာ ထူးမက်ပဲ
ဆက္လက္၍သူ႔လက္ရွိ ရာထူးမွာပင္ တည္ၿမဲေနသည္။
ထို႔ေနာက္သာစည္ကို ဤအတိုင္းထိနိ္းထားၿပီး ျမစ္ငယ္မွ
မႏၱေလးသို႔ခ်ီတက္သည္။
ေမၿမိ့ဳမွလည္း ဆင္းလာၿပီး ႏွစ္ဘက္ညွပ္တိုက္သျဖင့္
မႏၱေလးၿမိ့ဳကို (၁၁-၀၃-၁၉၄၉) ရက္တြင္
ေအာင္ျမင္စြာသိမ္းပိုက္လိုက္ႏိုင္သည္။
ထိုတိုက္ပြဲတြင္ ဂ်ိန္းေဖါ့ရဲေဘာ္တစ္ဦးက်ဆုံးသည္။
ဤကယ့္သို႔ မႏၱေလးၿမ့ိဳကိုသိမ္းပုိက္ၿပီးေနာက္
သာစည္ျမိဳ႕ကို ျပန္ လည္ထိုးစစ္ဆင္သည္။
သာစည္တိုက္ပြဲ၌ ဂိ်န္းေဖါ့ ၈ဦးက်ဆုံးသည္။
ဤေနရာ၌ အနည္းငယ္ျဖည့္စြက္လိုသည္ မွာ
ေတာင္ငူဘက္မွစ၍ ခ်ီတက္ေသာအခါ ကရင္၊
ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားမ်ား စည္းကမ္းေသ၀ပ္မႈႏွင့္ျပည့္စုံၾကသည္။
ၿမိ့ဳသိမ္းၿပီးေနာက္ ၿမိ့ဳတြင္း၌ စစ္သားတစ္ယာက္မွ် မေတြ႔ရ။
M.P.( Military Police) သာရွိသည္။
တပ္သားမ်ား ေစ်း၀ယ္လိုပါက
ေစ်း၀ယ္ၿပီးသည္ႏွင့္ မိမိတပ္စခန္းသို႔ ျပန္သြားၾကသည္။
အရက္မူးေသာ စစ္သားမေတြ႔ရေခ်။ သို႔ေသာ္
ေမၿမိ့မွဆင္းလာေသာ တပ္သားအခ့်ိဳရမ္းကားလာရာ
ေရၾကည္ထဲေရေနာက္၀င္လာသလို ေနာက္ပိုင္း၌
စည္းကမ္းရိုေသမႈေလ်ာညနည္းလာေလေတာ့သည္။
သာစည္ကိုထိုးစစ္ဆင္ရာတြင္ သာစည္ၿမိ့ဳကို မိမိတို႔၀ိုင္း
ထားသည္၊ ရန္သူအတြက္ စစ္ကူမရွိ၊ ေရမရႏိုင္ျဖစ္၍
လက္နက္ခ်ရန္အနည္းငယ္သာ လိုေတာ့သည့္အခ်ိန္၌
ရန္ကုန္ၿမိ့မွ အသံလႊင့္လိုက္သည္မွာ ၃ရက္ အပစ္အ
ခတ္ရပ္စဲေရးျဖစ္သည္။
ထိုအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေၾကျငာ လိုက္သည္ႏွင့္
၃ရက္အတြင္း သာစည္ႏွင့္မိတၳီလာတြင္ အေႏွာင့္အယွက္မရွိ ၀င္ထြက္ သြားလာ ႏိုင္ၿပီျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ လက္နက္ခ်မည့္
ရန္သူကိုထားခဲ့ၿပီး ထြက္သြားလိုက္ၾကသည္။ ဦးေစာလုံ
စီမံခန္႔ခြဲသည့္အတိုင္း လိုက္နာ၍ အခုလိုျဖစ္ခဲ့သည္။
မိတၳီလာတိုက္ပြဲတြင္ ဖမ္းဆီးရမိေသာ ဗမာ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး
ေမာင္ေမာင္ထံမွ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း မ်ားကိုလုံး၀ပ်က္ဆီး
ပ်က္ျပဳဥ္းေအာင္၊ နာလံမထူႏိုင္ေအာင္၊ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေရးသားထားသည့္ ေအာင္ဆန္း ေအာ္ပေရးရွင္း (Operation Aung san)စာရြက္ကိုလည္း သိမ္းဆည္းရမိသည္။
၎စာထဲ၌ပါေသာ အခ်က္တခ့်ိဳမွာ ပထမ ကရင္ကို
သတ္ရမည္။ ဒုတိယ ဂ်ိန္းေဖါ့။ ေနာက္ ရွမ္းမ်ားကို
အမ်ိဳးျဖဳတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဤလူမ်ိဳးမ်ားကို
အမ်ိဳး ျပဳတ္မလႈပ္ရွားႏိုင္ရန္ ႀကံစည္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤကိစၥ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး
ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားမေမ့ရန္ အေရးႀကီးသည္။
သို႔ေသာ္ကၽြနိေတာ္တို႔သည္လည္း
ဗမာဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ႀကံစည္သကယ့္သို႔ မႀကံစည္သင့္ပါ။
မိတၳီလာမွ ေတာင္ငူဘက္သို႔ဆင္းလာသည့္အခါ
လမ္းတံတားမ်ားဖ်က္ဆီးထားသျဖင့္ ခရီးသြားလာရသည္မွာ
ခက္ခဲလွေပသည္။
သို႔ေသာ္မည္သူမွ် ညည္းညဴျခင္းမရွိၾက။
ေကာင္းမြန္စြာ ေတာင္ငူသို႔ေရာက္ခဲ့သည္။
ေတာင္ငူ၌ ၃-၄ ရက္ခန္႔အနားယူၿပီးေနာက္
ေညာင္ေလးပင္-ဒိုက္ဦးဘက္သို႔ျပန္၍ခ်ီတက္ရာ
ဖါးဒိုပေလာသို႔ အေရာက္တြင္ အစည္းအေ၀းထိုင္ၾကသည္။
မူလအစီအစဥ္မွာ ေညာင္ေလးပင္ရွိ (2nd-Burma Rifle)
တပ္တြင္ရွိေနသည့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ကို အရင္ဆက္သြယ္မည္။
ဆက္သြယ္ၿပီး ေဆြးေႏြး၍မရလွ်င္တိုက္မည္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုအခ်ိန္က အမွတ္(၆)တပ္မဟာမွဴး
ေအာင္စိန္(ေအာင္စိန္ ေထာ္မဲ့ပါ မဟုတ္)သည္
ေညာင္ေလးပင္၌ဂ်ိန္းေဖါ့ မရွိ ကရင္ႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့ကိုဖမ္းၿပီး
ပဲခူးသို႔ပို႔လိုက္ၿပီ ေညာင္ေလးပင္၌ ခ်င္းႏွင့္ ဗမာသာရွိသည္
ဟုေျပာသည္။
ေနာက္တေန႔မနက္ ေညာင္ေလးပင္ၿမိ့ဳကို
၀င္တိုက္သည့္အခါ ဂ်ိန္းေဖါ့အခ်င္းခ်င္းရင္ဆိုင္ရသည္ ၊
ေညာင္ေလးပင္ၿမိ့ဳမွေန၍ ဂ်ိန္းေဖါ့မ်ား
တန္ျပန္ထိုးစစ္ဆင္ေသာအခါမွ ကခ်င္ရွိမွန္းသိရသည္။
ထိုးစစ္ဆင္လာသည့္ရန္သူ႔စစ္ သားမ်ားကို
ဓါးလြယ္ပါသည့္အတြက္ ကခ်င္မွန္း သိျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနာ္ဆိုင္းက( မင္းတို႔ ဂ်ိန္းေဖါ့မဟုတ္လား)
ဟု လွမ္းေအာ္ေမးလိုက္သည္။
ထိုအခါ ရန္သူဘက္မွ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားမ်ား
အံ့အားသင့္သြားၿပီး ေရွ႕သို႔ဆက္မတက္ပဲရပ္တန္႔ေနခိုက္
တေယာက္ကိုလာရန္ လွမ္းေခၚလိုက္ သည္ႏွင့္ ရန္သူဘက္မွ
ဂ်ိန္းေဖါ့တ ေယာက္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆုံစကား
ေျပာၾကရာ ကခ်င္အခ်င္းခ်င္း မသိ၍မွားေနၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္
ေနာက္ဆုတ္ၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္ရန္ ေျပာလိုက္ရာ သူ
တို႔ေနာက္ဆုတ္ေပးၾကပါသည္။
တေက်ာ့ျပန္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား
လဖိုင္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း
ဂ်ပန္အားခုခံတိုက္ခ့ဲေသာဂ်ိန္းေဖါ့ရိန္ဂ်ား
စစ္သည္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ဆန့္က်င္စစ္ကာ
လအတြင္း သူရဲေကာင္းမွတ္တမ္းဝင္အျဖစ္ ၂ ၾကိမ္
ခ်ီးျမွင့္ခံခ့ဲရသည္ဟုဆိုပါသည္။လြတ္လပ္ေရး
ရျပီးဖြဲ့စည္းေသာ ကခ်င္သနက ၁ တြင္ တပ္ခြဲမွဴး
ဗိုလ္ျကီးအျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။
သုိ့ေသာ္ ျပည္တြင္းစစ္စျပီး မျကာခင္တြင္ အစိုးရအား
ျပန္လည္ပုန္ကန္ခ့ဲသူျဖစ္သည္။
တဖက္ကေတာ့သူအား သူပုန္ဆိုေပလိမ့္မည္။
တဖက္ကေတာ့သူအား ေတာ္လွန္သူဟုဆိုေပလိမ့္
မည္။မည္သုိ့ဆိုေစ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ကခ်င္
စစ္သည္မ်ားသည္ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆုံး
အစုိးရအားပုန္ကန္သူမ်ားအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ရေပမည္။
အစိုးရ၏ညႊန္ျကားခ်က္အရ KNU ႏွင့္ ဗကပကို
တိုက္ခိုက္ရမည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ အမိန့္ကိုဖီ
ဆန္ခ့ဲျပီး အစိုးရကိုပုန္ကန္ခ့ဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ေဖေဖာ္ဝါရိီလ
အတြင္း ပ်ဥ္းမနားသုိ့ေရာက္ရွိေနေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းဦးစီး
အင္အား ၇၀၀ ခန့္သည္ KNU ႏွင့္ေပါင္း၍ ျမိဳ့လွ ေရတာရွည္
တပ္ကုန္း ရမည္း သင္း သာစည္ မိတၳီလာတိ့ုက္ို တိုက္ခိုက္
သိမ္းပိုက္ ္ျပီး မိတၴီလာမွ ေလယာဥ္ ၂ စီးျဖင့္ ေမျမိဳ့
( ျပင္ဦးလြင္ ) သုိ့သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခ့ဲသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္းစစ္တြင္း အေစာဆုံး ေလ
ေျကာင္းစစ္ခ်ီစစ္ဆင္ျခင္းဟုဆိုရမည္။ ေမျမိဳ့သုိ့
သြားေရာက္ျခင္း ထိုစဥ္ KNU တို့ပုန္ကန္မွဳေျကာင့္
အစိုးရတပ္တြင္း ႏွင့္ အစိုးရဌာနတြင္းရွိ ကရင္လူ
မ်ိဳး မိသားစုမ်ား ကေလးလူျကီး စုစုေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းမ်ွ
ေမျမိဳ့တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္
ထားရွိသည္ကို ကယ္တင္နိုင္ရန္ဟုဆိုသည္။
အလားတူပင္ မိတၴီလာတြင္လည္း အစိုးရကထိမ္းသိမ္း
ထားသည့္ ကရင္စစ္သား ၁၅၀ခန့္ကိုလႊတ္ ေပးခ့ဲသည္ဟု
ဆိုပါသည္။ ထိုကရင္စစ္သားထဲမွအခ်ိဳ့သည္ KNU
ပူးေပါင္းသူရွိသက့ဲ့သုိ့ ဇာတိျပန္သူမ်ားလည္းရွိကာ
တခ်ိဳ့ကေတာ့ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္ႏွင့္ လိုက္ပါခ့ဲျကသည္။
ေမျမိဳ့ ( ျပင္ဦးလြင္ ) သိမ္းျပီးေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
တပ္မ်ားသည္ KNU/ CPB တိ့ုႏွင့္ပူးေပါင္း ၍
မႏၲေလးႏွင့္ေတာင္ငူ ပဲခူးျမိဳ့မ်ားအား မတ္လ
အတြင္းတိုက္ခိုက္ခ့ဲျကေသးသည္ဟုဆိုပါသည္။
ထိ့ုေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏တပ္မ်ားသည္ ၁၉၄၉
ျသဂုတ္အတြင္း၌ လားရွဳိး ကြတ္ခိုင္တိ့ုကို တိုက္
ခိုက္ခ့ဲျကသည္ဟုဆိုသည္။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း
သုိ့တက္လာေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ နိုင္ငံေရး
ရည္မွန္းခ်က္တခုပါ ပါလာသည္။ ၎မွာ လြတ္
လပ္ေသာဂ်ိန္းေဖါအစိုးရႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မေတာ္
Pawng Yawng Asuya ႏွင့္ Pawng Yawng
Defence Force ဖြဲ့စည္းရန္ျဖစ္သည္။( ယခုအခါ
ကခ်င္မ်ိဳးနြယ္စုအားလုံးအား ဝင္ေပါင္ ဟုသုံးႏွံဳး
ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က ေပါင္ေယာင္ဟု သုံးစြဲသည္)
ထို့အတြက္ နမ့္ခမ္းျမိဳ့အားလည္း တိုက္ခိုက္
သိမ္းပိုက္ျပီး ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ဗန္းေမာ္မွ
တဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္
မ်ားအား ဆက္သြယ္ေဆြးေႏြးခ့ဲသည္။ ဗိုလ္ေနာ္
ဆိုင္းတပ္ဖြဲ့အား နယ္ေျမခံအခ်ိဳ့မွ ပုူးေပါင္းေထာက္
ခံခ့ဲမွဳရွိေသာ္လည္း ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက
ေထာက္ခံမွဳမေပးခ့ဲေပ။ ထိ့ုျပင္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္အား
ရင္ဆိုင္နိုင္ရန္ ကခ်င္နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက
ကခ်င္စစ္သားေဟာင္းမ်ားအား စုစည္း၍ အေရးေပၚကခ်င္
၁/၂ ( Eergency Kachin 1/2 )အားဖြဲ့စည္းျခင္း
ကခ်င္သနက တပ္ရင္း ၃ ရင္းအား ျပန္ေခၚယူျခင္းမ်ား
ျပဳလုပ္ျပင္ဆင္ခ့ဲျကသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ကခ်င္နိုင္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေထာက္ခံမွဳမရသည့္အျပင္
္အခ်င္းခ်င္းစစ္ခင္းရမည့္အေျခအေနသုိ့ဆိုက္ခ့ဲ
သည္။ ဤသုိ့အျကပ္အတည္းထဲသုိ့ဆိုက္ေရာက္
သြားသည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ၁၉၅၀ ဧျပီလ
အတြင္း အင္အား ၅၀၀ အားေခါင္းေဆာင္၍
တရုတ္ျပည္ထဲသုိ့ဝင္ေရာက္ျပီး နိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္
ေတာင္းခံခ့ဲသည္။
မိုးမိတ္အထက္ဖက္ လြယ္ရဒူဝါ လေထာ္ခြန္
ထြန္းသည္ အင္အား ၁၀၀ ခန့္စုစည္းျပီး ၁၉၄၉
နိုဝင္ဘာတြင္ မန္တုန္ ကိုးေတာင္ ရဲစခန္းႏွင့္
အမတ္ရံုးအားသိမ္းပိုက္ျပီး ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့ႏွင့္
ပူးေပါင္းရန္ ျကိဳးစားခ့ဲေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္မရဘဲ
ေနာက္ဆုံးအစိုးရတပ္မ်ား၏အဖမ္း
ဆီးခံလိုက္ရသည္ဟုဆိုပါသည္။
လေထာ္ေဇာ္ဆိုင္းသည္ လားရွိဳးနယ္သား
ျဖစ္ျပီး ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္မ်ား လားရွဳိးနယ္ဘက္
တက္လာေသာအခါ ပါဝင္ပူးေပါင္းခ့ဲသည္။လားရွဳိး
တိုက္ပြဲအျပီး ဒဏ္ရာရသူမ်ား လုံျခံဳသည့္ေနရာ တြင္
ေစာင့္ေရွာက္ရန္က်န္ေနခ့ဲ့ေသာ ဗိုလ္ေဇာ္ ္ဆိုင္းႏွင့္
အင္အား ၆၀ ခန့္သည္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕
တရုတ္ျပည္တြင္း ဝင္ေရာက္သြားေသာအခါ
လိုက္ပါမသြားဘဲ ကရင္ျပည္နယ္သုိ့ ထြက္ခြါျပီး
သံေတာင္ ေဘာဂလိနယ္ဘက္တြင္ KNDO ႏွင့္
ပူးေပါင္းေနထိုင္လွဳပ္ရွားခ့ဲသည္။
တရုတ္ျပည္တြင္း နိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္ယူသြား
သည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း အဖြဲ့အား တရုတ္အစိုးရက
ျမန္မာနယ္စပ္ႏွင့္ေဝးကြာသည့္ အတြင္းပိုင္းျပည္
နယ္တခုျဖစ္သည့္ ေကြ့က်ိဳးျပည္နယ္တြင္ေနရာခ်
ထားေပးခ့ဲသည္။ ထိုစဥ္က တရုတ္ျပည္လြတ္
ေျမာက္စကာလျဖစ္သည့္အတြက္ တရုတ္ျပည္၏
စီးပြါးေရးမွာလည္း ခက္ခဲျကပ္တည္းေနဆဲျဖစ္ရာ
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္သူ၏လူမ်ားသည္ ခက္ခဲပင္ပမ္း
စြာ ဘဝကိုရုန္းကန္ရပ္တည္ခ့ဲရသည္ဟု ဆိုပါ သည္။
တရုတ္ျပည္၏ ျပဒါးမိုင္းတြင္းမ်ား၌ မိုင္းတြင္းလုပ္သားမ်ား
အျဖစ္ပါ ခက္ခဲပင္ပန္းစြာ ရုန္းကန္ရွင္သန္ခ့ဲရေသာ
ဗိုလ္ေနာ ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားသည္
ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ တရုတ္ျပည္တြင္းေနထိုင္ခ့ဲရာမွ ျမန္မာျပည္
စစ္ေျမျပင္သုိ့ ျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္အေျကာင္းဖန္ခ့ဲျပန္ပါသည္။
၁၉၆၆ တရုတ္ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရးႏွင့္အ
တူ တရုတ္တိ့ုသည္ ပစၥည္းမဲ့နိုင္ငံတကာဝါဒကို
ေျကြးေျကာ္၍ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရးမ်ားကို
ကူညီေထာက္ပ့ံအားေပးခ့ဲသည္။ ထိုစဥ္ပဲခူးရိုးမ
ကိုအေျခစိုက္ေသာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဗဟို
သည္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ အဆက္အ
သြယ္ျပဳလုပ္ခ့ဲ့ျပီး ဗကပဗဟိုမွ ဒုဥကၠဌ သခင္ဗ သိန္းတင္
ဦးစီး ဗဟိုကိုယ္စားလည္အဖြဲ့ႏွင့္တရုတ္ ျပည္တြင္
သင္တန္းတက္မည့္ ဗကပ အဆင့္ျမင့္ေကဒါမ်ား
သူတိ့ုအား လုံျခံဳေရးလိုက္ပို့ေသာ ကင္းတပ္ဖြဲ့ဝင္မ်ားသည္
၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၃ ျကားတြင္ တသုတ္ျပီးတသုတ္
တရုတ္ျပည္သုိ့ေရာက္ရွိလာခ့ဲျကသည္။
တရုတ္ျပည္သုိ့ေရာက္ရွိလာသူမ်ားအနက္
ဗဟိုကိုယ္စားလည္အဖြဲ့ေခါင္းေဆာင္ သခင္ဗသိန္းတင္အား
ေဘက်င္း၌ ထားရွိျပီးက်န္သင္တန္း တက္မည့္သူမ်ား
တရုတ္ျပည္ စစ္ခ်ြမ္းျပည္နယ္ ၌ ထားရွိ ေလ့က်င့္သင္တန္
းေပးထားခ့ဲသည္။၁၉၆၃ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကာလတြင္
ဗိုလ္ေဇယ် ရဲေဘာ္ေအာင္ျကီး အပါ ဗကပ ပါတီ
ေကဒါအခ်ိဳ့ ပဲခူးရိုးမသုိ့ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားေသာ္လည္း
ဒုဥကၠဌ သခင္ဗသိန္းတင္ႏွင့္အင္အားအခ်ိဳ့မွာ
တရုတ္ျပည္တြင္က်န္ေနဆဲျဖစ္သည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ ၆၆ တရုတ္ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္
ေရးအျပီး အေရွ့ေျမာက္ပိုင္း၌ ဗကပတိ့ု၏ အေျခခံ
စခန္းတခုအား တရုတ္၏အားေပးကူညီမွဳျဖင့္ ေဖၚ
ေဆာင္ရန္အေျကာင္းဖန္လာေတာ့သည္။ ထိ့ုအ
တြက္္ ဗကပတိ့ုသည္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴ
နစ္ပါတီ၏ ဆက္သြယ္ေအာင္သြယ္ေပးမွဳႏွင့္ ေကြ့
က်ိဳးျပည္နယ္တြင္ ရွိေနေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတိ့ု
အဖြဲ့ႏွင္ ေဆြးေႏြး စည္းရံုးပူးေပါင္းလိုက္ျကသည္။
ဤသုိ့ျဖင့္ ၁၉၆၈ မွ စတင္လိုက္ေသာ ဗကပ
အေရွ့ေျမာက္ ၁၀၁ စစ္ေဒသ ပန္ဝါ ၂၀၂ စစ္ေဒသ
ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္ ၃၀၃ စစ္ေဒသ မုန္းကိုး ေဖါင္း
ဆိုင္ မုန္းေပၚ ျကဴကုတ္ေဒသ ၄၀၄ စစ္ေေဒသ
ကိုးကန့္ေဒသတို့တြင္ ဗကပ ႏွင့္ပူးေပါင္း၍
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္သူ၏ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား ပါဝင္၍
တေျကာ့ျပန္တိုက္ခိုက္ခ့ဲျကျပန္ေတာ့သည္။ ဤတေခါက္ျပန္ထြက္လာေသာအခါဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ကခ်င္စစ္သည္ ၃၀၀ ေက်ာ္
သာျပန္လာခ့ဲသည္ဟုဆိုသည္။အခ်ိဳ့ကား အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး
ေၾကာင့္ပါမလာနိုင္ေတာ့ေပ။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ၃၀၃ စစ္ေဒသတပ္မွဴးအ
ျဖစ္ဦးစြာေဆာင္ရြက္ခ့ဲသည္။ ၁၉၇၀ ေနာက္ပိုင္း
ဝ နယ္သုိ့ တိုးခ်ဲ့ဝင္ေရာက္ျပီးေနာက္ ၃၀၃စစ္ေဒ
သ ၄၀၄ စစ္ေဒသႏွင့္ ဝ နယ္တိ့ုအားေပါင္းျပီး
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသဟု ဖြဲ့စည္းလိုက္ေသာအခါ
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသတပ္မွဴးအျဖစ္ေဆာင္ရြက္
ခ့ဲသည္။ ငယ္စဥ္ကထဲ အမဲလိုက္ဝါသနာထုံျပီး
ေသနတ္လက္ေျဖာင့္ေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္
၁၉၇၂ ေဖဖဝါရီလအတြင္း ဝ နယ္ေတာင္တန္း
တေနရာ၌ အမဲလိုက္ရင္း လ်ိွဳထဲျပဳတ္က်ျပီးကြယ္
လြန္ခ့ဲသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းကြယ္လြန္သြားေသာ္လည္း သူ
၏ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားကေတာ့ ဗကပ အေရွ့
ေျမာက္စစ္ေဒသတြင္ တာဝန္ျကီးမ်ားဆက္လက္
ထမ္းေဆာင္ခ့ဲျကပါသည္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္
အသစ္ျပန္ဖြဲ့စည္းေသာ ဗကပ ဗဟ္ိုေကာ္မတီတြင္
ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္ႏွင့္ ဗိုလ္ဖရန္ဂန္ဒီး တိ့ုပါဝင္ခ့ဲျကသည္
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသရွိ တပ္မဟာမွဴး ခရိုင္မွဴး
တာဝန္မ်ားကို အင္ဖန္းဂမ္ ေဇာ္လီ ေစာထြန္းတင္
ရွဒန္ ခမ္းမန္ ခြန္ေနာ္ စသည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
ကခ်င္စစ္သည္မ်ားကတာဝန္ယူခ့ဲျကသည္။
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသတြင္ မူလသေႏၶအျဖစ္
စတင္ခ့ဲသည့္ ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအျဖစ္ မူလကြန္
ျမဴနစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္အဖြဲ့မွ
ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားကိုသတ္မွတ္ျကသည္။ ၎တိ့ု
တရုတ္ျပည္တြင္းေနထိုင္ခ့ဲရာ ျပည္နယ္မ်ားအား
အစြဲျပဳ၍ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္မ်ားအား စစ္ခ်ြမ္း
ရဲေဘာ္ေဟာင္း ဟူ၍၎ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့မွရဲ
ေဘာ္မ်ားအား ေကြ့က်ိဳးရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားဟူ၍၎
ေခၚဆိုျကပါသည္။
၁၉၈၉ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား
ခြဲထြက္ျကျပီး ဗကပျပိဳကြဲသည္။ မူလ ေကြ့က်ိဳး
စစ္ခ်ြမ္းျပည္နယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ခ့ဲျကေသာ
ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအား တရုတ္တိ့ုမွ ျပန္လည္ေန
ထိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေထာက္ပ့ံမွဳေပးသည္။ အလားတူပင္
ခြဲထြက္ေသာ ကိုးကန့္ ဝ မိုင္းလားေဒသမွေခါင္း
ေဆာင္မ်ားက ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္ဖြဲ့မွ ကခ်င္စစ္
သည္မ်ားကို သူတိ့ု၏ေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ခြင့္
ေပးသက့ဲသု္ိ့ ေထာက္ပ့ံမွဳလဲေပးခ့ဲျကသည္။တိုင္း
ရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စာနာမွဳကိုျပခ့ဲျကသည္။
အသက္ရြယ္ျပီးရင့္ျပီျဖစ္ျကေသာဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း
၏ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား အနားယူခ်ိန္တန္ျပီျဖစ္ေပ
သည္။ သူတိ့ု ဘဝတေလ်ာက္ ေအာင္ျမင္မ်ားစြာ
ဆုံးရွံဳးမွဳမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ခ့ဲျကသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္
မွစ၍ ၁၉၈၉ ထိ တိုက္ရင္းခိုက္ရင္း ရပ္တည္ခ့ဲရ
သည့္ ကခ်င္စစ္သည္မ်ားဟုဆိုရမည္။ ပထမဆုံး
အစိုးရအားပုန္ကန္သည့္ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားဟု
ဆိုရေပမည္။ ယခုအခါတရုတ္ျပည္ ေကြ့က်ိဳးျပည္
နယ္၌ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏ကခ်င္စစ္သည္ ေကြ့က်ိဳး
ရဲေဘာ္ေဟာင္း ၂၂ ေယာက္အသက္ရွင္က်န္ေသး
သည္ဟုဆိုပါသည္။ အသက္အရြယ္ျကီးျမင့္၍
သူတို၏ဘဝေနဝင္ခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနျကေပျပီ။
KIA သုိ့မဟုတ္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖဖဝါရိီ ၅ ရက္ေန့တြင့္ KIA ကို
စတင္ဖြဲ့စည္းသည္။ျမန္မာအစုိးရကို ပုန္ကန္ရန္ ဖြဲ့
စည္းလိုက္ေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့တိုင္းရင္းသားလက္နက္
ကိုင္တပ္ဖြဲ့ျဖစ္သည္။ ၎ KIA တပ္ဖြဲ့ကို စည္းရံုး
ဖြဲ့စည္းဦးေဆာင္သူမွာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့မွ က်န္
ေနသူ လေထာ္ေဇာ္ဆိုင္းျဖစ္သည္။ လေထာ္ေဇာ္
ဆိုင္းသည္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အတူ တရုတ္ျပည္ပါ
မသြားဘဲ သံေတာင္ ေဘာဂလိနယ္တြင္ KNDO
အတူလွဳပ္ရွား
ေနခ့ဲသည္။
၁၉၇၁ ခု ႏုိဝင္ဘာ ၁၇ ရက္မွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ
လက္ေအာက္ခံ 'ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္' နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း
စစ္အစိုးရလက္ေအာက္ခံ 'ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္' တို႔ဟာ
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကြမ္းလံုေဒသမွာ ရက္ ၄၀ ၾကာတယ္
ဆိုတဲ့ တိုက္ပြဲစဥ္ႀကီးတခု ရင္ဆိုင္တိုက္ခဲ့ၾကတာ
အခုဆိုရင္ ၄၃ ႏွစ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
တိုက္ပြဲကာလ ရက္ ၄၀ သို႔မဟုတ္ ရက္ ၃၀ မွာ
ဟိုက္ကမ္းပါးတိုက္ပြဲကလြဲရင္ က်န္တဲ့ သံလြင္အေရွ႕ဖက္
စခန္းသိမ္း တိုက္ပြဲေတြ၊ သံလြင္အေနာက္ဖက္
လႈပ္ရွားစစ္တိုက္ပြဲေတြ အားလံုးလိုလိုမွာ အစိုးရတပ္ဘက္က အထိနာတာခ်ည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါကို တိုက္ပြဲသိမ္းရ
လက္နက္ေတြနဲ႔ သံု႔ပန္းေတြက သက္ေသခံေနပါတယ္။
ဒီတိုက္ပြဲစဥ္တခုလံုးမွာ ဗကပတပ္ေတြ
သိမ္းပိုက္ရလိုက္တာေတြက-
၇၅မမ ေနာက္ပြင့္ ၃ လက္
၉၀မမ ဘဇူကာ ၄ လက္
၂ လကၼ ေမာ္တာ ၁၀ လက္
အမ္-၇၉ ေလာင္ခ်ာ ၁၃ လက္
G-3 ၆၉ လက္
G-4 ၂၁ လက္
M-16 ၆၇ လက္ (ေလာ္စစ္ဟန္ တပ္က ျဖစ္တယ္)
ကာဘိုင္ ၇၀ လက္
၃၀၃ ႐ိုင္ဖယ္ ၁၇ လက္
MG-42 စက္လတ္ ၅ လက္
ပစၥတို ၁၃ လက္
အခ်က္ျပေသနတ္ ၁၀ လက္
ဆက္သြယ္ေရးစက္မ်ဳိးစံု ၁၀ လံုး
အားသြင္းစက္ ၆ လံုး
လမ္းေလွ်ာက္စကားေျပာစက္ ၉ လံုး
လက္ပစ္ဗံုး ၁၀၉ လံုး
မွန္ေျပာင္း ၇ စံု
ေက်ာပိုးအိတ္ ၁၄၆ လံုး
အေျမာက္ဆံမ်ဳိးစံု ၂၂၈ လံုး
က်ည္မ်ဳိးစံု ၆၂၁၃၅ ေတာင့္
ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ကားႀကီး ၁၆ စီး နဲ႔ စစ္ဂ်စ္ကား
၂ စီးကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့တယ္။ တံတား ၇ စင္းခ်ဳိးပစ္ခဲ့တယ္။
ဗမာ စစ္တပ္ကေတာ့ ဟိုက္ကမ္းပါး လံုးဝက်သြားရင္
ကြမ္းလံုတံတားႀကီးကို ခ်ဳိးပစ္ဖုိ႔ မိုင္းေတြအသင့္ကပ္ထားခဲ့တယ္။
တိုက္ပြဲကို ဦးစီးကြပ္ကဲတဲ့ ဗကပေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့
ဗိုလ္တင္ရီ၊ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၊ ဗိုလ္ဖံုက်ားရွင္း၊ ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္
တို႔ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္
(PLA) က ကြပ္ကဲေရး/အၾကံေပး ၁၀-၁၅ ေယာက္
နဲ႔ PLA နယ္စပ္ေဒသလူမ်ဳိးစုတပ္ရင္းေတြက
'လက္ဝဲကူညီေရး' တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ဂ်ိန္းေဖာ၊ လားဟူ၊
ရွမ္း၊ လီဆူ ပေလာင္၊ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ဒုခြဲမႉး၊ ဒုစုမႉး၊
တပ္စိတ္မႉးေတြခ်ည္းစုထားတဲ့ အင္အား ၁၀၀
ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ဖြဲ႔လဲ တပ္ရင္းေတြ ထဲမွာ
ျဖန္႔ခြဲၿပီးပါဝင္တယ္ (၁၉၇၂ မွာတခ်ဳိ႕ ၁၉၇၅ မွာ
အားလံုးျပန္သြားၾကတယ္)။ ကြန္းလံုပြဲကို အနီးကပ္
ကြပ္ကဲတာ က ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း နဲ႔ ဖံုက်ားရွင္းျဖစ္ၿပီး
သံလြင္အေနာက္ဘက္ကမ္းမွာေတာ့ ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္ ဦးစီးတယ္။
ပန္လံုဘက္မွာ ေတာ့ ဖံုက်ားဖူး နဲ႔ ဗိုလ္ေက်ာ္ဒင္ ဦးစီးတယ္။
ဂ်ိန္းေဖါ့ ေတာ္လွန္ေရးကို စခဲ့တာ ဗိုလ္ၾကီး ေနာ္ဆိုင္း
ဟုတ္ပါတယ္ ။ ဗိုလ္ၾကီး ေနာ္ဆိုင္းက ရွမ္းျပည္ကေန
ကခ်င္ဖက္ကို တက္လာေတာ့ သူ႔ကို ဘယ္သူမွ ႀကိဳဆို
ေထာက္ခံမဲ့သူ မရွိလို႔ ေနာ္ဆိုင္းက တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေတြနဲ႔
ေပါင္းသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အားလုံးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ကရင္ေတာ္လွန္ေရးအစပိုင္းတြင္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မ်ား
ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ မွတ္တမ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေခါင္းစည္းပါ
စာအုပ္ငယ္ေလးထဲကေနၿပီး ကူးယူေရးသားေဖၚျပခဲ့တာ
အပိုင္း ၂ပိုင္းရွိသြားခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ အပိုင္း ၃ကို ဆက္လက္ကူးယူေရးသား
တင္ျပထားပါတယ္။
စာအုပ္ထဲမွာက အပိုင္း(၁) အပိုင္း(၂) အပိုင္း(၃)ဆိုၿပီး
အပိုင္းေတြခြဲထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ က်ဳပ္ရဲ့လက္ရွိအေျခ
ေနအရ တတ္ႏိုင္သေလာက္ကေလး လုပ္ႏိုင္ကိုင္
ႏိုင္ေလာက္ကေလး ႀကိဳးစားလုပ္ေန
တာျဖစ္ပါတယ္။(ဘယ္သူမွ မခိုင္းပါဘူး။ အရႈတ္လုပ္ေနတာပါ)
သမုိင္းေရးသားသူရဲ့ အစပိုင္းေရးသားေဖၚျပထားခ်က္ေတြဟာ
စိတ္၀င္စားစရာ အနည္းငယ္နည္းႏိုင္ေပမယ့္
ေနာက္ပိုင္းေရးသားေဖၚျပခ်က္ေတြမွာေတာ့ စိတ္လႈပ္ရွားစရာ
သခၤန္းစာယူစရာေတြ တပုံတပင္ႀကီးရွိႏိုင္လိမ့္
မယ္လို႔ က်ဳပ္အေနနဲ႔ထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္၊
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ဳပ္က သမိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
ေလ့လာသိ
ရွိမႈ အလြန္အကၽြံအားနည္းတဲ့ လူတဦးျဖစ္ေနလို႔ပါ။
ပထမပိုင္းမွာက စာအုပ္မိတ္ဆက္နဲ႔ စာေရးသူရဲ့
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းကို ေဖၚျပေရးသားထားၿပီး ဒုတိယပိုင္းမွာ
က် ေတာ့ ၿဗိတိသွ်ေတြ ဖြဲ႔စည္းေပးထားခဲ့တဲ့
ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းေတြအေၾကာင္း နဲ႔
ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြအေၾကာင္းနဲ႔အတူ
ကရင္ကိုစစ္ခင္းရမယ့္အေျခအေနအထိကို
ေရးသားေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။
ဂ်ိန္းေဖါ့ (ကခ်င္) နွင့္ ပိုး(ကရင္)တို႔ရဲ႕ သမိုင္းမ်ား...
#ေအာင္ဆန္း
(ဗမာျပည္နယ္)
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္း ဂ်ိန္းေဖါ့ ေၿပာက္က်ား စစ္သည္ မ်ား၏
ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရး ၊ ကရင့္ ေတာ္လွန္ေရး အစပိုင္းတြင္ ကခ်င္ တပ္မ်ား ပူးေပါင္း ပါ၀င္မႈ ( မွတ္တမ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ) ႏွင့္ တေက်ာ့ျပန္ ဗိုလ္ လဖိုင္ ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့ စစ္သည္မ်ား
ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပထမတန္းစား စစ္သည္မ်ား
(Kachins were the first class warrior)
ျဖစ္သည္ဟု ကမၻာေက်ာ္ သမိုင္းဆရာ ေဂ်ဂ်ီစေကာ့တ္က
Burma and beyond အမည္ရွိ စာအုပ္တြင္
ေရးသားေလသည္။ ထို႔အတူ ဒုတိယကမၻာစစ္
အတြင္း ျမန္မာျပည္အတြင္း အေမရိကန္ ဂ်ိန္းေဖါ့ရိန္းဂ်ာ
ေျပာက္က်ား တပ္ဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ဖလက္ခ်ာ
ကလည္း ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးမ်ားအား တုႏိႈင္းမမီႏိုင္ေသာ
ေတာတြင္း တိုက္ခိုက္ ေရးသမားမ်ား (Unmatch jungle fighters) ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်
ကခ်င္ေလဗီးစ္တပ္မွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီး အီယန္ဖဲလိုး
ေဂၚဒြန္ကလည္း (Amicable assassins)
အမည္ရွိ သူ၏ စာအုပ္တြင္ (The best guerrillas in the world) ကမၻာ့အေတာ္ဆံုးေသာ ေျပာက္က်ား
စစ္သည္မ်ားဟု ေရးသားေလသည္။
ထို႔ျပင္ ကိုလိုနီေခတ္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္
ေနာက္ဆံုး ပါေမာကၡခ်ဳပ္ Hugh Tinker
ကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျပည္ေထာင္စု
ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ရာတြင္ တ႐ုတ္နယ္စပ္အေရး
အတြက္ လိုအပ္ေသာ စစ္သည္မ်ားအျဖစ္ အကူအညီ
ရယူႏိုင္ရန္ ကခ်င္မ်ားအား ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္
ပါဝင္ရန္ အတြက္ စည္း႐ံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ……
အမည္ရွိသူ၏ စာအုပ္တြင္ ေရးသားေလသည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္မီး အာရွတိုက္သို႔
ကူးစက္လာခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ
တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး
လႈပ္ရွားမႈ ပိုမိုျပင္းလာခဲ့ရာ သခင္ေအာင္ဆန္း
ဦးေဆာင္ေသာ လူငယ္မ်ားသည္လည္း
တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ရရွိရန္အတြက္ ပိုမိုလႈပ္ရွား
ေဆာင္ရြက္လာၾကေလရာ ေရွးဦးစြာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ား
ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရရွိၾက ေလသည္။ ထို႔ေနာက္ ျမန္မာ
လူငယ္ ၃ဝ အားေခၚေဆာင္ကာ တ႐ုတ္ျပည္
ဟိုင္နန္ကြ်န္းတြင္ ၿဗိတိ သွ်တို႔အား တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္
စစ္ပညာ သင္ၾကားၾကေလသည္။ စစ္ပညာ
သင္ၾကားၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဂ်ပန္ တပ္မေတာ္ႏွင့္
အတူ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအား
ၿဗိတိသွ်ထံမွ ျပန္လည္ သိမ္းယူ ၾကေလ သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး
တပ္မေတာ္ ႏွင့္အတူ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တပ္မ်ား ျမန္မာျပည္သို႔
ဝင္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိသွ် တပ္မ်ား ေရေၾကာင္း၊
ေလေၾကာင္း၊ ကုန္းေၾကာင္းမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အိႏၵိယျပည္သို႔
ဆုတ္ခြာၾကေလသည္။ ကုန္းေၾကာင္း ဆုတ္ခြာရာတြင္
ရခိုင္ကမ္းေျမာင္၊ ခ်င္းေတာင္တန္းႏွင့္ အမ်ားဆံုးမွာ
ကခ်င္ေဒသ ဟူးေကာင္းေတာင္ ၾကားမွတစ္ဆင့္
ဆုတ္ခြာၾကေလသည္။ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္မ်ား သိမ္းပိုက္ၿပီး
မ်ားမၾကာမီ ကခ်င္ေဒသ သို႔ ေရာက္ရွိလာၾကရာ
ၿဗိတိသွ်တို႔အား အစဥ္အဆက္ သစၥာခံၿပီး စစ္တပ္ဝန္ထမ္း
မ်ားအျဖစ္ အမႈထမ္းေနၾကေသာ
ကခ်င္လူမ်ိဳးတို႔အေပၚ မုန္းတီးစိတ္ အျပည့္ျဖင့္ ညႇဥ္းပန္း
ရက္စက္မႈမ်ား ျပဳလာၾကေလသည္။
ဖက္ဆစ္မ်ား၏ ရက္စက္မႈမ်ားေၾကာင့္
ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကားမွ အိႏၵိယျပည္သို႔ ၿဗိတိသွ်မ်ား
ဆုတ္ခြာရာတြင္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာ
ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္အခ်ိဳ႕မွာ လိုက္ပါသြား ျခင္းမျပဳဘဲ၊
ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေဒသ တြင္ ေနရာယူကာ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းၿပီး ရရာလက္နက္ျဖင့္ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္မ်ားအား
ခုခံေတာ္လွန္ရန္ အတြက္ ျပင္ဆင္ ၾကေလသည္။
အိမ္တြင္းလုပ္ တူမီးေသနတ္မ်ားျဖင့္ ခုခံၾကရာတြင္
အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ အတြင္း အသံုးျပဳခဲ့ေသာ
တစ္လံုးထိုး တူမီး ေသနတ္မွာ ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အေကာင္းဆံုး လက္နက္ ျဖစ္ခဲ့ ေလသည္။
ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးတြင္ မည္သူ၏ အကူအညီမွ်
မပါဘဲ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္အား ပထမဆံုး
ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ တိုက္ခိုက္ေနသူ မ်ားမွာ
ဂ်ိန္းေဖါ့တိုင္းရင္းသား မ်ားသာလွ်င္ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
ၿဗိတိသွ်မ်ား ဆုတ္ခြာၿပီးခ်ိန္တြင္ အဆက္အသြယ္
လံုးဝျပတ္ေတာက္သြား ခဲ့ရာ ၆ လမွ် ၾကာျမင့္ခဲ့ေလသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္မ်ား ထံတြင္ ဝိုင္ယာလက္
ဆက္သြယ္ေရး စက္ရွိေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်တို႔ ၾကားသိရ
သျဖင့္ အဆက္အသြယ္ ျပဳလုပ္ ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းၾကေတာ့သည္။ ဆက္သြယ္ေရးတပ္ ရဲေဘာ္မ်ား တစ္ရက္တြင္ ၂၄ နာရီ
ဆက္သြယ္ေရး စက္ ဖြင့္ၿပီး ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အဆက္အသြယ္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကေပရာ ၄ လခန္႔အၾကာ
၁ ရက္တြင္ တီတီ.. တီတီတီ.. တီတီတီတီတီတီ…
ဆို ေသာ ဆက္သြယ္မႈ အခ်က္ျပသံ ျမည္လာရာ
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာဂ်ိန္းေဖ့ါေျပာက္က်ားမ်ားထံမွ
ေရဒီယို ဆက္သြယ္မႈျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ယင္း သို႔
အဆက္အသြယ္ ရၿပီး ၿပီးခ်င္း ၿဗိ တိသွ်တို႔မွဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ားမ်ား အား အကူအညီေပးရန္ ႀကိဳးစားေလ ေတာ့သည္။
ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို႔သည္ အိႏၵိယျပည္အား ေအာင္ျမင္ေအာင္
တိုက္ခိုက္ရန္အတြက္ ပူတာအိုေဒသအား မျဖစ္ မေန
ရရွိရန္မွာ အလြန္တရာမွ အေရးႀကီးေၾကာင္း သိၾကရသျဖင့္
ပူတာအို ေဒသသိမ္းပိုက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း ၾကေလရာ
ပူတာအိုေဒသသို႔ ေရာက္ရွိရန္ အတြက္မူ ဆြမ္ပရာဘြမ္
ေဒသအား ေက်ာ္ျဖတ္သြားရမည္ျဖစ္ေလ သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဆြမ္ပရာဘြမ္ ေဒသတြင္ ရဝမ္ေျပာက္က်ားမ်ား
ေနရာယူထားၿပီးျဖစ္ေလရာ ဖက္ဆစ္ မ်ားအတြက္
အလြန္တရာမွ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။
အစတြင္ ဂ်ပန္တို႔သည္ ရဝမ္ ေျပာက္က်ားမ်ားအား
အထင္အျမင္ ေသးစြာျဖင့္ ခ်ီတက္လာရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္
လံုးတြင္ရဝမ္ေျပာက္က်ား မ်ား၏ ဆီးႀကိဳ တိုက္ခိုက္မႈအား
ႀကံဳေတြ႕ရေလေတာ့သည္။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိသွ်ႏွင့္
ဂ်ိန္းေဖါ့ေျပာက္က်ား မ်ား အဆက္အသြယ္ ေကာင္းမြန္စြာ
ျပန္လည္ ရရွိၿပီးသည့္ ေနာက္တြင္ ဆြမ္ပရာဘြမ္ေဒသ
ေဂါ့နန္ေက်းရြာ (Fort Hertz) တြင္ ၿဗိတိသွ်မ်ား
ေလထီး ျဖင့္ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာၿပီးကာ နယ္ဖိုဒ္ဦးစီးကာ
ၿဗိတိသွ် ကခ်င္ ေလဗီးစ္ (…) တပ္ဖြဲ႕စတင္ဖြဲ႕စည္း ၾကရာ
ေနာက္ပိုင္း တြင္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္ အင္ အား ၄ ေထာင္မွ်ရွိခဲ့ေလသည္။ ထို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အိႏၵိယသို႔ ဆုတ္ခြာခဲ့ၾကေသာ
ၿဗိတိသွ်တို႔မွလည္း ေမဂ်ာဂ်င္နရယ္ ဝင္းဂိတ္ဦးေဆာင္
ကာ ခ်င္းဒစ္(ျခေသၤ့)အမည္ရွိ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းရာ ဂ်ိန္းေဖစစ္သည္ ေထာင္ဂဏန္းမွ်
ပါဝင္ခဲ့ၾကေလသည္။
ထိုသို႔ ေျပာက္က်ားတပ္ဖြဲ႕ဖြဲ႕စည္း ၿပီးေနာက္
ေလဗီးစ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ဆြမ္ပရာဘြမ္ေဒသသို႔
က်ဴးေက်ာ္လာ ေသာ ဖက္ဆစ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ ျခင္းႏွင့္
ခ်င္းဒစ္တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ျမစ္ႀကီးနား မႏၱေလး မီးရထားလမ္း
အေနာက္ဘက္ပိုင္းမ်ားထိ ထိုးေဖာက္ ဝင္ေရာက္ကာ
ဖက္ဆစ္မ်ားအား စတင္ တိုက္ခိုက္ၾကေလသည္။
၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ မဟာမိတ္ အဂၤလိပ္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား
ျမန္မာအိႏၵိယ နယ္စပ္သို႔ေရာက္ရွိလာၿပီး ပန္ေဆာင္၊
နန္းယြန္း၊ ရွင္ ေဗြယန္ေဒသမွ ဗမာျပည္နယ္တြင္းသို႔
ထိုးစစ္ဆင္ႏြဲရန္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ေဒသခံ ရွမ္းနီ ဂ်ိန္းေဖါ့မ်ား၏
အကူအညီျဖင့္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲအား
ေအာင္ျမင္စြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထို႔ေနာက္
အဂၤလိပ္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ကို ဆက္လက္ဖြဲ႕စည္းရာ
ဂ်ိန္းေဖါ့ လီဆူ ရဝမ္ လခ်ိတ္ ေလာ္ေဝၚစစ္သည္
တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾက ေလသည္။
ထိုသို႔ျဖင့္ ေလးဗီးစ္၊ ခ်င္းဒစ္၊ ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားသည္
မဟာ မိတ္တို႔ႏွင့္အတူ ဖက္ဆစ္မ်ားအား ပူးေပါင္း
တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ မႏၱေလး၊ သာ စည္၊ ေတာင္ႀကီး၊
လြယ္လင္၊ ရပ္ ေစာက္ စသည့္ ေဒသမ်ားထိ ဖက္ဆစ္
မ်ားအား လိုက္လံ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကေလသည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္
မတ္ ၂ဝ ရက္တြင္ ေဒသအႏွံ႔သို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ အေမရိကန္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား ဗန္းေမာ္သို႔ ေလယာဥ္အစီး
၃ဝ ျဖင့္ ျပန္လည္ေခၚယူ ကာ မတ္ ၂၄၊ ၂၅၊ ၂၆ ရက္တြင္
စိန္လံုကဘားတြင္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္အား စစ္ႏိုင္ေသာ
အထိမ္းအမွတ္ မေနာပြဲ ေတာ္ႀကီးကို ၃ ရက္တိုင္ ၿခိမ့္ၿခိမ့္
သဲ က်င္းပခဲ့ၾကေလသည္။ အေမရိ ကန္ ကခ်င္ရိန္းဂ်ား
တပ္ဖြဲ႕ဝင္ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား ျပန္သြားၾကေသာ္လည္း
ၿဗိတိသွ်တပ္ဖြဲ႕ဝင္၊ ကခ်င္ေလဗီးစ္ (British Kachin Levis) တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ျခင္းဒစ္ (Chindit) ကခ်င္စစ္သည္ မ်ားက
ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ တာခ်ီလိတ္ စသည့္ ေဒသမ်ားထိ
သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္ ခဲ့ၾကေလသည္။ သို႔ ျဖင့္
ဒုတိယကမၻာစစ္ ၿပီးတြင္ ကခ်င္ စစ္သည္မ်ားတြင္ ဘီဂ်ီအမ္ (Burma Gallantry Medal)၊ အယ္မ္စီ (Militry Cross) သူရဲေကာင္းဘြဲ႕ရ ၂ဝဝ ခန္႔ႏွင့္ အျခား သူရဲေကာင္း
ဘြဲ႕တံဆိပ္ရ ၄ဝဝ ခန္႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရေလသည္။ ဂ်ိန္းေဖါ့
ေျပာက္က်ားမ်ား၏ ခုခံတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဖက္ဆစ္မ်ားသည္
ပူတာအို ေဒသအား မသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံအား
မသိမ္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္တြင္ ဖက္ဆစ္ မ်ား
စစ္႐ံႈးမႈ စတင္ခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
ထို႔အတူ ဖက္ဆစ္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ျပည္ေနာက္ေက်ာ
ျဖစ္ေသာ ယူနန္နယ္မွ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္
ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈတြင္လည္း ပန္ ဆိုင္းၾကဴကုတ္၊ စိန္လံုကဘား၊
လိုင္ ဇာေဒသမ်ားတြင္ ကခ်င္ေျပာက္က်ား မ်ား၏
တိုက္ခိုက္မႈအား မထိုးေဖာက္ ႏိုင္သျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔
ဝင္ေရာက္ ႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ၾကေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္ သို႔
ေနာက္ေက်ာမွ မဝင္ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွပင္ တ႐ုတ္ အေမရိကန္ အဂၤလိပ္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ေခ်မႈန္းျခင္းကို
ခံလိုက္ရေလသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သိမ္း တိုက္ပြဲျဖစ္ၿပီး ဖက္ဆစ္တို႔သည္
ဧရာဝတီ ျမစ္ ေၾကာင္းမွ ဝါးလံုး တစ္ေခ်ာင္းတည္းျဖင့္
လည္းေကာင္း၊ အုန္းသီးတစ္လံုးအား ဖက္တြယ္၍
လည္းေကာင္း၊ ၿခံဳဖုတ္ကေလးမ်ား၊ ဒိုက္ကေလးမ်ား
အား ဖက္တြယ္၍ လည္းေကာင္း ညအခ်ိန္တြင္
ေရစုန္ေမ်ာကာ ထြက္ေျပးရာ ကခ်င္ေျပာက္က်ား
လက္ေျဖာင့္ တပ္သားမ်ား၏ လက္ခ်က္ျဖင့္
တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် လြတ္ထြက္သြား ျခင္းမရွိေၾကာင္း …
. အမည္ရွိ စာ အုပ္တြင္ General Donovan Webstar
က ေရးသားေလသည္။ သို႔ျဖင့္ ကိုလိုနီ ျမန္မာျပည္၏
ေနာက္ဆံုး ဒုတိယ ဘုရင္ခံ ျဖစ္ေသာ ဆာေဒၚမန္စမစ္သည္ Col.Ian Fellowes Gordon ၏ Battle for Naw Seng’s Kingdom အမည္ရွိ စာအုပ္တြင္
ေအာက္ပါအတိုင္း အမွာစာ ေရးသားခဲ့ေလသည္။
“The battle for Naw Seng’s Kingdom”, foreword by The Rt Hon Sir Reginald Dorman Smith, G.B.E, Governor of Burma, 1941-1946”. I can only envy who had the privilege of fighting alongside the Hill peoples of Burma, without courage and determination the whole history of our generation might have been changed with the Japanese.
ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ ရဲေဘာ္ ကခ်င္ေျပာက္က်ားမ်ား၏
အကူအညီ မရွိခဲ့လွ်င္ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ သားစဥ္ ေျမးဆက္မ်ား၏
သမိုင္းသည္ ဂ်ပန္သမိုင္း ျဖစ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို
ဆိုလိုျခင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။
၁၉၄၈ခုႏွစ္ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး
အုပ္စုဖြဲ႔ေသာႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။
အမွန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္လြတ္လပ္ေရး
မရခင္ကတည္းက ရွိေနၿပီးသားျဖစ္သည္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ေပၚေပါက္လာေသာ
အုပ္စုမ်ားမွာ
(၁)ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ။
(၂) ရဲေဘာ္ျဖဴ။
(၃) အလံနီ။
(၄) ေကအန္န္ဒီအို။
(၅) အမ္မ္အန္န္ဒီအို မ်ား ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားလာသည္။
၎တို႔အထဲမွ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏွင့္
ရဲေဘာ္ျဖဴတို႔သည္ ဖဆပလကိုမေက်နပ္(ထိုင္ခုံလုၾကသည္)၊
ထို႔ေၾကာင့္ ဦးစြာေတာခိုၾကသည္။
ဖဆပလ အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ၀င္
ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ၾကသည္။
ဂ်ပန္ေခတ္ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးၿပီးဆုံးၿပီးေနာက္
ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးမရခင္ အဂၤလိပ္အစိုးရက
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စစ္တပ္မ်ားဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္ကိုကာကြယ္ရန္ ေအာက္ပါအတိုင္းဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ဗမာအမ်ိဳးသား သတ္သတ္ျဖင့္ ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(Burma Rifle) ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္(၁) တပ္ရင္း(၃)
(၄) (၅) (၆)တို႔ျဖစ္သည္။
ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(၂) (2nd-Burma Rifle)သည္
ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းဟုေခၚေသာ္လည္း ၎တပ္
ထဲတြင္ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္မ်ားသာရွိ၍ ဗမာအမ်ိဳးသားမ်ား လုံး၀မပါ၀င္ေခ်။ ၎တပ္ရင္းသည္ ကုလားျပည္ (India)သို႔ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ေရာက္သြားေသာတပ္ျဖစ္သည္။
General Wingate
(Chin dit force)ျခေသၤ့တပ္ဟုေခၚေသာ (General Wingate)၏ တပ္ျဖစ္သည္။
ထိုတပ္ထဲတြင္ အဂၤလိပ္စစ္သား၊ ေဂၚရခါးစစ္သား၊အာဖရိကန္စစ္သားမ်ားလည္း ေရာေႏွာပါ၀င္ေသးသည္။ (2nd-Burma Rifle)တပ္၏တာ၀န္မွာ (General Wingate)၏ တပ္မ်ားကိုလမ္းျပရန္၊ ေထာက္လွမ္းေရး လုပ္ ငန္းမ်ားလုပ္ရန္ျဖစ္သည္။
လူမ်ိဳးစုမ်ားကိုလည္း ကရင္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း(Karen Rifle) (၁) (၂) (၃)၊ ကခ်င္ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (Kachin Rifel) (၁) (၂) (၃)၊ ခ်င္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (Chin Rifel) (၁) (၂) (Chin Hill Battalion) ဆိုကာ ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ထို႔ေနာက္ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္မ်ား ေတာခိုသည္။
ထိုတပ္ ရင္းမ်ားမွာ (1st-Burma Rifle) (2nd-Burma Rifle) (3rd-Burma Rifle) အခ့်ိဳ(UMPGT) တပ္၊
အျခားတပ္မ်ား အနည္းငယ္ပါ၀င္သည္။
(4th-Burma Rifle)ေန၀င္းကိုင္ေသာတပ္သည္
ေတာခုိျခင္းမရွိ။
၎တို႔ေတာခိုရန္ ပထမ စည္းေ၀းေသာအခါ
ဗိုလ္ေန၀င္းကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း
ေနာက္ပိုင္းမည္ကယ့္သို႔ စိတ္ေျပာင္းလဲသြားသည္ကို မသိရပါ။ ပါ၀င္ျခင္းမရွိပါ။ ေတာခိုရန္ျပႆနာကို ဗိုလ္ေန၀င္းအားလုံးသိသည္။သို႔ေသာ္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းကို အသိမေပးပါ။
ေတာခိုသြားသည့္တပ္မ်ားကို တိုက္ရန္အတြက္
နယ္ေျမခြဲၿပီးစစ္ဆင္ေရးလုပ္ေတာ့သည္။
(2nd-Kachin Rifle)ႏွင့္(2nd-Karen Rifle)
တပ္မ်ား ျပည္ၿမိ့ဳနယ္ကိုတာ၀န္ေပးသည္။
(2nd-Kachin Rifle)မဂၤလာဒုံမွ သာယာ၀တီသို႔၊(2nd-Karen Rifle)မိတၳီလာမွေရနံေခ်ာင္း၊ ေအာင္လံ ျပည္ၿမိ့ဳ
သို႔ ဦးတည္တိုက္ခိုင္းသည္။
ထိုးစစ္ကို (2nd-Kachin Rifle)ႏွင့္(2nd-Karen Rifle)တပ္မ်ားညွပ္ၿပီးျပည္ၿမိ့ဳကို ကြန္ျမဴနစ္လက္မွ သိမ္းယူရန္
ျဖစ္သည္။
(1st-Kachin Rifle)သည္ ပ်ဥ္းမနား၊တပ္ကုန္း၊ ရမည္းသင္း၊ ကန္သာနယ္ေျမမ်ားကို ထိုးစစ္ဆင္သည္။
(3rd-Karen Rifle)စစ္ကိုင္းနယ္၊(1st-Karen Rifle)
သည္ ေတာင္ငူနယ္၊(2nd-Burma Rifle)သည္ ေညာင္ေလး
ပင္ နယ္ေျမ၊ (2nd-Chin Rifle)သည္ ပဲခူးနယ္ေျမ၊ (1st-Chin Rifle) သည္ ရန္ကုန္ၿမိ့ဳလုံၿခံဳေရး ယူထားသည္။
မွတ္ခ်က္ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဗမာတပ္မ်ား ၿမ့ိဳလုံၿခံဳေရးျဖစ္သည္။
ေတာခုိ၍ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာတပ္ရင္း (၆)မွ တပ္သားမ်ား
ပဲခူးခရိုင္တြင္ လႈပ္ရွားမႈအနည္းငယ္ေပးသည္။
(1st-Kachin Rifle)သည္ ပ်ဥ္းမနားနယ္ေျမကို
တိုက္ခိုက္ရွင္းလင္းရန္အတြက္ ေမၿမိ့ဳ ပ်ဥ္းမနား သာ၀တၳိ သို႔
ေရႊ႕ေျပာင္းလာၿပီး သာ၀တၳိတြင္ေရွ႕တန္းရုံးစိုက္လ်က္
၁၉၄၈ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွစ၍ ထိုးစစ္ဆင္ေလေတာ့သည္။
၎ထိုးစစ္တြင္(C-coy, D-coy)မ်ားကိုအသုံးခ်သည္။
ထိုတပ္ခြဲႏွစ္ခြဲကို တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း အၿမဲတမ္းတာ၀န္ယူသည္၊ ေနာက္ပိုင္းလုံၿခံဳေရးကို(A-coy)က တာ၀န္ယူသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ကြန္ျမဴနစ္လႈပ္ရွားမႈ သိသိသာသာနည္းသြားသည္၊
နယ္ေျမအမ်ားစုကို ထိန္းထားႏိုင္ၿပီျဖစ္ေသာ္ လည္း
ေတာင္တြင္းႀကီးနယ္ေျမ၌ လႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေနေသး၍
ထိုေနရာသို႔(D-coy)ကိုတာ၀န္ေပးသည္။
ေတာင္ညိဳ၊ ဟင္းကုန္း ကို (c-coy)မွ တာ၀န္ယူ
တိုက္ခိုက္ေနခ်ိန္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္ဇႏၷ၀ါရီလကုန္ခါနီး
(ရက္အတိအက် မမွတ္မိေတာ့)တပ္ရင္းမွစာတေစာင္(C, D-coy)တပ္ခြဲမွဴးထံေရာက္လာသည္။
၎စာထဲတြင္ ကရင္သူပုန္ထၿပီ ဤစာရရွိပါက
ခ်က္ျခင္းတပ္ရင္းသို႔ျပန္လာရန္ ဟု ပါရွိပါသည္၊
ထိုစာေၾကာင့္တပ္ေခါက္လာၿပီး သာ၀တၳိသို႔ျပန္စုရုံးၾကသည္။
တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ျပန္ေရာက္ၿပီး ၂ရက္နားၿပီးေသာအခါ
တပ္ဗိုလ္မ်ားစည္းေ၀းၾကသည္။
တပ္ရင္းမွဴး ဒုတိယဗိုလ္ႀကီး ေဇာ္ေဂါင္က
ေျပာၾကားသည္မွာ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔
အစိုးရလခစားသည့္အတြက္ ကရင္ကိုတိုက္ရမည္၊
သို႔ေသာ္ၾကည့္တိုက္ရမည္ ဟုေျပာသည္၊ အျခားဗိုလ္ေတြ
ဘာမွ်မေျပာၾက။
ဗိုလ္ေဇာ္တူး (D-coy)က ေျမြကယ့္သို႔ဥာဏ္ရွိၿပီး
ခ်ိဳး(ဂ်ိဳး)ကယ့္သို႔လိမၼာရမည္ ဟုေျပာေသာအခါလူတိုင္း၀ိုင္း
ရယ္(ရီ)ၾကသည္
ညေနပိုင္း(Mess)တြင္တပ္ဗိုလ္မ်ားအနားယူေသာအခန္း၌ ဘီယာ၊ရမ္ ေသာက္ရင္း အခ့်ိဳက ဗမာအစိုးရ မေကာင္းေၾကာင္
းေျပာၾကေသာအခါ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ တပ္ရင္းမွဴးတို႔
အျငင္းအခုံျဖစ္ေလသည္၊
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆုိင္း၏အေၾကာင္းျပခ်က္မွာ ယခုလက္ရွိ
ကြန္ျမဴနစ္ကို တိုက္၍မၿပီးခင္ ကရင္ကိုျပန္တိုက္ရမည္ျဖစ္
၍ မိမိတို႔အေနျဖင့္ တပ္အကူအညီဘယ္က ရမည္နည္း။
အဓိပၸါယ္သည္ အစိုးရမေကာင္းသျဖင့္ လူတိုင္းမေက်မနပ္
ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ၾကသည္ကို ဆိုလိုျခင္း
ျဖစ္သည္။
ထိုအခါ တပ္ရင္းမွဴးက ေဟ့ ေနာ္ဆိုင္း
ခင္ဗ်ားမလုပ္ခ်င္လ်င္ ထြက္ပါ ဟုဆိုေသာအခါ
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက ထြက္ဘို႔ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး
ဟုျပန္ေျပာေလသည္၊ ညစာစားၿပီးေနာက္ အုပ္စုဖြဲ႔ၿပီး
စကားေျပာၾကသည္၊
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းကို ေထာက္ခံေသာသူမ်ားသည္။
ေရတာရွည္၊ ေတာင္ငူဘက္သို႔ခ်ီတက္ရန္
အစီအစဥ္လုပ္ၾကေလသည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘန္လင္ေဇာ္တူး
တေန႔တြင္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းသည္ ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳထဲတြင္
ဗမာအစိုးရတပ္မ်ားဖမ္းထားေသာ ကရင္အရပ္သားမ်ား
ထံသြား၍ ကရင္အလံတခုႏွင့္ကရင္ေယာက္်ားေလး
အသက္ ၁၂ႏွစ္ခန္႔ရွိသူတေယာက္ကိုပါေခၚယူလာၿပီး(C-coy)
ထမင္းခ်က္ရုံ၌ ၀ွက္ထားလိုက္သည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတပ္၌
ဗမာတပ္သားမ်ားပါရွိေနသည့္အျပင္ အျခားလူမ်ား
မသိေစရန္ျဖစ္သည္။
ေတာင္ငူသို႔ဆင္းမည့္ရက္၌္ ထိုကရင္ကေလးကို
တပ္အျပင္ဘက္ ႏွစ္ဖါလုံခန္႔အကြာရွိ ရြာတရြာ၏ဆိုင္တဆုိင္
တြင္ သြားထားေလသည္၊ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း၏ (C-coy)
အရင္ခ်ီတက္ရန္ျဖစ္သည္၊ စစ္ခ်ီကားမ်ားအစီအရီ စီ
တန္းထားသည္ကို တပ္ရင္းမွဴးက စစ္ေဆးၾကည့္ရႈၿပီးသည္ႏွင့္
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက တပ္ရင္းမွဴးကိုအေလးျပဳၿပီး
ကားေပၚတက္၍ထြက္ခြါလာခဲ့သည္၊ ကရင္ကေလးကို
ခရီးစဥ္အတြင္းေခၚယူသြားသည္။
ကိုယ္ရံေတာ္၊ စက္ကိုင္ရဲေဘာ္သုံးဦးႏွင့္အတူ
သူ၏ဂ်စ္ကားသည္ ေရွ႕ဆုံးမွထြက္သြားေလသည္။
ထိုအခ်ိန္ ေရတာရွည္ၿမိ့ဳကို ကရင္တပ္ရင္း(၁)မွ
တပ္ခြဲတခြဲေနရာယူထားခ်ိန္ျဖစ္သည္၊ ေရတာရွည္ၿမိ့ဳသို႔ေရာက္
ခါနီးတြင္ ဂ်စ္ကားေပၚ၌ ကရင္အလံႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါအလံတို႔ကို
တဘက္တခ်က္တပ္လွ်က္ ကရင္တပ္ခြဲရွိရာသို႔ ကား
ေမာင္းသြားသည္၊ သို႔ေသာ္ သူ၏တပ္ခြဲမွ တပ္သားမ်ား
ကိုၿမိ့ႏွင့္ ၂မိုင္ခန္႔အကြာတြင္ထားရစ္ခဲ့သည္။
ကရင္စစ္သားမ်ားသည္ ကရင္အလံႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့အလံ
တပ္ဆင္ထားသည့္ ဂ်စ္ကားကိုေတြ႔ေသာအခါ ပစ္ခတ္ျခင္း
မျပဳပဲ ၀င္ခြင့္ျပဳေလသည္။
ဂိတ္ေရာက္ေသာအခါ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက
ခင္ဗ်ားတို႔ဗိုလ္နဲ႔ေတြ႔ခ်င္တယ္ ဟု၀ွက္ၿပီးေခၚလာသည့္
ကရင္ကေလးကို ကရင္ဘာသာျဖင့္ေျပာေစေလသည္။
ထိုအခါကရင္တပ္ခြဲမွဴးႏွင့္စကားေျပာဆိုၿပီး
ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းသို႔ဆက္သြားကာ ကရင္တပ္ရင္းမွဴး
ေစာမင္းေမာင္ႏွင့္ေတြ႔ရန္ စကားေျပာစက္ျဖင့္အေၾကာင္း
ၾကားေပးသည္။
ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ႀကီးေနာင္ဆိုင္းကို ကရင္တပ္ရင္းမွဴးရွိရာ
ေၾကးေတာတပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္သို႔ လိုက္ပို႔သည္၊ တပ္ရင္း
ဌာနခ်ဳပ္သို႔ေရာက္သည့္အခါ တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္အျခားကရင္လူႀကီးမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးၿပီး သေဘာတူညီမႈယူ လိုက္ၾကသည္။
ေရတာရွည္တြင္ခ်ထားေသာ ကရင္တပ္ကိုရုပ္သိမ္းၿပီး
ကခ်င္တပ္ကိုေရတာရွည္ၿမိ့ဳတြင္ေနေစလွ်က္ ဆက္လုပ္
ရမည့္လုပ္ငန္းမ်ားကို လက္တြဲလုပ္ေဆာင္သြားရန္
သေဘာတူသျဖင့္ ကရင္တပ္ကိုေနာက္ဆုတ္ေစၿပီးေနာက္
ထိုေန႔ညေန ၆နာရီခန္႔၌ ကခ်င္တပ္ရင္းကို
စက္ျဖင့္အေၾကာင္းၾကားေခၚယူလိုက္သည္။
တပ္ရင္းမွဴး၊ ဒုတပ္ရင္းမွဴး၊ ရုံးထိုင္မွဴးႏွင့္အတူ
အျခားဗိုလ္သုံးေယာက္တို႔ ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းဌာနခ်ဳပ္
သို႔ သြားေရာက္ ေဆြးေႏြးၾကၿပီး ည ၁၂နာရီခန္႔တြင္
မိမိတပ္ရင္းသို႔ျပန္လည္ေရာက္ရွိသည္။
ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ဗိုလ္ေဇာ္တူးႏွင့္အတူ
တပ္ဗိုလ္တပ္သားအားလုံးေဆြးေႏြးၾကသည္။
ကရင္ကိုတိုက္မလား မတိုက္ဘူးလား ဟုေမးၾကည့္ေသာအခါ
မတိုက္ခ်င္ေၾကာင္းႏွင့္ အခ့်ိဳကဗမာကိုတိုက္ရန္
ေျပာလာပါသည္။
ဤကယ့္သို႔ ကရင္ကိုမတိုက္လိုသည့္အေၾကာင္းမွာ
ကရင္ႏွင့္ကခ်င္တို႔သည္ေတာင္ေပၚသား ညီအစ္ကိုရင္းျခာ
မ်ားသဖြယ္ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ဘာသာေရးႏွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ေျပာရမည္ဆိုပါက
ကရင္နတ္စားႏွင့္ ကခ်င္နတ္စားတို႔သည္
ျခားနားျခင္းမရွိၾကေခ်၊ ကရင္နတ္စားတို႔၏နတ္စင္သည္
၀ါးျခမ္းျပား တစ္ျခမ္း ႏွစ္ျခမ္းျဖင့္လုံေလာက္သည့္နည္းတူ
ကခ်င္နတ္စားတို႔သည္လည္း ထိုနည္းအတိုင္းပင္ျဖစ္သည္။
ေတာင္ေပၚသားမ်ားသည္ ေခါင္ရည္ကိုႏွစ္သက္ၾကသည္
၊ ေတာင္ေပၚသားကရင္မ်ားသည္ ဧည့္သည္လာလ်င္
ခ်က္ျခင္း ေခါင္ရည္ေဖါက္္သကယ့္သို႔ ကခ်င္တို႔သည္လည္း
ထိုအတိုင္းပင္ျဖစ္သည္။
ဆိုလိုသည္မွာ ကရင္ႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့တို႔ တြင္တူညီသည့္
အျခခံအခ်က္အလက္မ်ား မ်ားစြာရွိသျဖင့္ ကိုယ္ခ်င္းစာနာ
စိတ္၊ သနားၾကင္နာစိတ္ရွိသည္ႏွင့္ အတူ ကူညီလိုေသာ
စိတ္ေစတနာေၾကာင့္ ၁၉၄၉ခုႏွစ္ကရင့္ေတာ္လွန္ေရး
ကို ကခ်င္တပ္ရင္း (၁)ႏွင့္ (၃)မွ တပ္ဗိုလ္တပ္သားမ်ား
ကရင္ႏွင့္ပူးေပါင္းလွ်က္ ဖဆပလ အစိုးရကို
အတူတကြ ေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ၾကရန္သေဘာ
တူညီခဲ့ၾကေလသည္။
ထိုအခ်ိန္ ေမၿမိ့ဳတြင္ ဗမာအစိုးရတပ္မွဖမ္းထားေသာ
ကရင္တပ္ဗိုလ္တပ္သား၊ အစိုးရအမႈထမ္း ေယာက္်ား
မိန္းမ ကေလးသူငယ္ စုစုေပါင္းငါးေထာင္ခန္႔ကို ဦးစြာသြားေရာက္ကယ္ထုတ္ၿပီးမွ အင္းစိန္၊ ရန္ကုန္ဆင္းရန္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းတို႔ဘက္မွ တင္ျပခ်က္ကို ကရင္တပ္မ်ားကအစတြင္
လုံး၀လက္မခံၾကေခ်။ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း ႏွင့္ဗိုလ္ေဇာ္တူးတို႔
ေၾကးေတာကရင္တပ္ရင္းသို႔ညစဥ္ ရွစ္နာရီမွ ဆယ့္တစ္နာရီအထိ သြားေရာက္ေဆြးေႏြး သည့္တိုင္ ကရင္တပ္မွ တပ္မွဴးမ်ား
လက္မခံခဲ့။
ေနာက္ဆုံး အစၥတု၊ေတာင္ငူအေရွ႕ဘက္ကမ္း ဦးေစာလုံအိမ္၌
ႏွစ္ႀကိမ္တိုတိုင္ကရင္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေဆြး
ေႏြးၿပီးေနာက္ မယုံတ၀က္ယုံတ၀က္ျဖင့္လက္ခံခဲ့ၾကသည္။
ရာႏႈံးျပည့္လက္မခံေသာေၾကာင့္ ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက
ဗိုလ္ေဇာ္တူးကိုေျပာသည္မွာကရင္ေတြကိုေျပာရတာ
ေတာ္ေတာ္ခက္သည္ ဟု ဆိုပါသည္။
ေနာက္ဆုံးတြင္ ၁၃-၀၂-၁၉၄၉ေန႔၌ အစီအစဥ္လုပ္ရန္
သေဘာတူလက္ခံလာသည္။
၁၄-၀၂-၁၉၄၉ ေန႔တြင္ဦးေစာလုံ၏အိမ္၌
ေနာက္တဖန္ထပ္မံေဆြးေႏြးသည္၊၁၅-၀၂-၁၉၄၉ရက္
ည၌ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မွ တပ္ခြဲမွဴး၊ တပ္ဗိုလ္ႏွင့္
ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဆုံးျဖတ္ခ်က္
သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳလိုက္ၾကသည္။
ထိုသေဘာတူညီခ်က္အရ ကရင္ႏွင့္ပူးေပါင္းေသာ
ကခ်င္တပ္၏အင္အားမ်ားမွာ (1st-Kachin) မွ
(A), (C), (D) Coyမ်ားႏွင့္ (3rd-Kachin)မွ
(A) Coy သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ေမာ္ေတာ္ကားတပ္
၊ဘရင္းကယ္ ရီယာ(Bren Carrier)ေလးစင္း၊
ဆက္သြယ္ေရးအဖြဲ႔၊ ရုံးအဖြဲ႔စုစုေပါင္း ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္အင္အား
၇၀၀ေက်ာ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တပ္ခြဲတခြဲတြင္
လူအင္အား ၁၅၀ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ထိုညတြင္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင္ဂ်ိန္းေဖါ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား
ဆုံးျဖတ္သေဘာတူညီၾကေသာအခ်က္မ်ားမွာ
(၁) တိုက္ပြဲတြင္က်ဆုံးေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့ရဲေဘာ္မ်ား၏
မိဘမ်ားကို တိုက္ပြဲမၿပီးခင္ တစ္ေယာက္လ်င္ ေငြ၁၀၀၀
ေပး ထားရန္၊ ၎ေငြ ၁၀၀၀သည္ စပ္ကူးမတ္ကူးကာလတြင္
ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
(၂) ေလာေလာဆယ္တြင္ ေက်ာင္းဆရာ အေယာက္ ၅၀ကို
ကခ်င္ျပည္သို႔အကူအညီေပးရန္။
(၃) ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သားမ်ားကို တတ္ႏိုင္သေရြ႕ စစ္သုံးပစၥည္း၊
လက္နက္ခဲယမ္း ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရန္။
(၄) အျခားေသာကိစၥအ၀၀ကို တိုက္ပြဲၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ရန္။
စသည္တို႔ျဖစ္သည္။
၁၅-၀၂-၁၉၄၉ ည အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္သည့္
ကခ်င္တပ္ဗိုလ္မ်ားမွာ
(1st-Kachin) (A-coy)မွ ဗိုလ္ႀကီးေဒါင္ေဒါင္း။
ဗိုလ္လဗ်တန္။
(C-coy)မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္း(ဂ်ိန္းေဖါ့
တပ္အားလုံး၏ ေခါင္းေဆာင္)။
(D-coy)တပ္ခြဲမွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးတန္ေဒါင္းခင္။
ဗိုလ္ႀကီးဖရမ္ဂမ္ဒီး။
ဒု တပ္ ခြဲမွဴး သို႔မဟုတ္ (12 Platoon Comdr)
ဗိုလ္အင္ေက်ာတန္။
(11 Platoon Comdr) ဗိုလ္ေဇာ္တူး။
(10 Platoon Comdr)(2rd-Kachin)
(A-coy)မွ တပ္ခြဲမွဴး ဗိုလ္ႀကီးေဇာရွန္။
ဒုတပ္ခြဲမွဴး သို႔မဟုတ္ (Sun Lut La Myi Chyang)
ဗိုလ္ႀကီး ဆြမ္လြတ္လ (Platoon Comdr) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ဤေဖၚျပပါ ဗိုလ္ႀကီးမ်ားအျပင္ အျခား ဗိုလ္မ်ားလည္း
ပါရွိေသးသည္။
ကရင္ဘက္မွ အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ေသာ
ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ
(၁) ဦးေစာလုံ(အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္)။
(၂) ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မင္းေမာင္။
(၃)ေရႊေလး။
(၄) ေပၚေပၚ။
(၅) ဆရာ ဘထြန္း။
(၆) ဖိုးေညွာ္။
(၇)မိဒီအ။
(၈) တူေရာဦး။
(၉) ေဒၚဒီ။
တို႔ျဖစ္ၿပီး အျခားကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အမည္မ်ားကို
မမွတ္မိေတာ့ပါ။
ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘန္လင္ေဇာ္တူး
သမိုင္းမွတ္တမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္
ဤသမိုင္းမွတ္တမ္း ကရင္ေတာ္လွန္ေရးအစပိုင္းတြင္
ကခ်င္တပ္မ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ မွတ္တမ္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္
စာအုပ္ငယ္ကို ေရးသားျပဳစုေပးသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူးအား ရပ္ေ၀းကခ်င္လူငယ္အသင္း(Kachin Youth Association Abroad) မွ အထူးေက်းဇူးဥပကာရ
တင္ရွိပါေၾကာင္း ဦးစြာမွတ္ေက်ာက္တင္အပ္ပါသည္။
ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္
ဘာသာေရး၊ သာသနာေရးသမိုင္းေၾကာင္းသာမကပဲ
အမိ်ဳးသားေရးသမိုင္းေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးသမိုင္းေၾကာင္း၊
ေတာ္လွန္ေရးသမိုင္းေၾကာင္းေတြမွာ မည္သို႔နီးစပ္မႈ
ရွိခဲ့သည္ကို ျဖစ္ၿပီးခဲ့ေသာတကယ့္ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြအရ
သိရွိႏိုင္သည္။
ေနာင္လာေနာက္သား မ်ိဳးဆက္လူငယ္မ်ားသိရွိထားပါက
အက်ိဳးရွိမည္၊ အဖိုးတန္မည္ဟူေသာ မြန္ျမတ္သည့္
ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဤသမုိင္းမွတ္တမ္းကို ရပ္ေ၀း
ကခ်င္လူငယ္အသင္း(KYAA)မွ တာ၀န္ယူၿပီး
ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ပါသည္။
အမႈေဆာင္မ်ား ရပ္ေ၀းကခ်င္လူငယ္အသင္း
(1993 October)
မွတ္တမ္းေရးသားျပဳစုသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး၏
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ကၽြန္ေတာ္ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္တူးသည္ ရွမ္းနီျပည္နယ္
ဗန္းေမာ္ခရိုင္ ဘန္လင္ေက်းရြာတြင္ေမြးဖြါးခဲ့သည္။
အသက္ ၈ႏွစ္အရြယ္ တြင္ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလးႏွင့္
အေဒၚအိမ္၌ ေနထိုင္ခဲ့သည္။
အသက္ ၉ႏွစ္အရြယ္ ဗန္းေမာ္ခရိုင္ စိန္လုံကဘားၿမ့ိဳရွိ
အစိုးရေက်ာင္းတြင္ စတင္ပညာသင္ၾကားရာ ေက်ာင္းတက္
ေနစဥ္အတြင္းဖ်ားသျဖင့္ မိဘေနရပ္ဘန္လင္ေက်းရြာသို႔ျပန္ၿပီး၊
အသက္ ၁၁ႏွစ္မွ ေက်ာင္းျပန္ဆက္တက္သည္။
စိန္လုံကဘားေက်ာင္းမွ နမ့္ခမ္းၿမိ့ဳ ခရစ္ယာန္သာ
သနာျပဳေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ပညာသင္ၾကားသည္။
ထိုသို႔ပညာသင္ၾကားေနစဥ္အတြင္း ၁၉၄၂ခုႏွစ္တြင္
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္ကာ ေက်ာင္းမ်ားအားလုံးပိတ္၍
ပညာဆက္လက္မသင္ၾကားႏိုင္ေတာ့ပါ။
၁၉၄၂ခုႏွစ္ မတ္လ(၁)ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ရွိ
ပုလိပ္တပ္သို႔၀င္၍ ပုလိပ္၀င္လုပ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က
တလလွ်င္ ၂၄ရူပီး လစာရသည္။
၁၉၄၂ခုႏွစ္ ေမလ ၅ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ရွမ္းနီျပည္နယ္
ဗန္းေမာ္ၿမိ့ဳကို၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္သည္။ထိုအခါ
ၿဗိတိသွ်အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားပ်က္ျပားသြားၿပီျဖစ္၍
ကၽြန္ေတာ္လည္းပုလိပ္မလုပ္ေတာ့ပဲ ကၽြန္ေတာ့္ဦးေလး
ႏွင့္ အေဒၚအိမ္ျပန္ေနသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္
စတင္ေနခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကိုေတာ္လွန္ရန္အတြက္
ၿဗိတိသွ်တပ္တြင္ ေထာက္လွမ္းေရးတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ ကေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိအျဖစ္
တာ၀န္ယူၿပီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေဇာဂၽြန္း က အႏိၵယျပည္မွ
ေလယာဥ္ျဖင့္အေလာဘြမ္ေတာထဲ ေလထီးျဖင့္ခုန္ခ်ကာ
၀ိုင္ယာလက္စက္ျဖင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ား၏လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို
သတင္းယူ သတင္းပို႔ တာ၀န္ယူသည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးေဇာ္ဂၽြန္းတို႔သည္
ၿဗိတိသွ်အစိုးရတပ္မွ ကခ်င္အမ်ိုးသားတပ္မွဴးမ်ားျဖစ္သည္။
ကၽြန္ေတာ့္အား ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ က
ဗန္းေမာ္ေလယာဥ္ကြင္းတြင္ကူလီေခါင္းလုပ္ခိုင္း၍
ဂ်ပန္မ်ား၏လႈပ္ရွားမႈကို ေထာက္လွမ္းခိုင္းသည္။
ကၽြန္ေတာ္လည္း ေလယာဥ္ကြင္းေဆာက္လုပ္ရာတြင္
လိုအပ္ေသာအလုပ္သ နားမ်ား စုစည္းေခၚယူရင္း ဗိုလ္
မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ထံ ပုံမွန္သတင္းပို႔ခဲ့သည္။
ေနာက္မ်ားမၾကာမွီ ဂ်ပန္မ်ားရု့းစိုက္ရာ ဗန္းေမာ္ၿမိ့ဳႏွင့္
ေလယာဥ္ကြင္းအား ၿဗိတိသွ်ေလတပ္မွ ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္
သည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္ႏွင့္အတူ စိန္လုံကဘားသို႔
ထြက္ေျပးသည္။ ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္မွဴးေဇာဂၽြန္းလႊတ္လိုက္
ေသာ တရုတ္တပ္မွတရုတ္မ်ားႏွင့္လိုက္ပါသြားသည္။
၎တရုတ္တပ္မ်ားျဖတ္သန္းခဲ့ေသာရြာမ်ားတြင္ တရုတ္
တပ္မ်ား ဓါးျပတိုက္သျဖင့္ ရြာသားမ်ားက ကၽြန္ေတာ္
တို႔ႏွစ္ဦးအားဖမ္းဆီးရန္ ဂ်ပန္ကိုတိုင္သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္ေနာင္၏ သားသမီးမ်ားကို ဒုကၡမေပးပါ။
ေနာက္ပိုင္းျဗိတသွ်တပ္ႏွင့္ေတြ႔ဆုံၿပီး ၿဗိတိသွ်တပ္သို႔၀င္၍
ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကိုေတာ္လွန္ရန္ စစ္မႈထမ္းခဲ့သည္။
ထိုသို႔ၿဗိတိသွ်တပ္တြင္ စစ္မႈထမ္းေနစဥ္အတြင္း
ျမစ္ႀကီးနားခရိုင္ ၀ါးေရွာင္၊ ေဂြထူေဒသမ်ားတြင္တာ၀န္ထမ္း
ေဆာင္ေနစဥ္ ဖ်ားသျဖင့္ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္မွ အိႏၵိယျပည္နယ္ အာသံ(Assam) သို႔ေဆးကုရန္ ေလယာဥ္ျဖင့္ပို႔ လိုက္သည္။
အာသံစစ္ေဆးရုံ၌ တလၾကာ ေဆးကုသမႈခံယူၿပီး
ၿဗိတိသွ်စစ္တပ္မွ ၁လ နားခြင့္ေပးသည္။
ထို႔ေနာက္ အႏိၵယျပည္ ဥတရာပရာဒက္ျပည္နယ္ရွိ (Deharadun) ၿမိ့ဳသို႔ ကၽြန္ေတာ့္အား စစ္သင္တန္းယူရန္ပို႔
လိုက္သည္။
စစ္သင္တန္းၿပီးသည့္ေနာက္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္
ဟူရွာၿမိ့ဳတြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီး ၿပီးဆုံးသြားသျဖင့္
ျမန္မာျပည္သို႔ သေဘၤာျဖင့္ျပန္လာခဲ့သည္။
ကၽြန္ေတာ္၏ မိခင္တပ္ရင္းမွာ (2nd-Burma Rifle)
ျဖစ္သည္။ စစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း (1st-Kachin Rifle)
သို႔ေျပာင္းၿပီး ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားကိုတိုက္ရင္း
ဖဆပလ ေခတ္ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးေပၚေပါက္လာသျဖင့္
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနာ္ဆိုင္း ဦးေဆာင္ေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ႏွင့္
ကရင္တပ္မ်ားပူးေပါင္းေသာ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ
တြင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ဖဆပလ အစိုးရကိုေတာ္လွန္ရင္း ယခုတိုင္
ကရင္နယ္ေျမတြင္က်န္ရစ္ခဲ့သည္။
ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး
(ဤတြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဘန္လင္ေဇာ္တူး၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းၿပီး၏)
(၁၅-၀၂-၁၉၄၉)ည သေဘာတူခ်က္မ်ားရရွိၿပီးေနာက္ (၁၆-၀၂-၁၉၄၉)ရက္ နံနက္၁၀နာရီအခ်ိန္တြင္ မည္သို႔ခ်ီ
တက္ၾကမည္ကို စီမံခန္႔ခြဲၾကသည္။ ဂ်ိန္းေဖါ့(၁)မွ
ဗိုလ္ေဇာ္တူး ဦးေဆာင္ေသာ သူ၏တပ္စုသည္ေရွ႕ဆုံးမွ
ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ေနာက္မွ (1st-Karen) ဗိုလ္ႀကီးေမာင္ခ်စ္၏
တပ္ဖြဲ႔မ်ား လိုက္ရန္ျဖစ္သည္။
(1st-Kachin) မွ (D-coy) (C-coy)ႏွင့္
(1st-Karen) တပ္မ်ားခ်ီတက္ၿပီး(1st-Kachin A-coy)၊ (3rd-Kachin) ႏွင့္ (3rd-Kachin A-coy)တို႔
မီးရ ထားျဖင့္ခ်ီတက္သည္။
KNDO လက္နက္မဲ့ရဲေဘာ္မ်ားလည္း
မီးရထားတစ္စီးစာပါလာသည္။
လူအင္အားမည္မွ် ပါသည္ကို အတိအက်မသိပါ။
ဤကယ့္သို႔ခ်ီတက္သြားရာ ဗိုလ္ေဇာ္တူးတပ္ႏွင့္
ကရင္တပ္ရင္း(၁)မွ ဗိုလ္ႀကီးေမာင္ခ်စ္တို႔ ဦးေဆာင္ေသာတပ္
မ်ား ၿမိ့ဳလွၿမိ့ဳကို ေရွးဦးစြာ ကခ်င္ ကရင္တပ္မ်ားပူးေပါင္းကာ
ည ၈နာရီအခ်ိန္တြင္တိုက္ခိုက္ရာ ၂နာရီၾကာမွ ၿမိ့ဳ ကို
သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
၎တိုက္ပြဲတြင္ ကရင္စစ္သား ၂ဦးက်ဆုံးၿပီး၊
ဗမာဘက္မွ ၅၀ဦးက်ဆုံးသည္။
လက္နက္ ၁၀၀ ေက်ာ္သိမ္းဆည္းရမိသည္။
ေရွ႕သို႔ဆက္လက္ခ်ီတက္ရာ ေရနီၿမိ့ဳ၌ အနည္းငယ္
ခုခံတိုက္ခိုက္မႈ ခံရသည္။
ဆက္လက္ခ်ီတက္သြားရာ မိခင္တပ္ရင္းရွိသည့္သာ၀တၳိႏွင့္
ငါးဖာလုံအကြာတံတားတခုသို႔ေရာက္သည္။ တံတားကို
မိခင္တပ္ရင္းမွတပ္ဖြဲ႔က ေစာင့္ၾကပ္ေနသည္။
ဆက္သြားရာ တံတားေစာင့္မွ ဘယ္သူလဲ
ဟုဂ်ိန္းေဖါ့လိုေမးသည္။
ထိုအခါဗိုလ္ေဇာ္တူးက ဂ်ိန္းေဖါ့လို ျပန္ေျပာေသာအခါ
သြားခြင့္ေပးလိုက္သည္။
ထိုသို႔သြား ခြင့္ျပဳသူမွာ ဗိုလ္ကရိန္လ ျဖစ္သည္။
တပ္ရင္းဂိတ္တြင္ရပ္ေနေသာ တပ္ရင္းမွဴးကို
ဗိုလ္ႀကီးေနာ္ဆိုင္းက ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။
တံတားေစာင့္ၾကပ္ေသာဗိုလ္ကရိန္လကို
ေနာက္ပိုင္းတြင္ရန္သူအစိုးရမွ ေထာင္ခ်လိုက္ေၾကာင္း
သိရသည္။ (၁၇-၀၂-၁၉၄၉)ေန႔ နံနက္ ၈နာရီတြင္
လယ္ေ၀းၿမိ့ဳကိုသိမ္း၍ ၁၀နာရီတြင္ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳကိုသိမ္း
လိုက္သည္။ ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳတြင္ ဗိုလ္ႀကီးသိန္းထြတ္ကို
ဖမ္းဆီးရမိသည္၊ သူ၏ေနာက္လိုက္ ၂၀ဦးကို လက္နက္
သိမ္းယူၿပီး ျပန္ လႊတ္လိုက္သည္။ ထိုည ပ်ဥ္းမနားတြင္
အိပ္သည္။
ေနာက္တေန႔ (၁၈-၀၂-၁၉၄၉) တြင္ တပ္ကုန္း
ရမည္းသင္း ၿမိ့ဳ ကိုသိမ္းရာတိုက္ပြဲ နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာသည္။ (၁၉-၀၂-၁၉၄၉) ေန႔ ေပ်ာ္ဘြယ္ကိုသိမ္းသည္။
တိုက္ပြဲမျဖစ္။ ပုလိပ္ ၂၀ဦးလက္နက္ခ်သည္။
ရန္သူမ်ားဖမ္းဆီးထားေသာ ကရင္(ယူအမ္မ္ပ္ပီ)
တပ္သား ၁၅၀ဦးကိုကယ္တင္ လုိက္သည္။
(၂၀-၀၂-၁၉၉၄) မိတၳီလာၿမိ့ဳအ၀င္ ကုန္းသာတံတားတြင္
တိုက္ပြဲျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြါးသည္။
ေပ်ာ္ဘြယ္ ေရာက္ေသာအခါ (1st-Kachin)မွ
((D-coy) ႏွင့္ (C-coy)တို႔ မီးရထားႏွင့္ ျပန္သြား၍ (1st-Kachin)မွ (A-coy)၊ (3rd-Kachin) မွ
(A-coy) ထိပ္တိုက္တက္ၿပီး၊ (1st-Karen)က
ဗမာတပ္၏ေနာက္ေက်ာကို ျဖတ္တိုက္ သည္၊ ထိုတိုက္ပြဲတြင္
ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားတစ္ဦးက်ဆုံးၿပီး ဗိုလ္ေဇာ္တူးအပါအ၀င္
ကိုးဦးဒါဏ္ရာရသည္။
ကရင္တပ္၏ ထိခိုက္က်ဆုံးမႈ မည္မွ်ရွိသည္ကို မသိခဲ့ရ။
ထိုတိုက္ပြဲၸ၌ ဗမာတပ္မွ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္ေမာင္၊
ဗိုလ္မွဴး ေဒၚစိန္ႏွင့္ အျခားဗိုလ္ ၅ဦး ဖမ္းဆီးရမိၿပီး
မိတၳီလာၿမိ့ဳ ကို ေအာင္ျမင္စြာသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ၿမိ့ဳကိုသိမ္းပုိက္လိုက္ၿပီးေနာက္ ေလယာဥ္ ၂စင္း
ဆင္းသက္လာသည္။ ထိုေလယာဥ္ကို ဖမ္းဆီးၿပီးေနာက္
တစီးကို ဗိုလ္ႀကီးေစာဦးကို ဦးေဆာင္၍ ကရင္တပ္ကို
စီးေစသည္။ က်န္ေလ .ယာဥ္အား ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ကိုစီးေစသည္။
ေလယာဥ္ႏွစ္စင္းေပၚပါ တပ္သားမ်ားအားလုံးကို ဗိုလ္ႀကီး
ေနာ္ဆိုင္းမွ ႀကီးၾကပ္ကြ႔ပ္ကဲကာ ေမၿမိ့ဳသို႔ ပ်ံသန္းသြားသည္။
ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရန္သူဗိုလ္ႀကီး
တင္ေမာင္ေရးသားေသာစာထဲမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္အရ
ထို ေလယာဥ္ပ်ံကိုသိမ္းပိုက္ၿပီး အသုံးခ်သြားသည့္
အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည့္ ကခ်င္စစ္ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
ဦးေဆာင္ မႈအခန္းက႑ကို ခ်ီးက်ဴးေရးသားထားသည္ကို
ေတြ႔ရေလသည္။
ဤကြန္မန္ဒိုစစ္ဆင္ေရးသည္ ခက္မေယာင္ႏွင့္
လြယ္ကူလြန္းလွသည္၊ ဤသို႔လြယ္ကူလိမ့္မည္ဟု မည္သူမွ်
ေမွ်ာ္လင့္မထားၾကပါ။
ထိုသို႔မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသျဖင့္ ေမၿမိ့ဳသည္
သူပုန္လက္တြင္းသို႔ ေသနတ္တခ်က္မွ် မပစ္ေဖါက္
ရပဲ ေရာက္ရွိလာေလသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ ထိုစစ္ဆင္ေရးကို
ႏွလုံးရည္အျပည့္အ၀ျဖင့္ စီစဥ္သူကို
အထူးခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ေလယာဥ္ပ်ံႏွစ္စင္း
မေမွ်ာ္လင့္ပဲေရာက္လာသည္။ ထိုေလယာဥ္ႏွစ္စင္းကို
ရလိုက္သည္ ႏွင့္တခဏျခင္းအတြင္း၌
အခြင့္အေရးေကာင္းတခုဟုျမင္ေသာ ျမင္ႏ္ိုင္စြမ္းရွိေသာ
ထို႔အျပင္ ခ်က္ျခင္းအသုံးခ် ႏုိင္ေသာေၾကာင့္
ရန္သူပင္ျဖစ္ေနေစကာမူ မေလးစားပဲမေနႏိုင္ေခ်။
ထိုသို႔ေသာ အႀကံအစည္ကို ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း
အေကာင္အထည္ေဖၚလိုက္ျခင္းသည္
မ်ားစြာအံ့အားသင့္ဘြယ္ေကာင္းသည္ဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းကို
စာေရးသူအေတာ္ပင္ရင္းႏွီးသည္။
(၁၉၄၆ ခုႏွစ္) ေမၿမိ့ဳတြင္ဖြင့္လွစ္ ခဲ့ေသာ
တပ္ခြဲမွဴးသင္တန္းသို႔ သူသည္ ၃လၾကာမွ်
စာေရးသူႏွင့္အတူတကြ သင္တန္းတက္ခဲ့ဘူးသည္။
စာေပအားျဖင့္အေျခခံ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း သူသည္
ႏွလုံးရည္လက္ရုံးရည္ႏွင့္ ျပည့္၀သူျဖစ္သည္။
စစ္ႀကီးကာလ တြင္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္ထဲ
သတၱိေျပာင္ေျမာက္စြာျဖင့္ စစိမႈထမ္းခဲ့သည္။
(BGM) သူရဲေကာင္းဆုတံဆိပ္ ႏွစ္ထပ္
ကြမ္းခ်ီးျမွင့္ခံရသူျဖစ္သည္။
ေမၿမိ့ဳကို ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ သြားေရာက္သိမ္းပိုက္သည့္
စစ္ဆင္ေရးကို မည္သူကစ တင္ အႀကံဥာဏ္ေပးသည္ျဖစ္ေစ
ထိုစစ္ဆင္ေရးကို ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းက ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သည္။
အမွန္ဆိုလ်င္ ထို စစ္ဆင္ေရးသည္ သူႏွင့္အကိုက္ညီဆုံး
စစ္ဆင္ေရးပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔အထက္ျမန္မာျပည္သို႔
ထိုးစစ္ဆင္ခ်ိန္ ရဲေဘာ္ျဖဴ၊ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ တိုက္ခိုက္မႈမရွိေခ်။
ပ်ဥ္းမနားၿမိ့ဳကို ကြန္ျမဴနစ္မ်ားအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ရမည္းသင္း
ေပ်ာ္ဘြယ္ကို ရဲေဘာ္ျဖဴမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ကရင္ႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တို႔ မိတၳီလာၿမ့ိဳကိုသိမ္းပိုက္ထားသည္။
ေမၿမိ့ဳကို ဗမာဘက္မွ ဗိုလ္က်င္ ျပန္သိမ္းရန္ႀကိဳးစားေနသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္က်င္ထံသို႔ စာတစ္ေစာင္ေရးပို႕လိုက္သည္။
၎စာထဲတြင္ ခင္ဗ်ားတို႔လက္နက္ခ်ပါ။
လက္နက္မခ်လ်င္ အားလုံးျပဳတ္ေအာင္ ေခ်မႈန္းျခင္းခံရမည္
ဟုေရးလိုက္သည္။
၎စာကို ကရင္လူႀကီးမ်ား ျပန္စာေပးရန္ မျပဳလုပ္ပါ။
ထိုအခ်ိန္က ကရင္စစ္ဗိုလ္ႀကီးမ်ား အမ်ားအျပားရွိသည္။
တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး စာျပန္လိုက္သည္။ ၎စာထဲတြင္
လက္နက္မခ်ဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ကို ဆက္တိုက္မည္။
ခင္ဗ်ားတို႔ ဖမ္းထားတဲ့ ကရင္လူႀကီးေတြကို
အရမ္းမလုပ္ပါနဲ႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာလည္း
ခင္ဗ်ားတို႔လူႀကီးေတြ ဖမ္းထားတယ္။
ဟုျပန္စာေရးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္၌
မႏၱေလးေထာင္တြင္ ေစာဖိုးခ်စ္၊ ႏိုင္ေရႊက်င္၊ေစာ
သာဒင္ႏွင့္ အျခားကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားရွိသည္။
မွတ္ခ်က္
ဤေဖၚျပခ်က္ကို ကရင္နီဥကၠဌ မန္းေအာင္သန္းေလး
အေနႏွင့္ အျဖစ္မွန္ကို ျပန္ေျပာျပႏိုင္ပါသည္။
ထိုအခါ မိတၳီလာမွ ကရင္ဌာနခ်ဳပ္ကို မနၱေလးသို႔
ခ်ီတက္သြားရန္စီစဥ္သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ သာစည္ၿမိ့ဳကို ခ်င္းတပ္မ်ားက
ကေလာမွဆင္းလာၿပီး တပ္စြဲထားသည္။
၎ရန္သူမ်ားကို တိုက္ထုတ္ၿပီး မီးရထားျဖင့္မႏၱေလး
ကိုခ်ီတက္ရန္ သာစည္သို႔ခ်ီတက္သြားသည္။
သို႔ေသာ္ စိတ္ကူးသည့္အတိုင္းျဖစ္မလာပဲ
၀မ္းနည္းေၾကကြဲစရာ ျဖစ္ရန္အနည္းငယ္သာ
လိုပါေတာ့သည္။
ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေသအျခာမစဥ္းစားခဲ့ၾက၍
မွားျခင္းျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပုံမွာ ရန္သူဘက္မွ ၆ေပါင္တာအေျမွာက္ႏွင့္
သာစည္ဘက္မွပစ္လိုက္သည္။ မီးရထားေဆးရုံတြင္
၃လုံးက် ကြဲသည္၊ သို႔ေသာ္ထိခိုက္မႈမရွိ။ ဆရာမမ်ား
ဟိုေျပးဒီေျပး ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ထိုျဖစ္ရပ္ကို ဆက္သြယ္ေရးစက္သမားက
အေသအျခာမသိ၊ သြားမၾကည့္ပဲ စက္ျဖင့္
ဆရာမမ်ားထိခိုက္ေၾကာင္းေျပာလိုက္သည္။
ရန္သူဘက္မွလည္း အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး
သာစည္ေရွ႕တန္းၿပိဳၿပီ ဆရာမအခ့်ိဳ
ငါတို႔ဖမ္းမိထားသည္ ဆိုၿပီး ကရင္
ဘာသာျဖင့္၀ါဒျဖန္႔လိုက္ရာ မိတၳီလာဌါနခ်ဳပ္မွ
ေကာင္းမြန္စြာမစုံစမ္းပဲ (Chin Hill Bn) တပ္ထံ
လက္နက္ခ်ရန္ ဦးေစာလုံ စီစဥ္လာသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္ မိတၳီလာဌါနခ်ုပ္တြင္ရွိေသာ
ဗိုလ္မ်ား၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေ၀းထိုင္ေနစဥ္
တပ္မဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ မင္းေမာင္ သာစည္မွျပန္လာရာ
ေရွ႕တန္းဖရိုဖရဲျဖစ္တယ္တိုတာ ဟုတ္လား ဟုေမးေသာ
အခါ ဘာမွ်မျဖစ္ောကာင္းျပန္ေျပာလိုက္ေသာေၾကာင့္
ဦးေစာလုံသည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးေၾကာင့္ဟု အျပစ္တင္သည္။ ထို႔ေနာက္အရွက္ေျပေစရန္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးကို
မိတၳီလာေထာင္ထဲ တစ္ညသြားထည့္ထားလိုက္သည္။
ဤကယ့္သို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီးဒီထူးကို တည ေထာင္ထဲ
သြားထည့္ျခင္းသည္ သူ႔အတြက္အေကာင္းျဖစ္သြားသည္။
သူသည္ (KNU) ၏ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္
တစ္ဦးျဖစ္ေသာ္လည္း ေမၿမိ့ဳကို ဗမာတပ္မ်ား
ျပန္သိမ္းေသာေအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဒီထူးထုေခ်
ခ်က္ေပးသည္မွာ သူသည္ (KNU) ေခါင္းေဆာင္
မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆို ေသာ္ သူ႔ကို
မိတၳီလာေထာင္တြင္ (KNDO) မ်ား ေထာင္ခ်ျခင္းကို
အေၾကာင္းျပႏိုင္သည့္အတြက္ သူသည္ရာ ထူးမက်ပဲ
ဆက္လက္၍သူ႔လက္ရွိ ရာထူးမွာပင္ တည္ၿမဲေနသည္။
ထို႔ေနာက္သာစည္ကို ဤအတိုင္းထိနိ္းထားၿပီး ျမစ္ငယ္မွ
မႏၱေလးသို႔ခ်ီတက္သည္။
ေမၿမိ့ဳမွလည္း ဆင္းလာၿပီး ႏွစ္ဘက္ညွပ္တိုက္သျဖင့္
မႏၱေလးၿမိ့ဳကို (၁၁-၀၃-၁၉၄၉) ရက္တြင္
ေအာင္ျမင္စြာသိမ္းပိုက္လိုက္ႏိုင္သည္။
ထိုတိုက္ပြဲတြင္ ဂ်ိန္းေဖါ့ရဲေဘာ္တစ္ဦးက်ဆုံးသည္။
ဤကယ့္သို႔ မႏၱေလးၿမ့ိဳကိုသိမ္းပုိက္ၿပီးေနာက္
သာစည္ျမိဳ႕ကို ျပန္ လည္ထိုးစစ္ဆင္သည္။
သာစည္တိုက္ပြဲ၌ ဂိ်န္းေဖါ့ ၈ဦးက်ဆုံးသည္။
ဤေနရာ၌ အနည္းငယ္ျဖည့္စြက္လိုသည္ မွာ
ေတာင္ငူဘက္မွစ၍ ခ်ီတက္ေသာအခါ ကရင္၊
ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားမ်ား စည္းကမ္းေသ၀ပ္မႈႏွင့္ျပည့္စုံၾကသည္။
ၿမိ့ဳသိမ္းၿပီးေနာက္ ၿမိ့ဳတြင္း၌ စစ္သားတစ္ယာက္မွ် မေတြ႔ရ။
M.P.( Military Police) သာရွိသည္။
တပ္သားမ်ား ေစ်း၀ယ္လိုပါက
ေစ်း၀ယ္ၿပီးသည္ႏွင့္ မိမိတပ္စခန္းသို႔ ျပန္သြားၾကသည္။
အရက္မူးေသာ စစ္သားမေတြ႔ရေခ်။ သို႔ေသာ္
ေမၿမိ့မွဆင္းလာေသာ တပ္သားအခ့်ိဳရမ္းကားလာရာ
ေရၾကည္ထဲေရေနာက္၀င္လာသလို ေနာက္ပိုင္း၌
စည္းကမ္းရိုေသမႈေလ်ာညနည္းလာေလေတာ့သည္။
သာစည္ကိုထိုးစစ္ဆင္ရာတြင္ သာစည္ၿမိ့ဳကို မိမိတို႔၀ိုင္း
ထားသည္၊ ရန္သူအတြက္ စစ္ကူမရွိ၊ ေရမရႏိုင္ျဖစ္၍
လက္နက္ခ်ရန္အနည္းငယ္သာ လိုေတာ့သည့္အခ်ိန္၌
ရန္ကုန္ၿမိ့မွ အသံလႊင့္လိုက္သည္မွာ ၃ရက္ အပစ္အ
ခတ္ရပ္စဲေရးျဖစ္သည္။
ထိုအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေၾကျငာ လိုက္သည္ႏွင့္
၃ရက္အတြင္း သာစည္ႏွင့္မိတၳီလာတြင္ အေႏွာင့္အယွက္မရွိ ၀င္ထြက္ သြားလာ ႏိုင္ၿပီျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ လက္နက္ခ်မည့္
ရန္သူကိုထားခဲ့ၿပီး ထြက္သြားလိုက္ၾကသည္။ ဦးေစာလုံ
စီမံခန္႔ခြဲသည့္အတိုင္း လိုက္နာ၍ အခုလိုျဖစ္ခဲ့သည္။
မိတၳီလာတိုက္ပြဲတြင္ ဖမ္းဆီးရမိေသာ ဗမာ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး
ေမာင္ေမာင္ထံမွ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း မ်ားကိုလုံး၀ပ်က္ဆီး
ပ်က္ျပဳဥ္းေအာင္၊ နာလံမထူႏိုင္ေအာင္၊ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ေရးသားထားသည့္ ေအာင္ဆန္း ေအာ္ပေရးရွင္း (Operation Aung san)စာရြက္ကိုလည္း သိမ္းဆည္းရမိသည္။
၎စာထဲ၌ပါေသာ အခ်က္တခ့်ိဳမွာ ပထမ ကရင္ကို
သတ္ရမည္။ ဒုတိယ ဂ်ိန္းေဖါ့။ ေနာက္ ရွမ္းမ်ားကို
အမ်ိဳးျဖဳတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဤလူမ်ိဳးမ်ားကို
အမ်ိဳး ျပဳတ္မလႈပ္ရွားႏိုင္ရန္ ႀကံစည္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤကိစၥ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး
ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားမေမ့ရန္ အေရးႀကီးသည္။
သို႔ေသာ္ကၽြနိေတာ္တို႔သည္လည္း
ဗမာဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ႀကံစည္သကယ့္သို႔ မႀကံစည္သင့္ပါ။
မိတၳီလာမွ ေတာင္ငူဘက္သို႔ဆင္းလာသည့္အခါ
လမ္းတံတားမ်ားဖ်က္ဆီးထားသျဖင့္ ခရီးသြားလာရသည္မွာ
ခက္ခဲလွေပသည္။
သို႔ေသာ္မည္သူမွ် ညည္းညဴျခင္းမရွိၾက။
ေကာင္းမြန္စြာ ေတာင္ငူသို႔ေရာက္ခဲ့သည္။
ေတာင္ငူ၌ ၃-၄ ရက္ခန္႔အနားယူၿပီးေနာက္
ေညာင္ေလးပင္-ဒိုက္ဦးဘက္သို႔ျပန္၍ခ်ီတက္ရာ
ဖါးဒိုပေလာသို႔ အေရာက္တြင္ အစည္းအေ၀းထိုင္ၾကသည္။
မူလအစီအစဥ္မွာ ေညာင္ေလးပင္ရွိ (2nd-Burma Rifle)
တပ္တြင္ရွိေနသည့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္ကို အရင္ဆက္သြယ္မည္။
ဆက္သြယ္ၿပီး ေဆြးေႏြး၍မရလွ်င္တိုက္မည္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ထိုအခ်ိန္က အမွတ္(၆)တပ္မဟာမွဴး
ေအာင္စိန္(ေအာင္စိန္ ေထာ္မဲ့ပါ မဟုတ္)သည္
ေညာင္ေလးပင္၌ဂ်ိန္းေဖါ့ မရွိ ကရင္ႏွင့္ဂ်ိန္းေဖါ့ကိုဖမ္းၿပီး
ပဲခူးသို႔ပို႔လိုက္ၿပီ ေညာင္ေလးပင္၌ ခ်င္းႏွင့္ ဗမာသာရွိသည္
ဟုေျပာသည္။
ေနာက္တေန႔မနက္ ေညာင္ေလးပင္ၿမိ့ဳကို
၀င္တိုက္သည့္အခါ ဂ်ိန္းေဖါ့အခ်င္းခ်င္းရင္ဆိုင္ရသည္ ၊
ေညာင္ေလးပင္ၿမိ့ဳမွေန၍ ဂ်ိန္းေဖါ့မ်ား
တန္ျပန္ထိုးစစ္ဆင္ေသာအခါမွ ကခ်င္ရွိမွန္းသိရသည္။
ထိုးစစ္ဆင္လာသည့္ရန္သူ႔စစ္ သားမ်ားကို
ဓါးလြယ္ပါသည့္အတြက္ ကခ်င္မွန္း သိျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနာ္ဆိုင္းက( မင္းတို႔ ဂ်ိန္းေဖါ့မဟုတ္လား)
ဟု လွမ္းေအာ္ေမးလိုက္သည္။
ထိုအခါ ရန္သူဘက္မွ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္သားမ်ား
အံ့အားသင့္သြားၿပီး ေရွ႕သို႔ဆက္မတက္ပဲရပ္တန္႔ေနခိုက္
တေယာက္ကိုလာရန္ လွမ္းေခၚလိုက္ သည္ႏွင့္ ရန္သူဘက္မွ
ဂ်ိန္းေဖါ့တ ေယာက္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆုံစကား
ေျပာၾကရာ ကခ်င္အခ်င္းခ်င္း မသိ၍မွားေနၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္
ေနာက္ဆုတ္ၿပီး အပစ္အခတ္ရပ္ရန္ ေျပာလိုက္ရာ သူ
တို႔ေနာက္ဆုတ္ေပးၾကပါသည္။
တေက်ာ့ျပန္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား
လဖိုင္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း
ဂ်ပန္အားခုခံတိုက္ခ့ဲေသာဂ်ိန္းေဖါ့ရိန္ဂ်ား
စစ္သည္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ဆန့္က်င္စစ္ကာ
လအတြင္း သူရဲေကာင္းမွတ္တမ္းဝင္အျဖစ္ ၂ ၾကိမ္
ခ်ီးျမွင့္ခံခ့ဲရသည္ဟုဆိုပါသည္။လြတ္လပ္ေရး
ရျပီးဖြဲ့စည္းေသာ ကခ်င္သနက ၁ တြင္ တပ္ခြဲမွဴး
ဗိုလ္ျကီးအျဖစ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခ့ဲသည္။
သုိ့ေသာ္ ျပည္တြင္းစစ္စျပီး မျကာခင္တြင္ အစိုးရအား
ျပန္လည္ပုန္ကန္ခ့ဲသူျဖစ္သည္။
တဖက္ကေတာ့သူအား သူပုန္ဆိုေပလိမ့္မည္။
တဖက္ကေတာ့သူအား ေတာ္လွန္သူဟုဆိုေပလိမ့္
မည္။မည္သုိ့ဆိုေစ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ကခ်င္
စစ္သည္မ်ားသည္ဂ်ိန္းေဖါ့လူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆုံး
အစုိးရအားပုန္ကန္သူမ်ားအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ရေပမည္။
အစိုးရ၏ညႊန္ျကားခ်က္အရ KNU ႏွင့္ ဗကပကို
တိုက္ခိုက္ရမည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ အမိန့္ကိုဖီ
ဆန္ခ့ဲျပီး အစိုးရကိုပုန္ကန္ခ့ဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ေဖေဖာ္ဝါရိီလ
အတြင္း ပ်ဥ္းမနားသုိ့ေရာက္ရွိေနေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းဦးစီး
အင္အား ၇၀၀ ခန့္သည္ KNU ႏွင့္ေပါင္း၍ ျမိဳ့လွ ေရတာရွည္
တပ္ကုန္း ရမည္း သင္း သာစည္ မိတၳီလာတိ့ုက္ို တိုက္ခိုက္
သိမ္းပိုက္ ္ျပီး မိတၴီလာမွ ေလယာဥ္ ၂ စီးျဖင့္ ေမျမိဳ့
( ျပင္ဦးလြင္ ) သုိ့သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခ့ဲသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္းစစ္တြင္း အေစာဆုံး ေလ
ေျကာင္းစစ္ခ်ီစစ္ဆင္ျခင္းဟုဆိုရမည္။ ေမျမိဳ့သုိ့
သြားေရာက္ျခင္း ထိုစဥ္ KNU တို့ပုန္ကန္မွဳေျကာင့္
အစိုးရတပ္တြင္း ႏွင့္ အစိုးရဌာနတြင္းရွိ ကရင္လူ
မ်ိဳး မိသားစုမ်ား ကေလးလူျကီး စုစုေပါင္း ေထာင္ဂဏန္းမ်ွ
ေမျမိဳ့တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္
ထားရွိသည္ကို ကယ္တင္နိုင္ရန္ဟုဆိုသည္။
အလားတူပင္ မိတၴီလာတြင္လည္း အစိုးရကထိမ္းသိမ္း
ထားသည့္ ကရင္စစ္သား ၁၅၀ခန့္ကိုလႊတ္ ေပးခ့ဲသည္ဟု
ဆိုပါသည္။ ထိုကရင္စစ္သားထဲမွအခ်ိဳ့သည္ KNU
ပူးေပါင္းသူရွိသက့ဲ့သုိ့ ဇာတိျပန္သူမ်ားလည္းရွိကာ
တခ်ိဳ့ကေတာ့ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္ႏွင့္ လိုက္ပါခ့ဲျကသည္။
ေမျမိဳ့ ( ျပင္ဦးလြင္ ) သိမ္းျပီးေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
တပ္မ်ားသည္ KNU/ CPB တိ့ုႏွင့္ပူးေပါင္း ၍
မႏၲေလးႏွင့္ေတာင္ငူ ပဲခူးျမိဳ့မ်ားအား မတ္လ
အတြင္းတိုက္ခိုက္ခ့ဲျကေသးသည္ဟုဆိုပါသည္။
ထိ့ုေနာက္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏တပ္မ်ားသည္ ၁၉၄၉
ျသဂုတ္အတြင္း၌ လားရွဳိး ကြတ္ခိုင္တိ့ုကို တိုက္
ခိုက္ခ့ဲျကသည္ဟုဆိုသည္။ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း
သုိ့တက္လာေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ နိုင္ငံေရး
ရည္မွန္းခ်က္တခုပါ ပါလာသည္။ ၎မွာ လြတ္
လပ္ေသာဂ်ိန္းေဖါအစိုးရႏွင့္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မေတာ္
Pawng Yawng Asuya ႏွင့္ Pawng Yawng
Defence Force ဖြဲ့စည္းရန္ျဖစ္သည္။( ယခုအခါ
ကခ်င္မ်ိဳးနြယ္စုအားလုံးအား ဝင္ေပါင္ ဟုသုံးႏွံဳး
ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က ေပါင္ေယာင္ဟု သုံးစြဲသည္)
ထို့အတြက္ နမ့္ခမ္းျမိဳ့အားလည္း တိုက္ခိုက္
သိမ္းပိုက္ျပီး ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ဗန္းေမာ္မွ
တဆင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္
မ်ားအား ဆက္သြယ္ေဆြးေႏြးခ့ဲသည္။ ဗိုလ္ေနာ္
ဆိုင္းတပ္ဖြဲ့အား နယ္ေျမခံအခ်ိဳ့မွ ပုူးေပါင္းေထာက္
ခံခ့ဲမွဳရွိေသာ္လည္း ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက
ေထာက္ခံမွဳမေပးခ့ဲေပ။ ထိ့ုျပင္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္အား
ရင္ဆိုင္နိုင္ရန္ ကခ်င္နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက
ကခ်င္စစ္သားေဟာင္းမ်ားအား စုစည္း၍ အေရးေပၚကခ်င္
၁/၂ ( Eergency Kachin 1/2 )အားဖြဲ့စည္းျခင္း
ကခ်င္သနက တပ္ရင္း ၃ ရင္းအား ျပန္ေခၚယူျခင္းမ်ား
ျပဳလုပ္ျပင္ဆင္ခ့ဲျကသည္။ သုိ့ျဖစ္ရာ ကခ်င္နိုင္ငံေရး
ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေထာက္ခံမွဳမရသည့္အျပင္
္အခ်င္းခ်င္းစစ္ခင္းရမည့္အေျခအေနသုိ့ဆိုက္ခ့ဲ
သည္။ ဤသုိ့အျကပ္အတည္းထဲသုိ့ဆိုက္ေရာက္
သြားသည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ၁၉၅၀ ဧျပီလ
အတြင္း အင္အား ၅၀၀ အားေခါင္းေဆာင္၍
တရုတ္ျပည္ထဲသုိ့ဝင္ေရာက္ျပီး နိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္
ေတာင္းခံခ့ဲသည္။
မိုးမိတ္အထက္ဖက္ လြယ္ရဒူဝါ လေထာ္ခြန္
ထြန္းသည္ အင္အား ၁၀၀ ခန့္စုစည္းျပီး ၁၉၄၉
နိုဝင္ဘာတြင္ မန္တုန္ ကိုးေတာင္ ရဲစခန္းႏွင့္
အမတ္ရံုးအားသိမ္းပိုက္ျပီး ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့ႏွင့္
ပူးေပါင္းရန္ ျကိဳးစားခ့ဲေသာ္လည္း အဆက္အသြယ္မရဘဲ
ေနာက္ဆုံးအစိုးရတပ္မ်ား၏အဖမ္း
ဆီးခံလိုက္ရသည္ဟုဆိုပါသည္။
လေထာ္ေဇာ္ဆိုင္းသည္ လားရွိဳးနယ္သား
ျဖစ္ျပီး ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္မ်ား လားရွဳိးနယ္ဘက္
တက္လာေသာအခါ ပါဝင္ပူးေပါင္းခ့ဲသည္။လားရွဳိး
တိုက္ပြဲအျပီး ဒဏ္ရာရသူမ်ား လုံျခံဳသည့္ေနရာ တြင္
ေစာင့္ေရွာက္ရန္က်န္ေနခ့ဲ့ေသာ ဗိုလ္ေဇာ္ ္ဆိုင္းႏွင့္
အင္အား ၆၀ ခန့္သည္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အဖြဲ႕
တရုတ္ျပည္တြင္း ဝင္ေရာက္သြားေသာအခါ
လိုက္ပါမသြားဘဲ ကရင္ျပည္နယ္သုိ့ ထြက္ခြါျပီး
သံေတာင္ ေဘာဂလိနယ္ဘက္တြင္ KNDO ႏွင့္
ပူးေပါင္းေနထိုင္လွဳပ္ရွားခ့ဲသည္။
တရုတ္ျပည္တြင္း နိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္ယူသြား
သည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း အဖြဲ့အား တရုတ္အစိုးရက
ျမန္မာနယ္စပ္ႏွင့္ေဝးကြာသည့္ အတြင္းပိုင္းျပည္
နယ္တခုျဖစ္သည့္ ေကြ့က်ိဳးျပည္နယ္တြင္ေနရာခ်
ထားေပးခ့ဲသည္။ ထိုစဥ္က တရုတ္ျပည္လြတ္
ေျမာက္စကာလျဖစ္သည့္အတြက္ တရုတ္ျပည္၏
စီးပြါးေရးမွာလည္း ခက္ခဲျကပ္တည္းေနဆဲျဖစ္ရာ
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္သူ၏လူမ်ားသည္ ခက္ခဲပင္ပမ္း
စြာ ဘဝကိုရုန္းကန္ရပ္တည္ခ့ဲရသည္ဟု ဆိုပါ သည္။
တရုတ္ျပည္၏ ျပဒါးမိုင္းတြင္းမ်ား၌ မိုင္းတြင္းလုပ္သားမ်ား
အျဖစ္ပါ ခက္ခဲပင္ပန္းစြာ ရုန္းကန္ရွင္သန္ခ့ဲရေသာ
ဗိုလ္ေနာ ္ဆိုင္းႏွင့္ သူ၏ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားသည္
ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ တရုတ္ျပည္တြင္းေနထိုင္ခ့ဲရာမွ ျမန္မာျပည္
စစ္ေျမျပင္သုိ့ ျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္အေျကာင္းဖန္ခ့ဲျပန္ပါသည္။
၁၉၆၆ တရုတ္ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္ေရးႏွင့္အ
တူ တရုတ္တိ့ုသည္ ပစၥည္းမဲ့နိုင္ငံတကာဝါဒကို
ေျကြးေျကာ္၍ နိုင္ငံတကာေတာ္လွန္ေရးမ်ားကို
ကူညီေထာက္ပ့ံအားေပးခ့ဲသည္။ ထိုစဥ္ပဲခူးရိုးမ
ကိုအေျခစိုက္ေသာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဗဟို
သည္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီႏွင့္ အဆက္အ
သြယ္ျပဳလုပ္ခ့ဲ့ျပီး ဗကပဗဟိုမွ ဒုဥကၠဌ သခင္ဗ သိန္းတင္
ဦးစီး ဗဟိုကိုယ္စားလည္အဖြဲ့ႏွင့္တရုတ္ ျပည္တြင္
သင္တန္းတက္မည့္ ဗကပ အဆင့္ျမင့္ေကဒါမ်ား
သူတိ့ုအား လုံျခံဳေရးလိုက္ပို့ေသာ ကင္းတပ္ဖြဲ့ဝင္မ်ားသည္
၁၉၅၀ မွ ၁၉၅၃ ျကားတြင္ တသုတ္ျပီးတသုတ္
တရုတ္ျပည္သုိ့ေရာက္ရွိလာခ့ဲျကသည္။
တရုတ္ျပည္သုိ့ေရာက္ရွိလာသူမ်ားအနက္
ဗဟိုကိုယ္စားလည္အဖြဲ့ေခါင္းေဆာင္ သခင္ဗသိန္းတင္အား
ေဘက်င္း၌ ထားရွိျပီးက်န္သင္တန္း တက္မည့္သူမ်ား
တရုတ္ျပည္ စစ္ခ်ြမ္းျပည္နယ္ ၌ ထားရွိ ေလ့က်င့္သင္တန္
းေပးထားခ့ဲသည္။၁၉၆၃ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲကာလတြင္
ဗိုလ္ေဇယ် ရဲေဘာ္ေအာင္ျကီး အပါ ဗကပ ပါတီ
ေကဒါအခ်ိဳ့ ပဲခူးရိုးမသုိ့ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားေသာ္လည္း
ဒုဥကၠဌ သခင္ဗသိန္းတင္ႏွင့္အင္အားအခ်ိဳ့မွာ
တရုတ္ျပည္တြင္က်န္ေနဆဲျဖစ္သည္။
သုိ့ျဖစ္ရာ ၆၆ တရုတ္ယဥ္ေက်းမွဳေတာ္လွန္
ေရးအျပီး အေရွ့ေျမာက္ပိုင္း၌ ဗကပတိ့ု၏ အေျခခံ
စခန္းတခုအား တရုတ္၏အားေပးကူညီမွဳျဖင့္ ေဖၚ
ေဆာင္ရန္အေျကာင္းဖန္လာေတာ့သည္။ ထိ့ုအ
တြက္္ ဗကပတိ့ုသည္ တရုတ္ျပည္ကြန္ျမဴ
နစ္ပါတီ၏ ဆက္သြယ္ေအာင္သြယ္ေပးမွဳႏွင့္ ေကြ့
က်ိဳးျပည္နယ္တြင္ ရွိေနေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတိ့ု
အဖြဲ့ႏွင္ ေဆြးေႏြး စည္းရံုးပူးေပါင္းလိုက္ျကသည္။
ဤသုိ့ျဖင့္ ၁၉၆၈ မွ စတင္လိုက္ေသာ ဗကပ
အေရွ့ေျမာက္ ၁၀၁ စစ္ေဒသ ပန္ဝါ ၂၀၂ စစ္ေဒသ
ေရႊလီခ်ိဳင့္ဝွမ္းဂြင္ ၃၀၃ စစ္ေဒသ မုန္းကိုး ေဖါင္း
ဆိုင္ မုန္းေပၚ ျကဴကုတ္ေဒသ ၄၀၄ စစ္ေေဒသ
ကိုးကန့္ေဒသတို့တြင္ ဗကပ ႏွင့္ပူးေပါင္း၍
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္သူ၏ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား ပါဝင္၍
တေျကာ့ျပန္တိုက္ခိုက္ခ့ဲျကျပန္ေတာ့သည္။ ဤတေခါက္ျပန္ထြက္လာေသာအခါဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္ ကခ်င္စစ္သည္ ၃၀၀ ေက်ာ္
သာျပန္လာခ့ဲသည္ဟုဆိုသည္။အခ်ိဳ့ကား အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး
ေၾကာင့္ပါမလာနိုင္ေတာ့ေပ။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္ ၃၀၃ စစ္ေဒသတပ္မွဴးအ
ျဖစ္ဦးစြာေဆာင္ရြက္ခ့ဲသည္။ ၁၉၇၀ ေနာက္ပိုင္း
ဝ နယ္သုိ့ တိုးခ်ဲ့ဝင္ေရာက္ျပီးေနာက္ ၃၀၃စစ္ေဒ
သ ၄၀၄ စစ္ေဒသႏွင့္ ဝ နယ္တိ့ုအားေပါင္းျပီး
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသဟု ဖြဲ့စည္းလိုက္ေသာအခါ
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသတပ္မွဴးအျဖစ္ေဆာင္ရြက္
ခ့ဲသည္။ ငယ္စဥ္ကထဲ အမဲလိုက္ဝါသနာထုံျပီး
ေသနတ္လက္ေျဖာင့္ေသာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းသည္
၁၉၇၂ ေဖဖဝါရီလအတြင္း ဝ နယ္ေတာင္တန္း
တေနရာ၌ အမဲလိုက္ရင္း လ်ိွဳထဲျပဳတ္က်ျပီးကြယ္
လြန္ခ့ဲသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းကြယ္လြန္သြားေသာ္လည္း သူ
၏ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားကေတာ့ ဗကပ အေရွ့
ေျမာက္စစ္ေဒသတြင္ တာဝန္ျကီးမ်ားဆက္လက္
ထမ္းေဆာင္ခ့ဲျကပါသည္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္
အသစ္ျပန္ဖြဲ့စည္းေသာ ဗကပ ဗဟ္ိုေကာ္မတီတြင္
ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္ႏွင့္ ဗိုလ္ဖရန္ဂန္ဒီး တိ့ုပါဝင္ခ့ဲျကသည္
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသရွိ တပ္မဟာမွဴး ခရိုင္မွဴး
တာဝန္မ်ားကို အင္ဖန္းဂမ္ ေဇာ္လီ ေစာထြန္းတင္
ရွဒန္ ခမ္းမန္ ခြန္ေနာ္ စသည့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏
ကခ်င္စစ္သည္မ်ားကတာဝန္ယူခ့ဲျကသည္။
အေရွ့ေျမာက္စစ္ေဒသတြင္ မူလသေႏၶအျဖစ္
စတင္ခ့ဲသည့္ ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအျဖစ္ မူလကြန္
ျမဴနစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္အဖြဲ့မွ
ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားကိုသတ္မွတ္ျကသည္။ ၎တိ့ု
တရုတ္ျပည္တြင္းေနထိုင္ခ့ဲရာ ျပည္နယ္မ်ားအား
အစြဲျပဳ၍ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွ ရဲေဘာ္မ်ားအား စစ္ခ်ြမ္း
ရဲေဘာ္ေဟာင္း ဟူ၍၎ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့မွရဲ
ေဘာ္မ်ားအား ေကြ့က်ိဳးရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားဟူ၍၎
ေခၚဆိုျကပါသည္။
၁၉၈၉ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ား
ခြဲထြက္ျကျပီး ဗကပျပိဳကြဲသည္။ မူလ ေကြ့က်ိဳး
စစ္ခ်ြမ္းျပည္နယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ခ့ဲျကေသာ
ရဲေဘာ္ေဟာင္းမ်ားအား တရုတ္တိ့ုမွ ျပန္လည္ေန
ထိုင္ခြင့္ႏွင့္ ေထာက္ပ့ံမွဳေပးသည္။ အလားတူပင္
ခြဲထြက္ေသာ ကိုးကန့္ ဝ မိုင္းလားေဒသမွေခါင္း
ေဆာင္မ်ားက ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းတပ္ဖြဲ့မွ ကခ်င္စစ္
သည္မ်ားကို သူတိ့ု၏ေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ခြင့္
ေပးသက့ဲသု္ိ့ ေထာက္ပ့ံမွဳလဲေပးခ့ဲျကသည္။တိုင္း
ရင္းသားအခ်င္းခ်င္း စာနာမွဳကိုျပခ့ဲျကသည္။
အသက္ရြယ္ျပီးရင့္ျပီျဖစ္ျကေသာဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း
၏ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ား အနားယူခ်ိန္တန္ျပီျဖစ္ေပ
သည္။ သူတိ့ု ဘဝတေလ်ာက္ ေအာင္ျမင္မ်ားစြာ
ဆုံးရွံဳးမွဳမ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ခ့ဲျကသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္
မွစ၍ ၁၉၈၉ ထိ တိုက္ရင္းခိုက္ရင္း ရပ္တည္ခ့ဲရ
သည့္ ကခ်င္စစ္သည္မ်ားဟုဆိုရမည္။ ပထမဆုံး
အစိုးရအားပုန္ကန္သည့္ ဂ်ိန္းေဖါ့စစ္သည္မ်ားဟု
ဆိုရေပမည္။ ယခုအခါတရုတ္ျပည္ ေကြ့က်ိဳးျပည္
နယ္၌ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၏ကခ်င္စစ္သည္ ေကြ့က်ိဳး
ရဲေဘာ္ေဟာင္း ၂၂ ေယာက္အသက္ရွင္က်န္ေသး
သည္ဟုဆိုပါသည္။ အသက္အရြယ္ျကီးျမင့္၍
သူတို၏ဘဝေနဝင္ခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနျကေပျပီ။
KIA သုိ့မဟုတ္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ့
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖဖဝါရိီ ၅ ရက္ေန့တြင့္ KIA ကို
စတင္ဖြဲ့စည္းသည္။ျမန္မာအစုိးရကို ပုန္ကန္ရန္ ဖြဲ့
စည္းလိုက္ေသာ ဂ်ိန္းေဖါ့တိုင္းရင္းသားလက္နက္
ကိုင္တပ္ဖြဲ့ျဖစ္သည္။ ၎ KIA တပ္ဖြဲ့ကို စည္းရံုး
ဖြဲ့စည္းဦးေဆာင္သူမွာ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းအဖြဲ့မွ က်န္
ေနသူ လေထာ္ေဇာ္ဆိုင္းျဖစ္သည္။ လေထာ္ေဇာ္
ဆိုင္းသည္ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္းႏွင့္အတူ တရုတ္ျပည္ပါ
မသြားဘဲ သံေတာင္ ေဘာဂလိနယ္တြင္ KNDO
အတူလွဳပ္ရွား
ေနခ့ဲသည္။
၁၉၇၁ ခု ႏုိဝင္ဘာ ၁၇ ရက္မွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ
လက္ေအာက္ခံ 'ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္' နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း
စစ္အစိုးရလက္ေအာက္ခံ 'ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္' တို႔ဟာ
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကြမ္းလံုေဒသမွာ ရက္ ၄၀ ၾကာတယ္
ဆိုတဲ့ တိုက္ပြဲစဥ္ႀကီးတခု ရင္ဆိုင္တိုက္ခဲ့ၾကတာ
အခုဆိုရင္ ၄၃ ႏွစ္ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
တိုက္ပြဲကာလ ရက္ ၄၀ သို႔မဟုတ္ ရက္ ၃၀ မွာ
ဟိုက္ကမ္းပါးတိုက္ပြဲကလြဲရင္ က်န္တဲ့ သံလြင္အေရွ႕ဖက္
စခန္းသိမ္း တိုက္ပြဲေတြ၊ သံလြင္အေနာက္ဖက္
လႈပ္ရွားစစ္တိုက္ပြဲေတြ အားလံုးလိုလိုမွာ အစိုးရတပ္ဘက္က အထိနာတာခ်ည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါကို တိုက္ပြဲသိမ္းရ
လက္နက္ေတြနဲ႔ သံု႔ပန္းေတြက သက္ေသခံေနပါတယ္။
ဒီတိုက္ပြဲစဥ္တခုလံုးမွာ ဗကပတပ္ေတြ
သိမ္းပိုက္ရလိုက္တာေတြက-
၇၅မမ ေနာက္ပြင့္ ၃ လက္
၉၀မမ ဘဇူကာ ၄ လက္
၂ လကၼ ေမာ္တာ ၁၀ လက္
အမ္-၇၉ ေလာင္ခ်ာ ၁၃ လက္
G-3 ၆၉ လက္
G-4 ၂၁ လက္
M-16 ၆၇ လက္ (ေလာ္စစ္ဟန္ တပ္က ျဖစ္တယ္)
ကာဘိုင္ ၇၀ လက္
၃၀၃ ႐ိုင္ဖယ္ ၁၇ လက္
MG-42 စက္လတ္ ၅ လက္
ပစၥတို ၁၃ လက္
အခ်က္ျပေသနတ္ ၁၀ လက္
ဆက္သြယ္ေရးစက္မ်ဳိးစံု ၁၀ လံုး
အားသြင္းစက္ ၆ လံုး
လမ္းေလွ်ာက္စကားေျပာစက္ ၉ လံုး
လက္ပစ္ဗံုး ၁၀၉ လံုး
မွန္ေျပာင္း ၇ စံု
ေက်ာပိုးအိတ္ ၁၄၆ လံုး
အေျမာက္ဆံမ်ဳိးစံု ၂၂၈ လံုး
က်ည္မ်ဳိးစံု ၆၂၁၃၅ ေတာင့္
ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ကားႀကီး ၁၆ စီး နဲ႔ စစ္ဂ်စ္ကား
၂ စီးကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့တယ္။ တံတား ၇ စင္းခ်ဳိးပစ္ခဲ့တယ္။
ဗမာ စစ္တပ္ကေတာ့ ဟိုက္ကမ္းပါး လံုးဝက်သြားရင္
ကြမ္းလံုတံတားႀကီးကို ခ်ဳိးပစ္ဖုိ႔ မိုင္းေတြအသင့္ကပ္ထားခဲ့တယ္။
တိုက္ပြဲကို ဦးစီးကြပ္ကဲတဲ့ ဗကပေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့
ဗိုလ္တင္ရီ၊ ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း၊ ဗိုလ္ဖံုက်ားရွင္း၊ ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္
တို႔ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္
(PLA) က ကြပ္ကဲေရး/အၾကံေပး ၁၀-၁၅ ေယာက္
နဲ႔ PLA နယ္စပ္ေဒသလူမ်ဳိးစုတပ္ရင္းေတြက
'လက္ဝဲကူညီေရး' တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ဂ်ိန္းေဖာ၊ လားဟူ၊
ရွမ္း၊ လီဆူ ပေလာင္၊ တ႐ုတ္လူမ်ဳိး ဒုခြဲမႉး၊ ဒုစုမႉး၊
တပ္စိတ္မႉးေတြခ်ည္းစုထားတဲ့ အင္အား ၁၀၀
ေက်ာ္တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ဖြဲ႔လဲ တပ္ရင္းေတြ ထဲမွာ
ျဖန္႔ခြဲၿပီးပါဝင္တယ္ (၁၉၇၂ မွာတခ်ဳိ႕ ၁၉၇၅ မွာ
အားလံုးျပန္သြားၾကတယ္)။ ကြန္းလံုပြဲကို အနီးကပ္
ကြပ္ကဲတာ က ဗိုလ္ေနာ္ဆိုင္း နဲ႔ ဖံုက်ားရွင္းျဖစ္ၿပီး
သံလြင္အေနာက္ဘက္ကမ္းမွာေတာ့ ဗိုလ္ေဇာ္မိုင္ ဦးစီးတယ္။
ပန္လံုဘက္မွာ ေတာ့ ဖံုက်ားဖူး နဲ႔ ဗိုလ္ေက်ာ္ဒင္ ဦးစီးတယ္။
ဂ်ိန္းေဖါ့ ေတာ္လွန္ေရးကို စခဲ့တာ ဗိုလ္ၾကီး ေနာ္ဆိုင္း
ဟုတ္ပါတယ္ ။ ဗိုလ္ၾကီး ေနာ္ဆိုင္းက ရွမ္းျပည္ကေန
ကခ်င္ဖက္ကို တက္လာေတာ့ သူ႔ကို ဘယ္သူမွ ႀကိဳဆို
ေထာက္ခံမဲ့သူ မရွိလို႔ ေနာ္ဆိုင္းက တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ေတြနဲ႔
ေပါင္းသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အားလုံးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ကရင္ေတာ္လွန္ေရးအစပိုင္းတြင္ ဂ်ိန္းေဖါ့တပ္မ်ား
ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ မွတ္တမ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေခါင္းစည္းပါ
စာအုပ္ငယ္ေလးထဲကေနၿပီး ကူးယူေရးသားေဖၚျပခဲ့တာ
အပိုင္း ၂ပိုင္းရွိသြားခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ အပိုင္း ၃ကို ဆက္လက္ကူးယူေရးသား
တင္ျပထားပါတယ္။
စာအုပ္ထဲမွာက အပိုင္း(၁) အပိုင္း(၂) အပိုင္း(၃)ဆိုၿပီး
အပိုင္းေတြခြဲထားတာမဟုတ္ပါဘူး။ က်ဳပ္ရဲ့လက္ရွိအေျခ
ေနအရ တတ္ႏိုင္သေလာက္ကေလး လုပ္ႏိုင္ကိုင္
ႏိုင္ေလာက္ကေလး ႀကိဳးစားလုပ္ေန
တာျဖစ္ပါတယ္။(ဘယ္သူမွ မခိုင္းပါဘူး။ အရႈတ္လုပ္ေနတာပါ)
သမုိင္းေရးသားသူရဲ့ အစပိုင္းေရးသားေဖၚျပထားခ်က္ေတြဟာ
စိတ္၀င္စားစရာ အနည္းငယ္နည္းႏိုင္ေပမယ့္
ေနာက္ပိုင္းေရးသားေဖၚျပခ်က္ေတြမွာေတာ့ စိတ္လႈပ္ရွားစရာ
သခၤန္းစာယူစရာေတြ တပုံတပင္ႀကီးရွိႏိုင္လိမ့္
မယ္လို႔ က်ဳပ္အေနနဲ႔ထင္ျမင္ယူဆမိပါတယ္၊
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ဳပ္က သမိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
ေလ့လာသိ
ရွိမႈ အလြန္အကၽြံအားနည္းတဲ့ လူတဦးျဖစ္ေနလို႔ပါ။
ပထမပိုင္းမွာက စာအုပ္မိတ္ဆက္နဲ႔ စာေရးသူရဲ့
ကိုယ္ေရးအက်ဥ္းကို ေဖၚျပေရးသားထားၿပီး ဒုတိယပိုင္းမွာ
က် ေတာ့ ၿဗိတိသွ်ေတြ ဖြဲ႔စည္းေပးထားခဲ့တဲ့
ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းေတြအေၾကာင္း နဲ႔
ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြအေၾကာင္းနဲ႔အတူ
ကရင္ကိုစစ္ခင္းရမယ့္အေျခအေနအထိကို
ေရးသားေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။
ဂ်ိန္းေဖါ့ (ကခ်င္) နွင့္ ပိုး(ကရင္)တို႔ရဲ႕ သမိုင္းမ်ား...
#ေအာင္ဆန္း
(ဗမာျပည္နယ္)
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကာတြန္းဆရာၾကီး ဦးဘကေလး (ခ)ေရႊတေလး(ခ) ဦးေရႊရိုး (၁၈၉၃-၁၉၄၅)
ဦးေရႊရိုးအကကို တီထြင္ခဲ့သူ
■■■■■■■■■■■■■
(ဗဟုသုတအျဖစ္ပါ)
ေရႊရိုးအကကို တီထြင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ ပထမဆံုးကာတြန္းပညာ႐ွင္္ ဦးဘကေလး (ခ)ေရႊတေလး
************************************
ျမန္မာအလႈပြဲမ်ား ၊ ကထိန္လွည္တဲ့အခါမ်ားတြင္
ေရြ႐ိုးအကမပါရင္ ပြဲမစည္ဘူး။ ဒီေန႔ ဘံုကထိန္လွည့္
ေနသူေတြ ေရႊ႐ိုးအကေလးနဲ႔ ျမဴးတူးကခုန္ေနတာ
ျမင္ေတာ ့အဲဒီေရႊ႐ိုးအကကို တီထြင္သူ အကပညာ႐ွင္
ကိုသတိရမိလို ့သူအေၾကာင္းကို မသိသူမ်ား
သိရေအာင္ မ်ွေဝလိုက္ပါတယ္။
# ဦးဘကေလး (ခ) ေရႊတေလး
■ ပထမဆံုး ကာတြန္း ပညာရွင္
■ ဦးေရႊ႐ိုး ေဒၚမိုး အက ကို ပထမ ဦးဆံုး စတင္ တီထြင္
■ အဖ ဦးဘိုးသင္း (ေက်ာင္းဆရာ) အမိ ေဒၚသဲမႈန္ တုိ႔က ပုသိမ္ၿမိဳ႕ ၌ (၂.၂.၁၈၈၉) တြင္ ေမြးဖြား
■ ပုသိမ္ၿမဳိ႕ အစိုးရေက်ာင္း တြင္ ပညာသင္ၾကား
■ ၁၆ ႏွစ္ အရြယ္ ၁ဝ တန္း စာေမးပြဲ ကို အဂၤလိပ္စာ ႏွင့္ သခ်ၤာ ဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္ျမင္
■ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ တြင္ ဘီေအ အထက္တန္း အထိ သင္ၾကား
■ ၁၉၁၆ ေကာလိပ္ေက်ာင္း ၌ လက္ေထာက္ ေက်ာင္းဆရာ အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ အမႈထမ္းခဲ့
■ ျမန္မာ အေဆြ ကုမၸဏီ တြင္ ေၾကာ္ျငာ ဆိုင္ရာ မန္ေနဂ်ာ လုပ္ကိုင္
■ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသားဘဝ ၁၉၁၅ မတ္လ ထုတ္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ မဂၢဇင္းတြင္ "ျမဳိ႕ပိုင္မင္းအိပ္မက္" ကာတြန္း ကို စတင္ေရးဆြဲ
■ ၁၉၂ဝ မွ ၁၉၂၅ ထိ ႐ုပ္ရွင္ ေလာကတြင္ က်င္လည္
မူလပထမဦးေရႊရိုးၾကီး (သို ့) ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးကာတြန္းပညာရွင္
ဦးဘကေလး (ခ) ေရႊတေလး
ဦးေရႊရိုးစတင္ျဖစ္ေပၚလာပံု
ဦးေရႊ႐ိုးအကရယ္လို႔ သမိုင္းတေခတ္ တြင္ၿပီးက်န္ရစ္ခဲ့ေအာင္၊
ဦးေရႊ႐ိုး အဝတ္အစား၊ ဦးေရႊ႐ိုးရဲ႕ဟန္ပန္ နဲ႔ ဦးေရႊ႐ိုးအက ကိုပါ
တီထြင္သြားသူကေတာ့ စြယ္စံုရ ပညာရွင္ႀကီး၊ ကာတြန္းေရႊတေလး
(ေခၚ) ဦးဘကေလး ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ေျပာင္း႐ုပ္လြဲ မိတ္ကပ္ပညာမွာ
အင္မတန္ ထူးခၽြန္တဲ့ သဘာရင့္ ႐ုပ္ရွင္မင္းသားႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၂၃ ခုႏွစ္က ‘ေတာၿမိဳင္စြန္းက လြမ္းေအာင္ဖန္’ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမွာ
ဦးေရႊ႐ိုးႀကီးအျဖစ္ ကိုယ္တိုင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ၿပီး၊ ဦးေရႊ႐ိုးႀကီး ကို ပထမဆံုး
ပြဲထုတ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း ဆက္႐ိုက္တဲ့ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြမွာလည္း
ဦးေရႊ႐ိုးႀကီးအျဖစ္ ပါဝင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ပါေသးတယ္။
ဦးေရႊရိုးဟန္ပန္ကမ်က္ခံုးေမႊးထူထူ၊ ႏႈတ္ခမ္းေမႊး ကားကား၊
မ်က္ႏွာေပးက ၿပံဳးစိစိနဲ႔ မခ်ဳိမခ်ဥ္၊ ေခါင္းေပါင္းနဲ႔ တိုက္ပံုအကႌ်က
ဖိုး႐ိုးဖားရား၊ ပုဆိုးေတာင္ရွည္ ကြက္က်ားႀကီးဝတ္ၿပီး ပုသိမ္ထီး
ငယ္ငယ္ကေလးကို ကိုင္ထားတဲ့ ဦးေရႊ႐ိုးႀကီးရဲ႕ဟန္ပန္ကိုက
ျမင္႐ုံနဲ႔ေတာင္မွ ရယ္ခ်င္စရာ ျဖစ္ေနတယ္။ အိုးစည္ ဒိုးပတ္
အယိုင္တီး ခပ္သြက္သြက္နဲ႔ ေနာက္ေတာက္ေတာက္ ေျပာင္ေခ်ာ္ေခ်ာ္
ကလိုက္ျပန္ေတာ့ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္က မ႐ိုးမရြျဖစ္လာၿပီး၊
တဝါးဝါးတဟားဟားနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ပဲဝင္လို႔ ကခ်င္ခုန္ခ်င္
ျဖစ္လာၾကေတာ့တယ္။
ဒီကေန႕ ဦးေရႊ႐ိုးအကမွာ ေဒၚမိုးဆိုတဲ့ အမ်ဳိးသမီးဇာတ္္႐ုပ္တခု ပါလာတာကို ေတြ႔ၾကရပါလိမ့္မယ္။ ေဒၚမိုးက ဘီးဆံပတ္
ဆံထံုးႀကီး ထံုးၿပီး ျမန္မာ့႐ိုးရာ အမ်ဳိးသမီးဝတ္စံုကို သပ္သပ္ရပ္ရပ္
ဝတ္ပါတယ္။ ကတာကေတာ့ အိုးစည္ ဒိုးပတ္ အယိုင္အကပါပဲ။
ဦးေရႊ႐ိုးနဲ႔ ေဒၚမိုးတို႔ အကၿပိဳင္ၾက၊ အျပန္အလွန္ ေနာက္ၾကေျပာင္ၾကတဲ့
ကကြက္ေတြကိုပါ ထည့္ၿပီး ကၾကျပန္ေတာ့ ပိုၿပီး ၿမိဳင္ဆိုင္လာတာေပါ့။
ေတာၿမိဳင္စြန္းကလြမ္းေအာင္ဖန္ ႐ုပ္ရွင္ကားထဲမွာ ေဒၚမိုးက
ဦးေရႊ႐ိုးရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းပါ။ ဇာတ္လမ္းအရ ေဒၚမိုးကို ဦးေရႊ႐ိုးက
က်ိတ္ပိုးေနတယ္။ ေဒၚမိုးကလည္း ဦးေရႊ႐ိုးကို ခပ္က်က်ပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ ညိဳျမ လုပ္ေနျပန္တယ္။ ႐ုပ္ရွင္ထဲမွာ ဦးေရႊ႐ိုးက
ေဒၚမိုးကို တိတ္တိတ္ေခ်ာင္းၿပီး သႀကၤန္ေရပက္တဲ့အခန္း ပါပါတယ္။ ေဒၚမိုးကို ေရပက္အၿပီး ေနာက္ေနာက္ေျပာင္ေျပာင္နဲ႔
ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးကတဲ့ အကဟာ ပထမဦးဆံုး ဦးေရႊ႐ိုးအကပါပဲ။
ဦးေရႊ႐ိုးနဲ႔ ေဒၚမိုးအတြဲဆိုတာ အဲဒီကတည္းက စခဲ့ပါတယ္။
ဦးဘကေလးကို ၂ ရက္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၊ ၁၈၈၉ခုႏွစ္တြင္ပုသိမ္ၿမဳိ႕၌
အဖ ဦးဘိုးသင္း (ေက်ာင္းဆရာ) အမိေဒၚသဲမႈန္ တုိ႔က ေမြးဖြားခဲ့ သည္။
ငယ္စဥ္ ကပုသိမ္ၿမဳိ႕ အစိုးရေက်ာင္းတြင္ပညာ သင္ၾကားခဲ့သည္။
အသက္ ၁၆ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ ၁ဝတန္း စာ ေမးပြဲကို အဂၤလိပ္စာႏွင့္ သခ်ၤာ ႏွစ္ဘာသာဂုဏ္ထူးျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ကာ ရန္ကုန္ေကာလိပ္
တြင္ ဘီေအ အထက္တန္းအထိ သင္ၾကားခဲ့ဖူးသည္။ ၁၉၁၆ ခုႏွစ္
တြင္ ေကာလိပ္ေက်ာင္း၌ လက္ေထာက္ေက်ာင္းဆရာ အျဖစ္ ဝင္
ေရာက္ အမႈထမ္းခဲ့ ေသာ္ လည္း ႏုိင္ငံျခားသား ပညာ ဝန္ ထံတြင္
ဆက္လက္ မလုပ္လို ေတာ့သျဖင့္အလုပ္မွႏုတ္ထြက္ ခဲ့သည္။ ထုိ႔
ေနာက္ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ရွိ ျမန္မာ အေဆြ ကုမၸဏီ တြင္ေၾကာ္ ျငာဘက္
ဆိုင္ရာ မန္ေနဂ်ာ အျဖစ္ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုး ကာတြန္းဆရာမွာ ဦးဘကေလး (ေရႊတေလး)
ပင္ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ကာတြန္းဆရာ ဦးဘကေလး (ေရႊတေလး)
သည္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသားဘဝ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္၊ မတ္လ
ထုတ္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ မဂၢဇင္းတြင္” ၿမဳိ႕ပိုင္မင္းအိပ္မက္” ကာတြန္းကို
စတင္ေရးဆြဲ ခဲ့သည္။
ပထမ ဦးဆံုးေရး ဆြဲခဲ့သည့္ ကာတြန္းကို ရန္ကုန္ တိုင္းအဂၤလိပ္
သတင္းစာ အယ္ဒီတာ မစၥတာေနာ္လင္ က ႏွစ္သက္သေဘာ
က်သြားေလ ရာ ၁၉၁၅ ရန္ကုန္တိုင္းသတင္း စာ ခရစၥမတ္
အထူးထုတ္စာ ေစာင္တြင္ ကာတြန္းေရးဆြဲ ေစခဲ့သည္။
ကာတြန္းေရးဆြဲ သူ၏ လက္မွတ္ကို “ဘကေလး”ဟု အဂၤလိပ္
စာျဖင့္လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့သည္။
ကာတြန္းဦးဘကေလးသည္ သူ၏ ကေလာင္အမည္ကို ဘကေလး၊
ေရႊတေလး၊ ျမားတင္ထားေသာ ေလးတံဆိပ္ျဖင့္ ေရးထုိးေလ့ရွိသည္။
၁၉၂ဝျပည့္မွ ၁၉၂၅ခုႏွစ္အထိ ႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္ က်င္လည္ခဲ့သည္။
႐ုပ္ရွင္ေလာကတြင္လည္း လူပ်ဳိ၊၊လူရြယ္ေလးက အဘိုးႀကီးအသြင္ေဆာင္၍
ပုသိမ္ထီးေလးႏွင့္ ကေသာအကကို ဦးေရႊ႐ိုးအကဟု ေပၚေပါက္လာခ့ဲသည္။
“ေရႊ႐ိုး” အမည္ျဖင့္ ဦးဘကေလး၏ အႏုပညာအစြမ္းကို ျပသရင္း
ႏုိင္ငံတစ္ဝန္း လူႀကဳိက္မ်ားခ့ဲၿပီး ေရႊ႐ိုးဘကေလးဟု ထင္ရွားကာ
ႏွစ္ကိုယ္ခြဲ၊ သံုးကိုယ္ခြဲ၊ ေလးကုိယ္ခြဲစသည္ျဖင့္ တစ္ကိုယ္တည္း
ဇာတ္ေကာင္ ကိုယ္ခြဲအမ်ဳိးမ်ဳိးခြဲ၍ သ႐ုပ္ေဆာင္ျပရာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား
စြဲမက္ေစခဲ့သည္။
Credit
Source: ထြဋ္ျမတ္ - Popular Journal
စာကိုး- စာနယ္ဇင္းကာတြန္းသမိုင္းစာတမ္း
............................
Bruno mile
credit
ျပန္လည္မွ်ေဝပါသည္
ေလးစားစြာျဖင့္
A Z
{}
အမ္းျမိဳ႕နယ္ ေလာင္းဒုံးကြင္းအုပ္စု
လုတ္ေက်းရြာႏႈိက္
ေလးျမိဳ႕ေခတ္နန္႔ ေျမာက္ဦးေခတ္လို႔
သုံးသပ္မိေသာ
ရခိုင္ဒဂၤါး {၁၃}ခ်ပ္တိြဟိရ။
၁။ ငြီဒဂၤါးမွာ
ေျမာက္ဦးေခတ္ ရႊီနန္းသခင္
စႏၵသုဓမၼရာဇာ နာေမပါ။
သႀကဇ္ ၁၀၁၄ခုႏွစ္။
ငီြသားဒဂၤါးမွန္ကန္ေႀကာင္း။
၂။ က်န္ ႀကီးဒဂၤါး{၁၂}မွာ
နာမည္မသိရပါ။
သိဟိလို႔ ဟိခေက တေခါက္ေျပာ
ႀကားဇီခ်င္ပါေရ။
၃။ ဟသၤာစီး ႀကီးရုပ္မွာ
သုရႆတီနတ္သမီးျဖိဳက္ေႀကာင္း
သိဟိရပါေရ။
အဖျပည္ဧ့ သီြးတစက္
Credit.. မုနိ ပုတၱ
Subscribe to:
Posts (Atom)
တိုက်ပွဲသတင်း
အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ႀကီးစိုးလာေနသည့္ ဘဂ္လားေဒ့႐ွ္
အာရကၡတပ္ေတာ္ AA ကို တိုက္ခိုက္ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းက ARAS - RSO စသည့္ မြတ္ဆလင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပိုင္းမ်ား...
-
အာရကၡတပ္ေတာ္ AA ကို တိုက္ခိုက္ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းက ARAS - RSO စသည့္ မြတ္ဆလင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အာဏာပိုင္းမ်ား...
-
စစ္ေကာင္စီက သင္တန္းေပး လက္နက္တပ္ဆင္ထားေသာ အၾကမ္းဖက္ မြတ္ဆလင္ အုပ္စုက ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ရွိ လူေနအိမ္မ်ားကိုမီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးေန ၁၃ ေမလ ၂၀၂၄ ရကၡ...
-
၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၂၄ စစ္ေကာင္စီတပ္ႏွင့္ အာရကၡတပ္ေတာ္AA တို႔ ၂၀၂၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ စတင္တဲ႔ အာရကၡေဒသ တေက်ာ႔ျပန္တိုက္ပဲြအတြင္း ပ်က္စီးခဲ႔ရတဲ...
